20 sәuir kýni saghat 08:30-da Torghaydan Týrkistan oblysynyng Sozaq audanyna atty ekspedisiya jolgha shyqty. Ýsh adamnan túratyn top 900 shaqyrymnan astam joldy 1 apta kóleminde ensermek.

Sharany «Qazaq epos» kompaniyasy úiymdastyryp otyr. Basty maqsat – Elbasynyn«Ruhany janghyru» jәne «Úly dalanyng jeti qyry» atty maqalalaryn is jýzinde jýzege asyru, qazaqtyng tarihyn janghyrtu, atqa minu mәdeniyetin nasihattau.

Ayta keteyik, Iliyas Esenberlinning «Kóshpendilerinde» qazaqtyng songhy hany Kenesarynyng Torghaydan Sozaqqa jylyna bir emes, birneshe ret baryp keletini turaly aitylady. 800 shaqyrymnan astam joldy onyng әskeri 1 aptanyng kóleminde jýrip otyrady eken.

«Eger han Kene qazirgi zamanda ómir sýrse, biz onyng әskerining qatarynda bolugha jarar ma edik, ol 1 aptada ensergen joldy biz de jeti kýn ishinde jýrip óte alamyz ba? Han men hannyng әskeri qanday qiyndyqtargha tap boldy, qay jerlerge toqtady – osynyng bәrin óz basymyzdan ótkizip, tarihymyzdy qayta janghyrtudy maqsat etip otyrmyz», - deydi ekspedisiya jetekshisi Baqytjan TÚRLYBEK.

Sonymen qatar, top mýsheleri qazaqta ejelden qalyptasqan atqaminu mәdeniyetin jandandyryp, ony nasihattaudy da kózdepotyrmyz deydi.

Olay deui beker emes, jylqy january qazirgi qazaq dalasyn mekendegen halyqtarmen tyghyzbaylanysty. Qazaqstannyng aimaqtarynda jýrgizilgen arheologiyalyq qazbalardan kóz jetkendey, jylqylar әlemde enalghash ret dәl osy Úly dalada qolgha ýiretilgen. Keyin ata-babalarymyzdyng salt-dәstýri men әdet-ghúrpynan da ózornyn tapty.

Eske salayyq, Elbasynyng «Úly dalanyng jetiqyry» maqalasynyng birinshi qyry–atqa minu mәdeniyetine baghyttalghan. Jylqylar kóshpendiler túrmysynyng ajyramas bir bóligine ainalyp qana qoyghan joq, búl januar qolgha ýiretilgennen keyin babalarymyz óz dәuirinde adam aitqysyzýstemdik ke ie boldy. Al jahandyq auqymda alsaq, sharuashylyq pen әskery saladaghy tendessiz revolusiyagha jol ashty. Jylqynyng qolgha ýiretilui atqa minu mәdeniyetining de negizin qalady. Bes qaruyn asynghan salt atty sarbaz aibarly kóshpendiler imperiyalary tarih sahnasyna shyqqan dәuirding simvolyna ainaldy.

Kenesary han óltirilip, qazaq dalasyn Resey imperiyasy tolyqtay otarlap alghannan keyin halqymyz atqa minu mәdeniyetinen de aqyryndap qol ýze bastady. Búl prosess kommunister tarih sahnasyna shyqqanda tipti jedeldep, keshegi sekseninshi-toqsanynshy jyldary qazaq atqa minuden mýldem qaldy deuge de bolady.

«Atqa minu mәdeniyetin jandandyrudaghy maqsatymyz – qazaq halqynyng boyyndaghy últtyq ruhty oyatugha az bolsa da ýlesimizdi qosu, tarihymyzdy janghyrtu. Qazirgi jastar tek bir baghytta ghana damymay, babalardan qalghan ruhany qúndylyqtardy boyyna sinirip ósse ghana qalyptasqan «Mәngilik elge» ainala alamyz», - deydi B.Túrlybek.

Ayta keteyik, ýsh adamnan túratyn ekspedisiya 4 jylqymen jolgha shyqty. Bir jylqy as-sudy tasymaldau ýshin. Olar 27 sәuir kýni Sozaq jerine ayaq basudy kózdep otyr.

Abai.kz