Lev Nikolayúly Gumiylev, kenes ghalymy, tarihshy, etnograf, shyghystanushy, filosof, qos aqyn Nikolay Gumiylev pen Anna Ahmatovanyng otbasynda dýniyege kelgen. Ózining estelikterinde, balalyq shaghynan qatarlastary batys mәdeniyetine, tarihyna qyzyghyp jýrgende, ózining shyghys mәdeniyetine, naqty aitqanda kóshpendi mәdeniyeti men tarihyna qyzyqqandyghyn aitady. Búny ózining shyqqan tegining týrkilik bolghandyghy sebebinen boluy yqtimal dep týsindiredi.

Orys shovinizmi men evrosentristik pikirler keninen qanat jayyp, qaynap túrghan zamanda, esh qaymyqpastan kóshpendi týrki-tatarlardyn, orys jәne adamzat tarihyndaghy eleuli oryny jayynda ghylymy enbekter jazdy. Sol ýshin ghylymy qogham tarapynan aiyptalyp, ghylymy júmys jasauyna әrtýrli kedergiler keltirildi, alayda Gumiylev ghylymy izdenisin tastamay, kóshpeli qogham tarihyna qatysty talay qúndy derekter men oilar qaldyrdy. Ghúndardyn, týrkilerdin, tatarlardyng tarihyna baylanysty "Hunnu", " Kóne týrkiler", "Tartariya shóli" "Qara anyz" syndy enbekter qaldyrdy.

Tarih ghylymyna jalpy adamzatqa jasaghan eng ýlken enbegi ol "Gumiylevting Passionarlyq teoriyasy" boldy. Gumiylev enbekterinde keybir qatelikterding de, oryn alghanyn joqqa shygharugha bolmas, әitse de, kóshpendiler tarihyna qatysty, bolashaq tarihshylargha ainymas baghyt kórsetip, anyq jol salyp ketti.

Ózining tarihyn biluge qúmartqan Úly Dalanyng әr balasy Gumiylev enbekterin oqyp shyghugha mindetti. Taghy bir esteliginde Lev Nikolayúly "Men ómir boyy kóshpendilerdi, әdiletsiz jabylghan aiyptardan qorghap kelemin",- degeni bar edi. Ómir boyy ózi "qorghap kelgen" ghún, týrki, tatarlardyng býgingi úrpaqtary Gumiylevting kóshpendi elder tarihyna sinirgen enbegining aldynda bas iyip, qúrmet retinde, kóshpendi mәdeniyetining qara shanyraghy sanalatyn Qazaq elining astanasynda Lev Gumiylev esimin Euraziya Últtyq Uniyversiytetine berdi. Kóshpendilerding býgingi úrpaqtary atynan Lev Nikolayúly Gumiylevke ýlken alghys aitamyz!

Rustem Ashetaevtyng әleumettik jelidegi jazbasynan

Abai.kz