Ontýstik Qazaqstan oblysy dep atalatyn әkimshilik-territoriyalyq aimaqtyng Týrkistan dep ataluy manyzdy janalyq, óitkeni Týrkistan tútas órkeniyetting ortalyghy, astanasy, deydi tarih ghylymdarynyng doktory, professor Jambyl Artyqbaev. Sonymen qatar búl sheshimning tarihy mәninde tarihy shyndyqtyng qaytyp kelui, ornyghuy, sananyng terendey týsui syndy sebepteri de bar.

«Týrkistan qalasynyng birneshe ghasyr boyy elordasy bolghany, jalpy týrki halyqtarynyng ruhany astanasy bolghanyn negizge alatyn bolsaq, qazirgi uaqytta qalanyng týlep, damuyna, infraqúrylymdyq, mәdeny túrghydan әleuetti qala atanuyna mýmkindigi bar. Týrkistan tek qana Qazaqstan jerinde ghana emes, jalpy Ortalyq Aziyadaghy eng kóne qalalardyng biri. Mening qolymda bar derekterge jәne orys zertteushi ghalymdary, shyghys ghúlama ghalymdarynyng derekterine sýiener bolsaq, Búqara, Samarqand, Tashkent syndy qalalar payda bolmay túryp, Týrkistan bolghan», — degen ghalym Týrkistannyng erte zamanda payda bolu sebebin kók bórili órkeniyet pen otyryqshy órkeniyetting shekarasynda ornalasuymen týsindiredi.

«Sonday-aq, Týrkistan Syrdariya men Ámudariyanyng yaghny qos su kózine jaqyn ornalasqan. Sol sebepten, Týrkistan qalasynyng tarihy Ortalyq Aziyada bar basqa qalalardyng tarihynan terende jatyr», — dep atap ótti J. Artyqbaev.

Tarihshy ghalym Týrkistan aimaghynda zarostrizm, ariy kezeninde, qola dәuirinde auqymdy qalalyq aumaqtardyng bolghanyn algha tartady.

«Mәselen, Qarataudyng ontýstigindegi órkeniyetting tarihy terende jatyr. Sol sebepten, Týrkistandy tek týrki halyqtary arasyndaghy emes, jalpy euraziyalyq kóne órkeniyet oshaghy dep qarastyru kerek», — deydi ghalym.

Atap óterligi, 2018 jyldyng qyrkýieginde memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaev Týrkistan oblysyna memlekettik sapar jasap, sapar barysynda «Áziret Súltan» tarihiy-mәdeny qoryq-muzeyining aumaghynda ornalasqan Qoja Ahmet Yassauy kesenesin aralap kórdi. Sonday-aq, memleket basshysyna Týrkistannyng tarihiy-mәdeny ortalyghy qayta janghyruyna baylanysty «Áziret Súltan» qoryq-muzeyining damu jospary tanystyryldy. Jospargha sәikes, Týrkistannyng ejelgi qonystarynyng biri – Kýltóbe qalasy qayta janghyrtylatyn bolady. Ortaghasyrlyq meshiti bar Ábilmәmbet han men Tәuke hannyng ordalary jәne basqa da birqatar nysandar qayta qalpyna keltiriledi.

Abai.kz