Italiyadaghy Humanitas Gavazzeni auruhanasynyng dәriger-reanimatology Daniele Macchini pandemiya jóninde, óz emhanasyndaghy jaghday turaly post jazypty. Qytaylyq dәrigerler shekteuge baylanysty epiydemiya turaly jarytyp aitpap edi. Italiyan dәrigeri bylay deydi:

"Bolyp jatqan jaghday turaly jazu-jazbau turaly úzaq oilanyp, ýnsizdik te jauapkershilik artatynyn týsindim.
Sondyqtan bizding ne istep-ne qoyyp jýrgenimizden beyhabar adamdargha búl kýnderi Bergamoda Covid-19 indetimen kýresti qalay jýrgizip jatqanymyzdy aitqym keledi. Júrtty dýrliktiruding qajeti joq ekenin jaqsy týsinemin, alayda bolyp jatqan jaghdaydyng qanshalyqty qauipti ekenin key adamdar bilmey qala ma dep alandaymyn.

Ótken aptada jauymyz әli qarasyn kórsetpey túrghanda auruhanamyzdy aldyn ala dayyndadyq. Mýmkindiginshe kóp palata bosatu, tósek oryn dayyndau ýshin emdelushilerdi ýilerine qaytardyq. Tipti intensiv terapiyadaghylardyng palatalary da bosatyldy.

Áli bastalmaghan soghysty kýtken sәttegi auruhana dәlizi surrealistik kartinagha úqsaytyn edi. Kóptegen medisina qyzmetkerleri (onyng ishinde men de barmyn) soghys sonshalyq jauyzdyqpen keletinin bilmep edik.
Bir apta búryn taldau nәtiyjesin kýtkenim esimde. Ol kezde virusty júqtyrghan bir adamnyng boluynyng ózi adam sengisiz, aqylgha syimaytyn, biraq búl oidyng ózi degbirdi qashyratyn edi. Qazirgi jaghday tym jyldam shiyelenisken dramagha úqsaydy.

Qazir soghys alanynda jýrmiz. Shayqas kýni-týni tolastamaydy. Tósek-oryn tapshylyghy qatty sezilude. Bosatyp qoyghan bólimsheler birinen song biri lyq tolyp jatyr.

Jaghdaylarynyng auyrlyghyna baylanysty esimderi әrtýrli týspen jazylghan taqtayshalar qazir qyp-qyzyl. Kópshiligining jaghdayy kýrt qiyndap ketti: ekijaqty interstisial pnevmoniya.

Endi maghan týsindire qoyynyzshy, túmaudyng qay týri múnday ekpinmen adam ómirin jalmap edi? Epiydemiyalyq katastrofa bolyp jatyr, al adamdar virustan qorqatyn týgi joq dep bósedi, búrynghy ómir saltynyng búzylghanyna renjiydi, qauipsizdik sharalaryna narazylyq tanytady, qarapayym núsqaulyqtardy oryndamaydy.

Dәl qazir aramyzda hirurg, urolog, ortopedter joq. Bәrimiz myna soghysta kýsh biriktirgen bir komandamyz.
Kýndelikti 15-20 adam әkelip jatyr. Taldau nәtiyjeleri birsaryndy: rastaldy, rastaldy, rastaldy. Bәrining simptomdary birdey: denesi qalshyldaydy, qyzuy kóteriledi, jótel qysady, tynysy tarylady, ókpesi auyrady. Rentgen týsirilimderi de birdey: eki jaqty interstisial pnevmoniya. Barlyghy da dereu gospitalizasiyalanuy kerek.

Keybiri intubasiyada, bireulerdi birden reanimasiyagha aparamyz, al endi bireuler ýshin bәri de tym kesh. Tynys aldyratyn apparattar kýndiz týni toqtamay júmys isteude. Tipti operasiyalyq zaldardaghy apparattar da ýzdiksiz júmys isteude. Sebebi operasiyalyq jaylardyng ózi intensiv terapiya palatalaryna ainalyp ketti.

Qyzmetkerler sharshap, qaljyraghan. Bizding júmysta әdettegi ausymnyng ózinen әl-dәrmening qúryp, sýiretilip shyghasyn. Al qazir birneshe tәulikke sozylghan maydanda jan-jaghymdaghy adamdar maghan ýmitpen qarap, kómek kýtip otyrghanda ShARShAU degennning ne ekenin endi týsindim.
Qyzmetkerler ózderinen әl ketse de, bir birine kómek beruge tyrysady. Dәrigerler medqyzmetkerler ornyna katalkamen jýgirip jýredi, medbiykelerding ornyna proseduralar jasaydy. Medbiykelerding kóz jasy tyiylar emes. Olar dәrigerlerding múnsha kóp adamdy qútqara almasyn alghash ret kórip túr.

Bizde auysym, kezekshilik degen joq. Býkil jeke ómir toqtap qalghan. Biz otbasymyzdy kórmeymiz, sebebi júqtyryp alamyz dep qorqamyz. Protokoldargha qaramastan, aramyzdaghy key qyzmetkerler virusty júqtyryp alghan. Qazir key әriptesterimiz bireuding ómirin emes, ózderin qútqaru nemese ózderi virus júqtyrghan tughan-tuystaryn qútqaru ýshin kýresip jýr.

Sondyqtan qazir indetke tym salghyrt qaraytyndargha nemese qauipsizdik sharalaryna narazylyq tanytyp otyrghandargha aitqym keledi: sәl shydamdylyq tanytynyz - siz teatrgha, muzeyge nemese sportzalgha bara almaysyz. Qorshaghan adamdargha, әsirese aurugha qarsy túrugha dәrmensiz egde adamdargha janashyrlyqpen qarauynyzdy ótinemin. Biz bar kýshimizdi salyp qoghamgha paydamyzdy tiygizuge tyrysyp jýrmiz, siz de sәl de bolsa paydanyzdy tiygizseniz".

Bella Orynbetovanyng әleumettik jelidegi jazbasy

Abai.kz