Álihan Bókeyhan jayly:

⚡️Osydan 80 jylday búryn Mәskeudegi NKVD-nyng Butyrka týrmesinde Alashy ýshin azap shekken Álihan atamyz tútqyn anketasyn óz qolymen toltyrghanda mamandyghyn jurnalist, audarmashy dep kórsetken. Revolu­siya­dan keyin qazaqtyng Alashorda Ýkimetining tóraghasymyn dep taygha tanba basqanday jazyp ketipti.
⠀
Tizesin býkpegen, aiylyn jiy­maghan, eshkimnen qaymyqpaghan. Qazaq­tyng talay arysy japon shpiony degen jalany azapqa shydamay mo­yyndaghanda, jalghyz Álekeng ghana synbapty. Ruhy tasty da shabatyn aldaspanday bolghany ghoy. Lenin anketasynda mamandyghyn «jurnalist» dep, Stalin «marksist» dep jazypty. Búl ekeui de negizgi mamandyqtary basqa bola túra, jurnalist bolghan. Lenin «­Iskra» gazetin shygharyp, ózi redaktor bolsa, Stalin býkil maqalalary men sóileytin sózderin óz qolymen jazghan. Osy eki túlghany da Álihan atamyz kózine ilmegen. Álekendi әueli Butyrkagha qamap tastaghanda eski marksist, Stalinge sózi ótetin qart bәlshebek, Marksting ózin kórgen V.Shelgunov: «Áy, Koba, kimdi tútqynda ústap otyrsyn?» dep bosattyrypty. Álihan atamyzdyng ýiqamaqta boluy sodan. Biraq aqyrynda NKVD Nyghmet Núrmaqov ekeuin bir kýnde atyp tastaghan.
⠀
Álihan Bókeyhannyng Lenindi de, Stalindi de boyyna tengermegenine taghy bir dәlel bar. Lenin Alashordany aqtap, keshirim jasaghannan keyin Qazaq elining atynan Reseymen kelissóz stolyna Alashorda Ýkimeti otyrady. Álekenning ózi baratyn jóni bar ghoy. Barmaydy. Alash arystarynyng ishindegi eng jasy - Álimhan Ermekovti jiberedi. Leninmen tórt saghat yrghasqan Álimhan Ermekov Qazaqstannyng osy býgingi shekarasyn shegelep, basqa da kóp sharuany tyndyryp shyghady. Sonda Ahmet Baytúrsynov aitty degen sóz bar. «Leniyning bizding Álimhanmen tórt saghatqa sóilesuge jarady. Osal emes eken» degen eken.
⠀
Uniyversiytette Lenin 6 til biledi dep oqytqan. Bizding Álihan atamyz 9 tilde erkin sóilep, kósilip jazghan. Fransiyanyng kýni býginge deyin shyghyp kele jatqan «Figaro» gazetine fransuz tilinde 1930 jyly eki maqalasy jariyalanghan kórinedi. Shirkin, tauyp әkelse ghoy. Sonda kim myqty? Álekeng be, Lenin be?
⠀
Amal neshik, bәri NKVD-nyng qyzyl qasabynda qúrban boldy. Ne deymiz?
Býgingi úrpaq osy Alash arystarynday bolsa eken dep armandaymyz.
⠀
Maghauiya Senbay 

Abai.kz