Sәrsenbi, 10 Jeltoqsan 2025
Janalyqtar 102 0 pikir 10 Jeltoqsan, 2025 saghat 14:05

Almatynyng ekologiyalyq bolashaghy әr adamnyng qolynda!

Suret: ekolojik.com.tr saytynan alyndy.

Almaty songhy jyldary tek iri ekonomikalyq jәne mәdeny ortalyq qana emes, sonymen birge ekologiyalyq mәdeniyetti jana dengeyge kóterip, jasyl ómir saltyn kýndelikti daghdygha ainaldyra bastaghan megapolis retinde kórinip keledi.

Búl ózgeris eng aldymen adamdardyng tabighatqa degen kózqarasynan bastaldy: búryn tek resmy talaptarmen shekteletin qoqys shygharu, aghash otyrghyzu nemese qoghamdyq oryndardy taza ústau әreketteri qazir әr adamnyng jeke jauapkershiligine ainalyp otyr. Qala túrghyndary ýshin taza aua, taza su, jasyl jelek — jay úran emes, ómir sapasynyng negizgi ólshemi ekenin týsinu artyp keledi. Adamdar jýrgen jerinde — meyli ol kinoteatr bolsyn, sayabaq bolsyn, stadion, tabighattaghy pikniyk, konsertten keyingi alang nemese tipti óz ýii bolsyn — artyn jinap, qaldyqty sorttap, ainalasyna ziyan keltirmey ketse, búl tek ekologiyalyq mәdeniyetti emes, býkil qoghamdyq sananyng óskenin bildiredi. Osynday qarapayym әdetterding ózi qala ekologiyasyn týbegeyli ózgertetin kýshke ainalyp keledi.

Qalada jyl boyy ótkiziletin ekologiyalyq aksiyalar — «Taza Qazaqstan» bastamalary, plastik jinau, qaldyqtardy súryptau, jasyl jelekti kýtu, eriktiler qozghalysy — bәri jýieli sipatqa ie bolyp, túrghyndardy syrttan baqylaytyn kórermennen belsendi azamatqa ainaldyruda. Ár apta sayynghy senbilikter, sayabaq tazalyqtary, ekobelsendilerding bastamalary qoghamnyng oi-sanasyna birtindep ornyghyp, eriktilik mәdeniyetin qalyptastyryp jatyr. Búl ýrdisting basty qozghaushy kýshi — jastar. Olar tek tazalyq nauqandaryna qatysyp qana qoymay, ekologiya iydeyasyn shygharmashylyqpen jetkizedi, beynerolikter týsiredi, qoyylymdar jasaydy, aqparat taratady.

Búl bastamalardy әkimdik te qoldap, infraqúrylymdy ekologiyalyq baghytqa qaray janghyrtuda. Elektr avtobustar sanynyng artuy, metro jelisining keneni, velosiyped jolaqtarynyng kóbengi, joldardyng jaqsaruy men keptelisting azangy — bәri aua sapasyna ghana emes, qala ómirining jalpy yrghaghyna ong әser etude. Jasyl aimaqtardy kóbeytu, skverler men sayabaqtardy janartu, aghash otyrghyzu baghdarlamalary tabighatty qalpyna keltirip qana qoymay, adamdardyng psihologiyalyq jaylylyghyn da arttyrady. Tabighatpen baylanys adamnyng minez-qúlqyn ózgertip, jauapkershilikti kýsheytedi.

Ekologiyalyq mәdeniyetting irgetasy bilim beru jýiesinen bastalady. Mektepter men uniyversiytetterdegi ekologiya sabaqtary, treningter, seminarlar, aqparattyq nauqandar tek bilim berip qoymay, qoghamdyq әdet qalyptastyrady. Ár adam kýndelikti ómirinde sudy ýnemdep, jaryqty artyq jaqpay, qoqysty sorttap, jeke kólikting ornyna qoghamdyq kólikke nemese velosiypedke otyra bastaghan sayyn, qalanyng ekologiyalyq túraqtylyghy kýsheye beredi.

Alatau qalasy jobasy da Almatynyng bolashaq ekologiyalyq modelin aiqyndaytyn strategiyalyq qadamgha ainaluda. 2 million túrghyngha layyqtalghan jana qala — taza energiya, ekotasymal, jasyl aimaqtar, dúrys josparlanghan infraqúrylym arqyly megapolisting qazirgi qysymyn jenildetip, ony túraqty damudyng jana kezenine shyghara alady. Bolashaqta dәl osy joba Almatynyng «ekinshi Shveysariya» modeline jaqyndauyna yqpal etui mýmkin.

Biraq osynyng bәrinde sheshushi róldi әkimdik te, infraqúrylym da emes, qarapayym azamat atqarady. Ár plastik bótelkeni ornymen tastau, әr súryptalghan qoqys, әr ýnemdelgen kilovatt, әr taza sayabaq, әr jauapty әreket — qalanyng ekologiyalyq taghdyryn aiqyndaytyn naqty qadam. Taza qala, әdemi qala, tynysy keng jasyl Almaty — qaghazdaghy josparmen emes, adamdardyng kýndelikti minez-qúlqymen qalyptasady.

Qazirgi Almaty — ekologiyalyq mәdeniyetting ósip, qalyptasyp kele jatqan jana dәuirining ainasy. Eger әr azamat óz ómirinde kishkentay ghana әdetterdi ózgerte alsa, Almaty tek mәdeny astana emes, tabighaty saqtalghan, tynysy taza, keler úrpaqqa qaldyrar naghyz jasyl megapoliske ainalary sózsiz. Osynday qalada ómir sýrgisi keletinderding bәri býginnen bastap óz ýlesin qosa alady — sebebi ekologiyalyq bolashaq әr adamnyng qolynda.

Abai.kz

0 pikir

Ýzdik materialdar

46 - sóz

Shoqannyng әkesine joldaghan sәlemi

Qúltóleu Múqash 1169