Parlament zangha ólim jazasy mәseleleri boyynsha týzetulerdi qabyldady
Astana. 24 mausym. QazTAG – QR parlamentining mәjilisi sәrsenbi kýni keneytilgen otyrysynda «Keybir zang aktilerine ólim jazasy mәseleleri boyynsha ózgertuler men tolyqtyrular engizu turaly» zang jobasyna senat úsynghan týzetulermen kelisti. Osylaysha, qújat qabyldandy dep esepteledi jәne memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevqa qol qoy ýshin joldanady.
Týzetulermen ólim jazasyn eng jogharghy jaza retinde qoldanudyng ayasyn qysqartu qarastyrylyp otyr. Osylaysha, ólim jazasy belgilenui mýmkin qylmystardyng sany 18-den 8-ge deyin azaydy.
Sonyng ishinde, genosiyd, jaldanushylyq, memleketti satu, respublika preziydentining ómirine qastandyq jasau, diyversiya, terrorizm, soghysta tyiym salynghan qúraldar men әdisterdi paydalanu, agressivti soghysty josparlau, dayyndau jәne jýrgizu ýshin eng jogharghy jazany belgileu úsynylyp otyr.
«Jazalaudyng airyqsha týrin qarastyratyn 10 jaghdayda ólim jazasyn alyp tastap, ony ómir boyy bas bostandyghynan aiyru jazasyna auystyru úsynylady», - dep mәlim etken edi әdilet viyse-ministri Dulat Qúsdәuletov.
Astana. 24 mausym. QazTAG – QR parlamentining mәjilisi sәrsenbi kýni keneytilgen otyrysynda «Keybir zang aktilerine ólim jazasy mәseleleri boyynsha ózgertuler men tolyqtyrular engizu turaly» zang jobasyna senat úsynghan týzetulermen kelisti. Osylaysha, qújat qabyldandy dep esepteledi jәne memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevqa qol qoy ýshin joldanady.
Týzetulermen ólim jazasyn eng jogharghy jaza retinde qoldanudyng ayasyn qysqartu qarastyrylyp otyr. Osylaysha, ólim jazasy belgilenui mýmkin qylmystardyng sany 18-den 8-ge deyin azaydy.
Sonyng ishinde, genosiyd, jaldanushylyq, memleketti satu, respublika preziydentining ómirine qastandyq jasau, diyversiya, terrorizm, soghysta tyiym salynghan qúraldar men әdisterdi paydalanu, agressivti soghysty josparlau, dayyndau jәne jýrgizu ýshin eng jogharghy jazany belgileu úsynylyp otyr.
«Jazalaudyng airyqsha týrin qarastyratyn 10 jaghdayda ólim jazasyn alyp tastap, ony ómir boyy bas bostandyghynan aiyru jazasyna auystyru úsynylady», - dep mәlim etken edi әdilet viyse-ministri Dulat Qúsdәuletov.
Týzetuler kelesi qylmystardy jasaghany ýshin ólim jazasyn ómir boyy bas bostandyghynan aiyru jazasyna almastyrudy qarastyrady: kisi óltiru, sot ýkimin nemese aldyn ala tergeudi jýzege asyryp jatqan túlghanyng ómirine qastandyq jasau, búiryqqa kónbeu nemese búiryqty oryndamaudyng basqa týrleri, basshygha qarsylyq kórsetu nemese ony qyzmettik mindetterin búzugha mәjbýrleu, basshylyqqa qatysty zorlyq sharalary, dezertirlik, ózin jaraqattau arqyly әskery qyzmetten jaltaru, әskery kezekshilikti atqaru erejelerin búzu, biylikti teris maqsatta paydalanu, asyra paydalanu nemese әreketsizdik tanytu, qarsylasqa soghys jýrgizu qúralyn beru nemese qaldyryp ketu.
Sonymen qatar, týzetuler genosiyd, memleketti satu jәne әskery qylmystar ýshin jaza qarastyratyn qylmystyq kodeks baptarynyng qúrylymyn ózgertudi qarastyrady. Atalghan qylmystar beybit jәne soghys uaqytynda jasalu boyynsha bólinip otyr. Atalghan qylmystardy soghys jaghdayynda jasaghany ýshin ólim jazasy qarastyrylghan.
Qazaqstannyng qazirgi qylmystyq kodeksinde ólim jazasy qylmystyng 18 qúramy ýshin qarastyrylghan, olardyng 10 –y soghys uaqytynda jasalatyn әskery qylmystar bolyp tabylady.
Ólim jazasy әielderge jәne qylmysty 18 jasqa deyingi jasynda jasaghan túlghalargha jәne sot ýkimi shyqqan kezde 65 jasqa tolghan er adamdargha belgilenbeydi. Ólim jazasy 25 jylgha nemese ómir boyy bas bostandyghynan aiyrugha almastyryluy mýmkin.
2003 jyldyng jeltoqsanynan bastap Qazaqstanda ólim jazasyna moratoriy engizildi. Eng jogharghy jaza retinde ómir boyy bas bostandyghynan aiyru jazasy qoldanylyp keledi.