Júma, 22 Qarasha 2024
Anyq 7775 30 pikir 3 Qarasha, 2017 saghat 11:59

Əlipby jasau onay, ony tilge qondyru qiyn

Osy kýnderi Baytúrsynov atyndaghy til institutyna tarihynda aitylmaghan syn aitylyp, aiyp taghylyp jatyr.

Búnymyz ghaybat aitu. Institutta ondaghan, ainalasynda jýzdegen el patrioty, ghalym, ata-ana, qazaq azamaty qyzmet etedi. Bərining derlik oiy bizdikine jaqyn. Olardy qarghap-sileu, basqa da ghaybat sózben balaghattaudyng qajeti joq. Aytylsa - naqty adamdardy atau qajet. Biren-saran ghalymgha bola bildey bir institutty nemese ghylymdy joqqa shygharudyng qajeti joq.

Songhy eki - qyrkýiek jəne qazan - núsqagha instituttyng qatysy shamaly.
Tamyz aiynan beri júmys toby jinalghan emes. Inisiativa astanalyq tosyn topqa ótip ketti. Məsele osyda.

Ghalymdargha bir ghana ótinish aitugha bolady: oilarynyzdy jasyrmay ashyq aitynyzdar degen. Qalghany ərkimning ary men ojdanynyng sharuasy. Bərine uaqyt pen tarih tóreshi.

***

Ekinshi jaghy bar məselenin. Institut júmysy biraz uaqyt boyy qarjylanbaghan. Búl ədeyi tirlik pe basqa ma bilmeymin.
Ghalymdarymyz arasynda sabaq berip nəpaqa tappaghanda akademiyanyng manyndaghy taldardan botqa jasaugha kósher edi.

Endi osy ghalymdar eki jyl boyy til zandaryn qayta jazyp shyghuy kerek. Búl óte ýlken enbek, orasan júmys. Búl júmys əlipby avtorlarynyng qolynan kelmeydi. Búny kompiutershiler jasay almaydy. Shetelden sarapshy taba almaysyn.
Jasasa tek óz til ghalymdarymyz jasay alady!

Al jýni jyghylghan, ruhy synghan, motivasiyasy joq ghalymdardan ne qayyr? Əlipby jasau onay, ony tilge qondyru qiyn. Men de otyryp, kez-kelgen tilding əlipbiyin jasay alamyn. Biraq ony sol til qabylday ma? Ol tilge say bola ma?

***

Biyliktegi aghayyngha talap-ótinish:
Jaqyn arada ghalymdardyng məselesin sheshinizdershi!

Olarmen kezdesip, bərining basyn qosyp, joldaryn aityp, jón súrap, aldynan ótinizder.
Məsele esh bitken joq. Myna əlipbiyge talay ózgeris enedi. Erteng aq enedi. Əlipby Qúran emes óitkeni.

Eger erteng mazaq bolmayyq, bar abyroydan airylmayyq desek, ghalymdargha arqa sýienizder. Ghylymy negizge arqa sýienizder! Sonda qatelespeymiz.

Halyqqa keregin - halyqtan, ghalymnan súranyzdar. Qazaq mazaq emes.

Aydos Sarym

Abai.kz

30 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1442
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3203
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5194