Sәrsenbi kýni Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaevtyng Jarlyghymen QR qorghanys ministri qyzmetine Qazaqstan Respublikasynyng Resey Federasiyasyndaghy tótenshe jәne ókiletti elshisi qyzmetin atqarghan Ádilbek Jaqsybekov taghayyndaldy.
Elbasy Núrsúltan Nazarbaev Qaruly Kýshter komandalyq qúramyna jana qorghanys ministri Ádilbek Jaqsybekovti tanystyra otyryp, onyng osy júmys uchaskesine qajetti adam bolyp tabylatynyn, ýlken úiymdastyrushylyq jәne sayasy júmys tәjiriybesi bar ekenin atap ótti.
Qorghanys ministrligi basshylyghy men Qaruly Kýshterding komandalyq qúramy aldynda sóilegen sózinde Memleket basshysy Núrsúltan Nazarbaev aityp ótkenindey, memleket Qaruly Kýshterge әrdayym airyqsha nazar audaryp keledi. Tek 2009 jyly qorghanys vedomstvosynyng qajettilikteri ýshin shamamen 140 milliard tenge bólindi, 3 mynnan astam әskery qyzmetshi jana pәter aldy. Songhy 10 jylda Qorghanys ministrligining 43 ofiyserine general sheni berildi, tórt әskery qyzmetker Halyq Qaharmany ataghyna ie boldy. Qaruly Kýshter Bas qolbasshysy Qorghanys ministrligi basshylyghy men komandalyq qúramnyng aldyna birqatar naqty mindetter qoydy.
Qazaqstan Preziydenti onyng ózine tapsyrylghan isti atqara alatynyna senim bildirdi jәne jana qorghanys ministrine jýktelgen mindetterdi oryndauda tabystar tiledi.
Búl joly ketken ministr Danial Ahmetovke, jaqsy-jaman atqarsyn, әdettegidey birauyz jyly sóz aitylmaghangha úqsaydy. Eks-elshi Ádilbek Jaqsybekov qiiy qashqan Qorghanys ministrligine «órt sóndirushi» missiyasyn atqarugha kelgen syqyldy. Industriya jәne sauda ministrligin, Astana qalasyn, Preziydent Ákimshiligin basqarghan, «Núr Otan» partiyasy tóraghasynyng birinshi orynbasary qyzmetin atqarghan Ádilbek Jaqsybekov auyr salmaqtaghy sayasatkerlerding birinen sanalady. Onyng elge qayta oraluy sayasy kýshterding arasalmaghyn ózgeriske úshyratuy mýmkin. Elimizding jetinshi qorghanys ministri de – búl salagha basshylyqqa kelgen ekinshi azamattyq túlgha. Álemdegi әskery budjeti orasan zor alpauyt elderding qorghanys ministrlerin azamattyq túlghalardan taghayyndau keyingi kezderi ýrdiske ainalghan. Mәselen, Reseyding qazirgi qorghanys ministri Anatoliy Serdukovtyng әu bastaghy mamandyghy – ekonomist jәne zanger. Sauda men salyq salasynda júmys istep ysylghan Anatoliy Serdukov qorghanys vedomstvosynyng úshar basyna kóterildi. Al AQSh-tyng qorghanys ministri Robert Geytsting ózi óner mamandyghyn bakalavr dәrejesinde bitirgen eken. Búghan deyin AQSh-tyng búrynghy bas barlaushysy qyzmetin atqarghan. Azamattyq qorghanys ministrlerine basymdyq beruding astary joq emes. Shamasy, búl elder tarihtaghy әskery generaldardyng qauipti qúpiya kelisimderinen sabaq alghan bolsa kerek.
Sarapshylar pikiri:
Seydahmet Qúttyqadam, sayasattanushy:
– Kezinde sharuany dóngeletedi dep maqtalghan Danial Ahmetov ayaqastynan alynyp tastaldy. Mening estuimshe, ol bir jaqqa elshilikke ketetin kórinedi. Talay iri qyzmetting basyn shalghan Ádilbek Jaqsybekov búl qyzmetke uaqytsha kelgenge úqsaydy. Qorghanys ministrligi ol ýshin – ótpeli qyzmet, biraz uaqyt ótken song basqa jaqqa auysyp ketedi. Finlyandiya, Shvesiya siyaqty elderde qorghanys ministrlikterin azamattyq túlghalar basqaryp jýr. Biraq jaghday basqasha. Azamattyq túlghalar qorghanys salasyn baqylaushy rólin atqarady. Bizde Qorghanys vedomstvosyna keletin basshy soghys strategiyasyn jete mengergen kәsiby azamat boluy kerek. Búl jaghynan jana ministrding tәjiriybesi joqqa tәn.
Rasul JÚMALY, sayasattanushy:
– Ádilbek Jaqsybekov búghan deyin tabysty kәsipker, sheber úiymdastyrushy retinde jaqsy qyrynan kórinip keldi. Búl jaghynan onyng biliktiligine senim artugha bolar. Qorghanys syndy strategiyalyq salany kәsiby generaldar basqarsa, jaman bolmas edi. Qúdaygha shýkir, elde generaldar barshylyq. Basshy kadrlardyng jiyi-jii auysuy jaqsy qúbylys emes. Órkeniyetti elderdegidey kadr túraqtylyghy qajet. Biz JIÓ-ning bir payyzyn ghana qorghanysqa júmsaymyz. Búl óte az. Mәselen, irgedegi Ózbekstan – qiyndyqqa qaramastan, JIÓ-ning 5 payyzyn, Qytay 7 payyzyn qorghanysqa júmsaydy. Memleketting túghyry – әsker, sarbazdyng mәrtebesin qaytaru kerek. Memleket ash otyrsa da, qorghanystan baryn ayamaghany jón.
Qysqasha aqparat:
Ádilbek Ryskeldiúly Jaqsybekov 1954 jylghy shildening 26-synda Qostanay oblysy Qarabalyq audanynyng Bórli auylynda tughan. 1977 jyly Mәskeudegi Býkilodaqtyq memlekettik kiynematografiya institutynyng ekonomika fakulitetin bitirgen, 1987 jyly Plehanov atyndaghy Mәskeu halyq sharuashylyghy institutynda «materialdyq-tehnikalyq jabdyqtaudy úiymdastyrushy» mamandyghy boyynsha qayta dayarlyqtan ótti. Ekonomika ghylymynyng kandidaty.
Ár jyldary Parlament Senatynyng deputaty, Aqmola oblysy әkimining birinshi orynbasary, Astana qalasynyng әkimi, industriya jәne sauda ministri, Preziydent Ákimshiligining basshysy, «Núr Otan» halyqtyq-demokratiyalyq partiyasy tóraghasynyng birinshi orynbasary – QR Preziydentining kenesshisi, Qazaqstan Respublikasynyng Resey Federasiyasyndaghy tótenshe jәne ókiletti elshisi qyzmetin atqardy.
Qazaqstan futbol federasiyasynyng preziydenti.

Qúbash Saghidollaúly
«Alash ainasy» gazeti 26 mausym 2009 jyl