Seysenbi, 1 Qazan 2024
46 - sóz 3847 3 pikir 29 Qantar, 2020 saghat 12:46

Sao Biyn: "virustyng naqty qaydan kelgenin bilmeymiz”

Bas dәriger Sao Biyn: "Rasyn aitqanda, virustyng naqty qaydan kelgenin bilmeymiz”

Búnday tújyrymdamadaghy maqalany Qytaydyng janalyqtar portaly jazdy. Maqalada, Uhani qalasynyng qaq ortasynda ornalasqan teniz ónimderi bazary jana tәj virusynyng indet kózi retinde qarastyrylmaytyny aitylady. Birqatar qytaylyq ghalymdardyng zertteu nәtiyjesi onday tújyrymdy rastamaytyn bolyp shyqty.

24-qantarda Huan Chaolini bastaghan ghalymdar “Uhanda jana tәj virusyn júqtyrghan adamdardyng klinikalyq erekshelikteri” atty qújat jariyalap, 2-qantar kýni uhanidyq auruhanagha densaulyqtaryna shaghym aityp kelgen 41 adamnyng densaulyq jaghdayynyng tarihyn bayandaydy. Jana virus júqtyrghan adamdardyng taldau nәtiyjeleri boyynsha, olardyng tek 27-ning ghana aurudyng oshaghy sanalghan әlgi bazargha qatysy bar bolyp shyqqan. Onyng ýstine, auruhanagha alghash jәne keyin týsken emdelushilerding epiydemiologiyalyq aurugha qatysy bolmaghan.

Respiratorlyq jәne renimatologiyalyq bólimning Bas dәrigeri Sao Binning aituynsha, teniz ónimderining bazary indetting jalghyz oshaghy emes. “Rasyn aitqanda, virustyng naqty qaydan kelgenin bilmeymiz”, - dedi ol.

Atalghan qújattan, virus júqtyrghan eng alghashqy adamnyng 2019 jyldyng 1-jeltoqsanyna deyin tirkelgenin kóruge bolady. Alayda ol uaqyt ontýstik Qytaydaghy atyshuly bazardyng bylyghy әli ashylmaghan kez. Ári 10-jeltoqsanda auyrghan 3 adamnyng 2-ning de ol bazargha barmaghany anyq bolghan.

Densaulyq saqtau boyynsha Uhanidyq komissyanyng esebinde, aurudyng eng alghashqy belgileri jeltoqsannyng 8-de anyqtalyp, onyng “kóp jaghdayy” teniz ónimderining bazarymen baylanysty bolghany aitylady. Sóitip, ótken jyldyng 31-jeltoqsany kýni Uhannyng densaulyq saqtau komissiyasy teniz ónimderining bazary jóndeu júmystary ýshin 2020 jyldyng 1-qantarynan bastap jabylatynyn habarlaydy.

AQSh-taghy Djordjtaun uniyverstetining infeksiyalyq aurular boyynsha sarapshysy Danieli Lusy «Science” veb-saytynda, “Adamdardyng auru júqtyrghan jәne auru belgilerining payda bolu uaqyty aralyghyndaghy mәlimetter naqty bolsa, onda virus 2019 jyldyng qarashasynda bastaluy kerek” dep mәlimdedi. Demek, virus sol uaqytta adamdardyng arasynda birtindep taray bastaghan.

Al, AQSh-tyng San-Diyego shatyndaghy Skripps zertteu institutynyng biolog-evolusionisti Kristian Anderson, virus júqtyrghan eng alghashqy adamnyng 2019 jyldyng 1-jeltoqsanynda payda boluyn “erekshe kórinis” dep esepteydi. Onyng aituynsha, bireu virusty bazardan tys jerde júqtyryp, ony keyin bazargha әkelgen. Búl әri ghalymdar keltirgen mәlimetterge sәikes keledi.

Qalay degenimen de, teniz ónimderi bazary tәj virusymen tyghyz baylanysty. 26-qantar kýni Densaulyq saqtau Últtyq komissiyasynyng diyrektory Ma Syaovey dәl qazirgi tanda tәj virusy turaly týsinikting әli de shekteuli ekenin, әri infekiyanyng naqty kózi tabylmaghanyn mәlimdedi.

Beyresmy aqparat dereginshe, búl indetti Uhani virusologiyalyq instituty “biologiyalyq qaru” retinde qoldan jasalghan. Ondaghy mәlimetterde, institutta adam ólimine әkeletin Ebola virusy siyaqty eng qauipti mikroorganizmdermen synaqtar jýrgiziletini, sóitip onda, jylan, jarqanattyng geninen adam aitqysyz dýniyeler jasap shyqqany aitylady. Aqparat taratushylar búl turaly Deny Shoham atty izraylidik tynshy habarlaghan dep jazady. Ókinishtisi, ol abaysyzda syrtqa tarap, endi oghan jetekshilik etetinderding ózine ýlken qauip tóndirip otyr dep esepteydi.

Qytaydyng songhy resmy derek kózderi, BAÁ-i elde tәj virusyn júqtyrghan Uhannan kelgen bir otbasy mýshesining tirkelgenin turaly habarlaghanyn jazdy. Al Qytayda virus júqtyrghandardyng sany 6014-ke jetip, kýdiktiler qatary 9239 adamdy qúraghan. Al qaza tapqandar sany – 132.

Ertay Nýsipjanovtyng әleumettik jelidegi jazbasynan

Abai.kz

3 pikir

Ýzdik materialdar