Soltýstiktegi kórshimiz Resey Federasiyasynyng aimaghynda tirkelgen búqaralyq aqparat qúraldarynyng taralymyn Qazaqstanda shekteu qoyatyn uaqyt sheginen asyp ketti. Alayda, qazaq ýkimeti memlekettik tútastyq pen aqparattyq qauipsizdik mәselesine shyndap mәn berip, janashyrlyq tanytyp otyrghan joq. Kerisinshe bayaghy tәrtip, bayaghy iynersiyamen júmys jasap Resey baspasózine súhbat berip, aldymen orystildi BAQ-ta kórinip qalugha tyrysuda. Býgingi jas úrpaq bile bermeui mýmkin, Sovet Odaghynyng kezinde búrynghy partiyalyq saptaghy sayasy basshylar Mәskeuge baryp, Mәskeude basylatyn «Paravda», «Izvestiya» siyaqty gazetterding bosaghasynda jatyp súhbat berip nemese jazghan shimay-shatpaqtaryn jariyalatyp keletin. Soghan darday bolyp, isip-keuip, dýrdiyip jýretin. Qazirgiler de sol: aina-qatesiz. Bir mysqal ózgerse ne qyl deysiz?!. Búl neni bildiredi? Búl – orysqa basy býtin baghynyshtylyqty bildiredi. Ras, geosyasy nemese geoekonomikalyq jayttargha qatysty halyqaralyq baspasóz ortalyqtarynan (mysaly, Biy-biy-si, Si-en-en, t.b.) sóz alyp sóileu, pikir bildiru tәjiriybede bar nәrse. Biraq eshbir elding resmy túlghasy atalghan BAQ-tyng birine sonshalyqty tәueldi emes. Tәueldilikti, turasyn aitsaq, orys baspasózine tәueldilikti bizding sheneunikterding ortasynan  ghana tabasyz.

Soltýstiktegi kórshimiz Resey Federasiyasynyng aimaghynda tirkelgen búqaralyq aqparat qúraldarynyng taralymyn Qazaqstanda shekteu qoyatyn uaqyt sheginen asyp ketti. Alayda, qazaq ýkimeti memlekettik tútastyq pen aqparattyq qauipsizdik mәselesine shyndap mәn berip, janashyrlyq tanytyp otyrghan joq. Kerisinshe bayaghy tәrtip, bayaghy iynersiyamen júmys jasap Resey baspasózine súhbat berip, aldymen orystildi BAQ-ta kórinip qalugha tyrysuda. Býgingi jas úrpaq bile bermeui mýmkin, Sovet Odaghynyng kezinde búrynghy partiyalyq saptaghy sayasy basshylar Mәskeuge baryp, Mәskeude basylatyn «Paravda», «Izvestiya» siyaqty gazetterding bosaghasynda jatyp súhbat berip nemese jazghan shimay-shatpaqtaryn jariyalatyp keletin. Soghan darday bolyp, isip-keuip, dýrdiyip jýretin. Qazirgiler de sol: aina-qatesiz. Bir mysqal ózgerse ne qyl deysiz?!. Búl neni bildiredi? Búl – orysqa basy býtin baghynyshtylyqty bildiredi. Ras, geosyasy nemese geoekonomikalyq jayttargha qatysty halyqaralyq baspasóz ortalyqtarynan (mysaly, Biy-biy-si, Si-en-en, t.b.) sóz alyp sóileu, pikir bildiru tәjiriybede bar nәrse. Biraq eshbir elding resmy túlghasy atalghan BAQ-tyng birine sonshalyqty tәueldi emes. Tәueldilikti, turasyn aitsaq, orys baspasózine tәueldilikti bizding sheneunikterding ortasynan  ghana tabasyz. Oghan basty sebep, osy uaqytqa deyin ne Parlament, ne Ýkimet «myna Reseyding baspasózi bizdegi baspasóz naryghyn basyp aldy, aqparattyq agressiya bayqalady. Sondyqtan oghan shekteu qoy kerek» degen joq. Kerisinshe, Reseyden kenesshi-basshy shaqyryp jekemenshik arnalar bylay túrypty, memlekettik telearnalardyng eki tizgin bir shylbyryn solardyng qolyna berude. Sózding qysqasy, Resey baspasózining (búqaralyq aqparat qúraldarynyn) taralymyna shek qoymau – aldymen Preziydent Nazarbaevtyng biyligin mansúqtau,tәrk etu, Nazarbaev biyligine qauip tóndiru bolyp tabylady (dәl osylay jazyp, osylay demesek, bizding qúqyq qorghau organdary, Parlament pen Ýkimet úqpaydy). Nege? Teginde, «jaman aitpay jaqsy joq», Reseymen aramyzda qanday da bir ister jóninde kelispeushilik bola qalsa, әr-әrkimnin  ýiinde qaqsap-zarlap sóilep túrghan «RenTV» men «NTV»-aq  talmau tústan ústaytyn talay jayttyng basyn ashyp,  qoyasyn aqtaryp tastauy mýmkin. Qauipti me? Qauipti. Eng basty qauip Resey arnalarynyng qazaq jerining býtindigi men tútastyghyna shәk keltiretin sandyraqtardy efirden jiberip qoyyp, qarap otyratyndyghynda bolyp túr. Tym qúryghanda osyghan tiym jasaugha bolmay ma? Bolady. Eger Bas prokuratura men Ýkimetimiz úmytyp qalmasa, bizde BAQ turaly zang bar, ol  zannyng ishinde mynanday bir bap bar:       

4. Qazaqstan Respublikasynyng konstitusiyalyq qúrylysyn kýshtep ózgertudi, onyng tútastyghyn búzudy, memleket qauipsizdigine núqsan keltirudi, soghysty nasihattau jәne ýgitteu, ekstremizmdi nemese terrorizmdi nasihattau, últaralyq jәne konfessiyaaralyq óshpendilikti órshituge baghyttalghan materialdardy jariyalau jәne aqparatty taratu, sonday-aq belgilengen merzimde búqaralyq aqparat qúralyn shygharudy ne búqaralyq aqparat qúralynyng ónimin taratudy toqtata túru sebepterin joymau búqaralyq aqparat qúralynyng shygharyluyn ne búqaralyq aqparat qúraly ónimining taratyluyn toqtatugha negiz bolyp tabylady.

(QR Búqaralyq aqparat qúraldary turaly Zany. 13-bap. Búqaralyq aqparat qúralyn shygharudy ne búqaralyq  aqparat qúralynyng ónimin taratudy toqtata túru  jәne toqtatu)

Yaghni, dәlel keltirilgen BAQ turaly zannyng 13-babynyng 4-tarmaghy boyynsha Qazaqstan Respublikasynyng konstitusiyalyq qúrylysyn kýshtep ózgertudi, onyng tútastyghyn búzudy, memleket qauipsizdigine núqsan keltirudi kózdep pikir bildirgen Resey sayasatkerlerining mәlimdemelerin jariya etken, ýnemi jariya etip kele jatqan Reseyding telearnalary men ózge de búqaralyq aqparat qúraldarynyng taralymy bizding elde toqtatyluy kerek. Osyny qaqsap, zarlap aityp kele jatqanymyzgha әi, bir 20 jyldan asqan shyghar. Eng bastysy bizde aqparattyq shabuldardan elimiz ben jerimizding tútastyghyn qorghaytyn Zang bar eken. Odan da әrisin aitsaq, Qazaqstan Respublikasynyng memlekettiligi men shekarasyn BÚÚ siyaqty halyqaralyq úiym tanyp, moyyndap qoyghan. Sonda deymiz-au, Prokuratura qayda qarap otyr? Azamattyq pozisiyasyn bildirip, ýn qatqan óz elining úly men qyzyn aidap aparyp mal siyaqty qamap tastaudy biletin Prokuratura memleketimizding bet-bedeline núqsan keltiretin, beybit ómirine qauip tóndiretin aqparat berip otyrghan arnany nege jauyp tastaugha pәrmen etpeydi?! Álde bizding qúqyq qorghau organdaryna Preziydent Nazarbaevqa qarsy sóz aitylmasa bolghany ma? Bile bilsek, Jirinovskiy men Limonovtyng sózi zamanauy memleketimizding arhiytektory Nazarbaevtyng isin mansúqtau bolyp tabylady. Sony úgha almaghan Bas Prokuratura qyzmetkerlerin Preziydent tolyq qúramda otstavkagha jiberse jón bolar edi. Osyny qauip etkendey ótken seysenbi kýni Preziydent qauipsizdik kenesining jiynyn ótkizip, qazirgi aqparattyng jyldam taraytyndyghyn, birding sózi myndy dýrliktiretinin eskertti.  Al biz qazaq qoghamyna Resey baspasózining dәl Qazaqstandaghyday ózin qojayyn sezinui eshbir elding baspasóz kenistiginde kezdespeytindigin, múnday qojayyndyqtyng sony el ishin alatayday býldiretin pәlege úryndyruy mýmkin ekendigin kezekti ret eskertemiz.

Abai.kz