Senbi, 23 Qarasha 2024
Aybyn 4955 14 pikir 7 Qarasha, 2018 saghat 14:16

Qazaqstan gharyshqa óz jer serigin Nege SpaceX arqyly shygharady?

Qazaqstan óz gharysh apparattaryn iske qosu ýshin SpaceX korporasiyasymen kelisimge qol qoydy. Qazaqstan «SpaceX» amerikandyq korporasiyasynyng Falcon 9 úshyru qúralymen eki jer serigin iske qosady. Búl turaly QR Qorghanys jәne Aerogharyshtyq ónerkәsip ministrligi resmy týrde mәlimdedi. Úshyru 20 qarashada Kaliforniyadaghy AQSh әskery bazasynan ótedi.

Resey gharyshty iygerudegi eng manyzdy bәsekelestik artyqshylyghyn joghaltty. Birde Rogozin «Roskosmostyn» qyzmetterinen bas tartqan jaghdayda, NASA gharyshkerlerdi batut arqyly gharyshqa jiberetin bolady degen mәlimdeme jasady. Resey gharyshtyq úshyru naryghynan aiyryldy.

AQSh-tyng NASA gharysh agenttigining «Roskosmos» kompaniyasynyng basty, eng ejelgi bәsekelesi. Qytaydyng gharyshtyq baghdarlamasy qazirgi tanda jaqsy damu ýstinde. Europalyq agenttik ESA kez kelgen jerde asyghyspady, tipti Fransuz Gvianada ekvatorlyq kosmodromnan «Soiz» orta dengeydegi zymyrandardy úshyru boyynsha yntymaqtastyq ornatugha qol jetkizdi.

Ókinishke oray, Roskosmos, әlemdik gharysh ónerkәsibi 2010 jyldyng bastap óte jaqsy damydy. Sol kezde Rogozin amerikandyqtar óz gharyshkerlerin HGhS (halyqaralyq gharysh stansiyasy nemese MKS/mejdunarodnaya kosmicheskaya stansiya/) - gha shygharu ýshin batutty qoldanugha mәjbýr bolady ataqty mәlimdeme jasady.

«Soiz-MS-10» úshaghynyng HGhS-qa songhy úshuy óte jaghymsyz apatqa úshyrady, jәne «Sonz-MS-09» kemesi stansiyagha qondy, kýtpegen jerden orbitalyq bólikte tesik payda boldy, komissiyanyng aldyn ala tekseru boyynsha Bayqonyrda beymәlim jaghdayda tesik jasaldy eken. Eng bastysy, songhy onjyldyqta Amerika Qúrama Shtattar óz gharyshtyq mәselelerin negizinen sheship aldy jәne 2019 jyldan bastap HGhS-gha adam qútqaru júmystaryna baylanysty Roskosmostyng qyzmetinen bas tartugha dayyn.

Roskosmostyng kommersiyalyq úshyru naryghyndaghy perspektivalary әli de qayghyly. Reseylik «Soyz» jәne «Proton» úshaqtarynyng qúny búrynghysynsha bәsekelesterding baghasymen salystyrylatyndyghyna qaramastan, Resey gharyshtyq úshyrudyng jalpy kólemindegi óz ýlesin joghaltady. 2018 Resey Reseyge ótken jyly ghana emes, sonymen qatar biylghy jyly ýshinshi orynnan birinshi oryngha shyghyp kele jatqan Qytaygha ghana emes, AQSh-qa ghana útylyp bara jatqan úshyru sany boyynsha ýshinshi oryndy iyelengende birinshi bolyp qalady.

«Soiyz» jәne «Proton», «Roskosmostyn» qaramaghynda ornalasqan negizgi zymyrandar 1950-1960 jyldardaghy qúrylymdyq jәne tehnologiyalyq ónimder. Kóptegen aspektilerde, mysaly, basqaru jýielerinde, osy zymyrandar bastapqy modeliderden әlde qayda qazirgi zamangha say bolghanyna qaramastan, olarda kóptegen nәrselerdi janghyrtu qiyn. Mysaly, «Soiz-2» zymyrangha ótu prosesi tútas onjyldyqqa sozylyp, bolashaq «Soiz-5» (Feniks) zymyragha ótu 2024 jyldan keyin josparlanyp jatyr. Sonymen, shyghys mәtel boyynsha bolady - eshek nemese padishah, nemese qazirgi Roskosmos óledi eken.

Kerimsal Júbatqanov

Abai.kz

14 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1465
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3236
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5377