Baspanamen qamtamasyz etu. Qazaqstan - TMD elderining ýzdigi
El túrghyndaryn sapaly әri qoljetimdi baspanamen qamtamasyz etu mәselesi eshqashan kýntәrtipten týsken emes. Azamattar túrghyn ýige qol jetkizu ýshin týrli memlekettik baghdarlamalargha arqa sýieydi. El ýkimeti baspana mәselesi boyynsha birqatar tiyimdi sharalardy qolgha alyp, atqaruda. Búl jayly búqaralyq aqparat qúraldarynda ýnemi jazylyp jýr.
Biz býgin elimizding túrghyn ýy sayasatyn kórshi eldermen, atap aitqanda Tәuelsiz memleketter dostastyghyna mýshe eldermen salystyryp kóremiz. Bәrimiz biletindey TMD elderi Kenes odaghy kezinde erikti-eriksiz týrde bir qazanda qaynaghan bolatyn. Jetpis jyl boyy bir ortalyqqa baghynyp, bir sayasatty jýrgizgendikten, búl elderding qazirgi sayasy ústanymynda, ekonomikalyq baghyt-baghdarynda, әleumettik jaghdayynda belgili mólsherde әli de úqsastyqtar bar. Sol ýshin de elimizding azamattardy baspanamen qamtu mәselesin osy eldermen salystyrghaly otyrmyz.
Endi naqty mәlimetterge oralayyq, Qazaqstan azamattargha túrghyn ýidi qoldanysqa beru kórsetkishi boyynsha Tәuelsiz memleketter dostasty elderi ishinde eng joghary kórsetkishke jetkenin maqtanyshpen aitugha bolady. Biz búl mәlimetti oidan qúrastyrghan joqpyz. Jaqynda ghana ortalyq komunikasiyalar qyzmetinde ótken baspasóz mәslihatynda.Qazaqstan Respublikasy industriya jәne infraqúrylymdyq damu ministrligi qúrylys jәne túrghyn-ýy kommunaldyq sharuashylyq isteri komiytetining tóraghasy Marhabat Jayymbetov osylay dep mәlimdedi.
- 2019 jyly túrghyn ýy qúrylysyna salynghan investisiya kólemi 17 payyzgha artyp, 1,4 trln tengeni qúrady. Investisiyalardyng aitarlyqtay kólemi «Núrly jer» baghdarlamasy boyynsha rekordtyq 13,1 mln sharshy metr túrghyn ýidi tapsyrugha jәne respublikanyng túrghyn ýy qoryn 116 myng baspanagha janartugha mýmkindik berdi, - dedi QR IIDM qúrylys jәne túrghyn-ýy kommunaldyq sharuashylyq isteri komiytetining tóraghasy Marhabat Jayymbetov.
Komiytet basshysy Jayymbetovting aituynsha, bizding el azamattargha arnalghan túrghyn ýidi paydalanugha beru kórsetkishi boyynsha Tәuelsiz memleketter dostasty elderining ishinde eng ýzdik (Qazaqstan – 0,71 sharshy metr, Resey - 0,54 sharshy metr, Belarusi - 0,40 sharshy metr, Ózbekstan - 0,36 sharshy metr) kórsetkishke qol jetkizip otyr.
Endi memleketting túrghyn ýidi paydalanugha beru isinde joghary kórsetkishke jetuine sebep bolghan tiyimdi baghdarlamalar turaly jazayyq. Atap aitqanda, «Núrly jer» memlekettik baghdarlamasy iske qosylghan songhy ýsh jylda elu mynnan astam otbasy (2,9 illion sharshy metr) әleumettik baspanagha qol jetkizdi.
AL «7-20-25» ipotekalyq baghdarlamasy ayasynda 16 mynnan astam azamat óz baspanasyna qol jetkizdi. Búl baghdarlama boyynsha eng jana mәlimet 5 nauryz kýni jariyalandy. Atalghan songhy mәlimetke sýiensek, «7-20-25» memlekettik baghdarlamasy ayasynda qaryz alugha jiyny 317,2 milliard tengeni qúraytyn 27 940 ótinim qabyldanghan. Kelip týsken osy ótinishterding arasynan irikteu jýrgizilip, nәtiyjesinde 16 506 ótinim maqúldanghan. Búl qaryz mólsheri 189,2 milliard tengeni qúraydy. Taghy bir aita keterligi túrghyndargha jeke baspana salugha beriletin 130 myng jer telimi injenerlik kommunikasiyalarmen tolyq qamtamasyz etildi.
Endi «Baqytty otbasy» memlekettik baghdarlamasy boyynsha atqarylghan júmystar jayly aitamyz. Atalghan baghdarlama ayasynda ótken jyldyng mausym aiynda beri eseptegende, bes myng mýgedek balasy bar, az qamtylghan tolyq emes otbasylar jәne kópbalaly otbasylargha baspana mәselesin jaqsartugha mýmkindik jasaldy. Búl baghdarlama boyynsha, aldaghy tórt jylda, 2020-2023 jyldary taghy qyryq myng otbasygha kómek kórsetu josparlanghan. Búl degeniniz әr jyl sayyn on myng otbasynyng túrghyn ýy jaghdayyn jaqsatru degen sóz. Búl mәlimetterding bәri komiytet basshysynyng sózinen alynghanyn aita keteyik.
Komiytet tóraghasy Marhabat Jayymbetov baspasóz jiynynda sóz etken taghy bir manyzdy mәsele, el azmattarynyng әleumettik osal toptaryn qoldau maqsatynda da kóptegen júmystar atqarylyp jatqanyn aitty. Atap aitqanda mýgedek mýmkindigi shekteuli azamattar, jetim balalar, sonymen qatar basqa da әleumettik әlsiz toqa jatatyn túrghyndardyng baspana mәselesin memleketting erekshe nazarda ústap otyrghanyn jetkizdi.
«Memleket basshysynyng tapsyrmasy boyynsha ýsh jyl ishinde әsirese az qamtylghan kópbalaly otbasylardy baspanamen qamtamasyz etudi josparlap otyrmyz. Búl ýshin túrghyn ýy zandaryna zannamalyq týzetuler engizildi. Osylaysha «Núrly jer» baghdarlamasy boyynsha qarjylandyru tetikteri kózdeldi. Osy sanattaghy 40 mynnan astam kezekte túrghandardyng ishinde 2019 jyly týrli tetikter boyynsha 7 387 otbasy túrghyn ýimen qamtamasyz etildi», - dedi komiytet basshysy Marhabat Jayymbetov.
Sóz sonynda eldegi túrghyn ýidi satyp alu boyynsha sandy mәlemetterdi sóilete keteyik. Qazaqstan Respublikasy Últtyq ekonomika ministrligi Statistika komiytetining mәlimetine sýiensek, biylghy jyldyng alghashqy eki aiy qantar jәne aqpan ailarynda Qazaqstanda túrghyn ýidi satyp alu jәne satu boyynsha 44 643 mәlimet tirkelgen eken.
Statistika komiytetining mәlimetinshe, 2020 jyldyng aqpan aiynda túrghyn ýidi satyp alu men satu boyynsha tirkelgen mәmilelerining jalpy mólsheri 22 977 boldy. Búl qantar aiymen salystyrghanda 6,1 payyz atryp otyr. Al búl mәlimetti, biylghy qantar jәne aqpan ailarynda baspanany satyp alu jәne satu kórsetkishterin byltyrghy jyldyng osy kezenimen salystyrar bolsaq, búl kórsetkish 11,8 payyzgha artqanyn bayqaymyz.
Atalghan vedomstvo derekterine sensek, elimizde kópqabatty túrghyn ýilerden pәter satyp alu jәne satu mәlimetteri kóbinese Núr-Súltan (3 027) jәne Almaty (3 845) qalalarynda tirkelgen eken. Búl eki qaladan bólek búl kórsetkish Qaraghandy oblysynda (2 149) da aitarlyqtay joghary. Al ótken eki aida jeke túrghyn ýy satyp alu jәne satu boyynsha Shyghys Qazaqstan (443), Týrkistan (529) jәne Almaty (952) oblystary alda túr.
Abai.kz