Ál-jelide qyrghyz demokratiyasyna sýisinip qaraytyndardyng da, ony dattaushylardyng da pikirin oqyp shyqtym. Ras, meninshe aiyrqalpaqtardyng demokratiyasyn, olardyng әdildik jolyndaghy arpalysyn, sayasy belsendiligin, elding bolashaghy ýshin jan alyp, jan berisetin kýreskerligin moyyndauymyz kerek.

Búl qasiyetter bizding qazirgi qazaq últynda joq. Bizding biylik halyqtan yqpaydy. Sayasy úiymdar qúryp, elding kózin ashugha talpynatyn túlghalardy da, mýddeli toptardy da taba almaysyz.

Sayasy túlghalardyng bәrining qadiri ketken. Ketirgen. Ziyaly qauym búghyp qaludyng sheberine ainalyp aldy. Olar óitkeni eki tarapqa da (halyq, biylik) jaghynghysy keledi. Ayghayshylardyng bilimi shamaly. Olar tek sayasy kýreskerding obrazynda jýrgen әrtister ghana. Naqty baghdarlama, naqty iydeya joq bolghan son, alangha shyghudan da opa tappaysyz. Mәselen, "kreditti keshire ghoy" dep kenirdek jyrtu "demokratiyalyq memleket bolugha" talpynys emes. Bolmasa, internetting arghy jaghynda otyryp alyp, "it aitaqtau" da kýreskerlik sanalmasa kerek.

Qyrghyzdy aitamyz dep otyryp ózimizge oiysyp kettik. Biz búl kýige qalay týstik? Nege qazaqtyng sayasy belsendiligi tómen? Nege óz qúqyghyn talap ete almaydy? Sebebi, qazirgi qazaq memleketi "Kitaphana" men "Aqorda" iyelerining hәm sonyng ainalasyndaghy jýzge tarta "tegi qazaq tórelerdin" sheksiz qúqyghyn qorghau maqsatynda ghana qúrylghan. Tәuelsizdik alghaly beri barlyq júmys osy jýieni saqtap túru maqsatynda ghana jasalyp keledi. Qyrghyzda osyghan deyin bes ret "oq atylghan" boluy mýmkin, sol "bes oq" ýsh preziydentti taqtan taydyra saldy. Al qazaqtyng mәselesi "bes oqpen" sheshilmeydi. Bizde týbi bir "bomba jarylady"... Birinshiden sol bombany jarmaudyng joly qazirgi jýieni saqtap qalu emes ekenin joghary jaqtaghylar týsinse ghoy deysin.

Eski jýiege jabysqannyng ornyna taza ghylymgha, bilimge, zamanauy tehnologiyalardy iygeruge, úrpaq tәrbiyesine, tym qúryghanda osydan on-jiyrma jyldan keyingi bolashaghymyzgha investisiya salugha talpynys jasalsa ghoy...

Ras, otyz jyl boyy biylikti qorghap túratyn kózge kórinbeytin qamal túrghyzyp tastadyq. Ol qiraytyn qamaldan qazaqtyng bolashaghyna payda bar ma? Áriyne, joq. Sondyqtan biylikting de, halyqtyng da oilanatyn kezi jetti.

Qanat Ábilqayyrdyng jazbasy

Abai.kz