Keshe Pavlodar qalasynda qazaq kýresinen «Álem Barysy» degen ataugha ie bolghan baluandar bәsekesi ótti.  Jýldelik qory 27 million tengelik jarysta әr qúrlyqtyng 35 memleketinen kelgen 38 týie baluan baq synady. «Álem Barysynda» qazaqtyng «tórt barysy»: tarazdyq Beybit Ysty­baev («Qazaqstan Barysy – 2012» turniyrining jenimpazy), semeylik Aybek Núghymarov («Qazaqstan Barysy – 2013» turniyrining jenimpazy), qaraghandylyq Asyl Barme­nov («Qazaqstan Barysy – 2014» turniy­rining kýmis jýldegeri) jәne qyzylor­dalyq Ruslan Ábdirazaqov («Qazaqstan Barysy – 2014» turniyrining qola jýlde­geri) bilek kýshin synady. Alayda bas jýlde kubalyq Oskar Rene Vidal Braysongha búiyrdy.

Shyny kerek, 29 jastaghy kubalyq baluannyng qazaq kýresinen «Álem Barysy» atanuy óte әdiletti boldy. Bizding «barystarymyz» (mysaly, B. Ystybaev) qyzbalyq tanytyp, tóreshilerimiz keyde «ishten shalghanymen» atan jyghar alyp kýsh iyesining jenis túghyryna kóterilui qazaq kýresining mәrtebesin asqaqtatyp, onyng shynynda halyqaralyq sipat iyelenuge mýmkindigi bar ekendigin әigiledi. Osy mәselege әsirese kónil bólgen әngime әleumettik jelilerde kórinis tapty. Sonyng kózimiz shalghan qaysibirine sholu jasap óteyik.

 Ámirjan Qosanov:

- Qazaq sportyn nasihattaudaghy taghy bir tabysymyz qútty bolsyn! Teledidar jәne basqa da BAQ arqyly býkil әlem Qazaqstandy tanyp jatyr. Kýresin de, ónerin de. Qútty bolsyn!
Syrt kóz ben qúlaq ýshin bir ghana týitkil Pavlodar degen qazaqqa ýsh qaynasa sorpasy qosylmaytyn qala atynda bop túrghan siyaqty...

Erlan Kariyn:

- Qazaq kuresinin bolashagy ushin sheteldik paluannyn zhengeni de durys boldy! Aibek utylsa da, odan qazaq kuresi zhenilmedi!

Almabek Aqtaylaqúly: 

- «Qazaq barysy» әlemdik dengeyde ótti.Ózi de jas kýres qoy.Qajymúhan atamyzdan keyin artta qalyp qoyyp edi.

Beybit Ystybaev últty úyatqa qaldyratyn ýsh ersilik jasady.Qyzghanshaq azamat eken.

Qazaq kýresi – qazaqtyng últtyq sport týri.Sol ýshin oghan qazaq nemqúrayly qaramauy kerek.Qazaq kýresinde basqadan jyghylu ol - qazaq ýshin namys.Jylaugha bolady.Psihologiyalyq әdis ailalar jasaugha bolady. Jenilgenin moyyndap qol alysqannan keyin artynan jýgirip baryp qapsyra qúshaqtaghany endi ersi boldy. Kýlli qazaqty jerge qaratty. Onsyz da kýresting erejesi men tóreshilerding әreketterinen úyalyp, halyq jerge kire jazdap otyrghan.Qazaq tóreshileri de әdiletsizdikti kóp jasady.

Mening bir kýmәnim bar.Qazaq kýresining kәteri – kubalyqtar bolmasyn. Qajymúhan atamyzdan: « Kimning kýshi men mysynan qaymyqtynyz?», - dep súraghanda: «Aralda 25 jastaghy  Kuba qyzyn kýresuge shygharghanda qatty qaymyqtym, mysy basyp ketti, jygha almaytynymdy bildim de: «Men – qazaq degen últtyng ókilimin. Qazaq әiel adammen kýrespeydi» dep salt dәstýrden sanylau tauyp qútyldym" – degen eken. Osy әngimeni  Zúlqarnay aityp otyrushy edi, jaryqtyq. Aybek te onay ospaq adam emes.Mynau sol jigitti jalghyz qolymen kótere saldy ghoy.

Jandos Baydilda:

- Kuba baluany bir emes, ýsh baluanymyzdy útty. Ózinen súradym jana, eng qiyny kim boldy dep. Shiyrek final dedi, yaghny Asyl Barmenov. Asyl jana Qaraghandygha attandy. Óte qarapayym, aqyldy baluan. Ýsh kýnde bauyrlarday bop kettik. Euraziya Barysynda jolyghamyz dep tarqastyq!

Qazaq kýresi boyynsha ótken  «Álem Barysy» dodasyna tórtkýl dýniyening әr qiyrynan kelgen baluandar mynalar: 

EUROPA:
Deniyeli Bernardus Gerardus (Gollandiya).
36 jasta. Boyy 192 santiymetr, sal­maghy 105 keli. Dzudodan Gollandiyanyng ýsh dýrkin chempiony (1999, 2003, 2005), Dýniyejýzilik uniyversiadanyng qola jýldegeri (1999), әlem chempionatynyng qola jýldegeri (2009), qazaq kýresinen Eu­ropa (2003) jәne әlem chempio­natta­rynyng (2013) qola jýldegeri.

Garibyan Arutun (Armeniya).
40 jasta. Boyy 176 santiymetr, sal­ma­ghy 100 keli. Dzudodan Europa chempiony (1990). Sambodan әlem chempiony (1993).

Ámiraslan Ahmadov (Ázirbayjan).
18 jasta. Boyy 180 santiymetr, salma­ghy 115 keli. Sumodan әlem chempionatynyng eki dýrkin jýldegeri (2010, 2012), Europa chempiony (2013).

Raymund Girds (Germaniya).
41 jasta. Boyy 180 santiymetr, sal­ma­ghy 96 keli. Dzudo men sambodan Germaniya chem­piony (2010, 2011). Djiu-djitsudan Ger­maniyanyng aimaqtyq chempiony (2013).

Georgiy Zakaridze (Gruziya).
21 jasta. Boyy 190 santiymetr, sal­maghy 150 keli. Dzudodan Gruziya chempio­natynyng qola jýldegeri (2013), Europa­nyng ashyq birinshiligining jenimpazy (2014)

Tomas Yohanssen (Daniya).
27 jasta. Boyy 190 santiymetr, sal­maghy 90 keli. Dzudodan Daniya chempio­natynyng birneshe dýrkin jýldegeri.

Gregory Rudelison (Izraili).
30 jasta. Boyy 198 santiymetr, sa­l­maghy 110 keli. Ózbek kurashynan әlem chem­piony (2011). Belbeuli kýresten Dý­niye­jýzilik uniyversiadanyng qola jýl­degeri (2013).

Masey Sarnasky (Polisha).
27 jasta. Boyy 201 metr, salmaghy 124 keli. Dzudodan Dýniyejýzilik uniyver­siadanyng kýmis jýldegeri (2011), Poli­shanyng tórt dýrkin chempiony (2011, 2012, 2013, 2014), Europa ashyq birinshiligining eki dýrkin kýmis jýldegeri (2013, 2014).

Andrey Kunyk (Ukraina).
26 jasta. Boyy 185 santiymetr, sal­maghy 92 keli. Belbeuli kýresten Europa chem­piony (2009), әlem chempionatynyng eki dýrkin qola jýldegeri (2010, 2013), әlem chempiony (2011). Qazaq kýresinen әlem chempionatynyng qola jýldegeri (2012).

Maksim Shiryaev (Resey).
26 jasta. Boyy 189 santiymetr, sal­maghy 130 keli. Dzudodan Resey chempio­natynyng qola jýldegeri (2010), sambodan Europa chempionatynyng qola jýldegeri (2012), әlem kubogynyng iyegeri (2012), Re­sey chempionatynyng kýmis jýldegeri (2012), asa auyr salmaqta Resey chempiony (2014).

Múrat Gemalmaz (Týrkiya).
31 jasta. Boyy 183 santiymetr, sal­maghy 138 keli. Ózbek kurashynan Europa chempionatynyng eki dýrkin kýmis jýl­degeri (2003, 2005). Dzudodan Europa chem­pionatynyng qola jýldegeri (2004) jәne eki dýrkin Týrkiya chempiony (2004, 2005).

Lukash Krpalek (Chehiya).
24 jasta. Boyy 195 santiymetr, sal­maghy 100 keli. Dzudodan Chehiyanyng bir­ne­she dýrkin chempiony, әlem chempiony (2014), әlem chempionatynyng eki dýrkin qola jýldegeri (2010, 2013), eki dýrkin Europa chempiony (2013,2014).

Martin Padar (Estoniya).
35 jasta. Boyy 195 santiymetr, sal­maghy 150 keli. Dzudodan Europa chem­pio­ny (2009), Europa chempionatynyng kýmis (2002) jәne tórt dýrkin (2005, 2006, 2007, 2011) qola jýldegeri.

AZIYa

Rafiyqúl Islam (Bangladesh).
28 jasta. Boyy 171 santiymetr, sal­maghy 95 keli. Ýndi kýresinen Ýndistannyng ashyq birinshiligining jenimpazy (2014).

Kumar Pravin (Ýndistan).
23 jasta. Boyy 190 santiymetr, sal­maghy 120 keli. Erkin kýresten jasós­pirimder ara­syndaghy әlem birinshiligining kýmis jýl­degeri (2010). Qazaq kýresinen әlem kubogy (2011) men Aziya chempio­natynyng (2011) qola jýldegeri.

Ahmad әl-Bashabsheh Ahmad Bassam (Iordaniya).
22 jasta. Boyy 178 santiymetr, sal­maghy 92 keli. Sambodan Iordaniya chem­piony (2014).

Kutayb Huseyn Mohan әl-Deby (Irak).
33 jasta. Boyy 175 santiymetr, sal­maghy 95 keli. Qazaq kýresinen Aziya chem­pionatynyng qola jýldegeri (2009), Dý­niye­jýzilik jekpe-jek óneri festiy­valining kýmis jýldegeri (2008).

Múhammad Teymoury Sarah (Iran).
25 jasta. Boyy 190 santiymetr, salma­ghy 100 ke­li. Alysh kýresinen Aziya chem­pio­ny (2014).

Ching Jao (Qytay).
30 jasta. Boyy 182 santiymetr, sal­maghy 130 keli. Dzudodan Qytaydyng eki dýrkin chempiony (2007, 2009), Qytaydyng últtyq chempionatynyng kýmis jýldegeri (2010), Qytaydyng absolutti chempio­natynyng jenimpazy (2012).

Matar Doumit (Livan).
33 jasta. Boyy 182 santiymetr, sal­maghy 104 keli. Dzudodan Livan chempiony (2008).

Altangerel Davaanyam (Mongholiya).
30 jasta. Boyy 188 santiymetr, sal­maghy 130 keli. Belbeuli kýresten әlem chem­piony (2011). Qazaq kýresinen Aziya chem­piony (2012), әlem kubogynyng iyegeri (2012), Qajymúqan Múnaytpasov atyn­daghy turnirding eki dýrkin jenimpazy.

Múhammad Arpa (Pәkstan).
30 jasta. Boyy 172 santiymetr, sal­maghy 105 keli. Belbeuli kýresten Pәkstan­nyng eki dýrkin chempiony (2012, 2013).

Múhammad Yussef әl-Monir (Siriya).
34 jasta. Boyy 190 santiymetr, sal­maghy 100 keli. Dzudodan Aziya chempio­natynyng qola jýldegeri.

Dadahan Qúrbanәliyev (Tәjikstan).
25 jasta. Boyy 177 santiymetr, sal­ma­ghy 100 keli. Dzudodan Tәjikstan chem­piony.

Mahmútjan Yusupov (Ózbekstan).
24 jasta. Boyy 195 santiymetr, sal­maghy 115 keli. Belbeuli kýresten Aziya chem­pionatynyng qola jýldegeri (2011). Sambodan Aziya chempionatynyng qola jýldegeri (2012)

AFRIKA

Diedonne Dolassem (Kamerun).
35 jasta.Boyy 181 santiymetr, salmaghy 100 keli. Dzudodan Afrika chempiona­tynyng kýmis (2009) jәne ýsh dýrkin qola jýldegeri (2008, 2010, 2013).

Aspa Anj Filipp Kotcha (Kot-d’Ivuar).
26 jasta. Boyy 186 santiymetr, sal­maghy 140 keli. Dzudodan Kot-d’Ivuardyng tórt dýrkin chempiony (2010, 2011, 2012, 2014)

Gousso Sidiybe (Maliy).
33 jasta. Boyy 185 santiymetr, sal­maghy 100 keli. Dzudodan Afrika oiyn­da­rynyng qola jýldegeri (2011), Maly chem­pionatynyng qola jýldegeri (2013)

 AMERIKA

Maksim Nizzolo (Argentina).
33 jasta. Boyy 174 santiymetr, sal­maghy 128 keli. Sambodan Argentina chem­piony (2013).

Oskar Rene Vidal Brayson (Kuba).
29 jasta. Boyy 192 santiymetr, sal­maghy 140 keli. Dzudodan Panamerika oiyn­darynyng jenimpazy (2007), Beyjing Oliym­piadasynyng kýmis jýldegeri (2008), әlem chempionatynyng qola jýldegeri (2009)

Aaron Skott Vedeli (AQSh).
43 jasta. Boyy 172 santiymetr, sal­maghy 90 keli. Qúmda kýresuden AQSh chem­piony (2013).

Huan-Pablo Melo Bortoly (Urugvay).
35 jasta. Boyy 190 santiymetr, sal­maghy 100 keli. Grek-rim kýresinen Urug­vay chempiony (2014). Sambo, erkin kýres, grek-rim kýresi jәne djiu-djitsudan ótken kóptegen halyqaralyq turniyr­lerding jenimpazy.

MÚHITTAR AYMAGhY

Djeyson Bezudenhut (Avstraliya).
18 jasta. Boyy 185 santiymetr, sal­maghy 90 keli. Dzudodan Avstraliyanyng eki dýrkin chempiony (2012, 2014), Múhit jagha­lauy birinshiligining eki dýrkin je­nimpazy (2012, 2013). Avstraliyanyng ab­solutti chempiony (2010-2013).

(Baluandar turaly mәlimet «Ayqyn» gazetinen alyndy)

Abai.kz