18 qazan kýni Pavlodarda qala әkimdigining rúqsatymen Til mitingisi ótken bolatyn. Ol turaly ótkende jazdyq. Mitingige shyqqan top Memlekettik tilding mәrtebesine qatysty qarar qabyldady. Qarardyng tolyq mәtinin de saytymyzda jariyaladyq. 

Atalghan jiynda, QR Konstitusiyasynyng 7 baby, 2 tarmaghyndaghy «orys tili memlekettik úiymdarda qazaq tilimen teng qoldanylady» degen tarmaqty alyp tastau, QR Ýkimetine, QR Parlamentine memlekettik til turaly zang qabyldau, «Memlekettik til» aliyansyn qúru t.b birneshe naqty talaptar qoyylghan. Mitingke shyqqan azamattar Pavlodar qalasyndaghy qazaqtildi búqaranyng júmysqa túru, qyzmet alu barysynda diskriminasiyagha úshyrap jýrgenin aitqan.

Sol mitingining dýbiri Kremlige jetken kórinedi. Naqtyraq aitsaq, Zahar Priylepiyn degen adam basqaratyn Reseyding «Za Pravdu» partiyasynyng ókilderi atalghan mitingke qatysty pikir bildirip, Qazaqstan biyligine ses kórsete sóilepti.

«Biz Qazaqstan biyligine memleketimizding azamattarynyng mýddelerin qorghaugha jәne elding tildik baghytta bólinuine jol bermeuge shaqyramyz!

Pavlodar mitingisi siyaqty shekten shyghu - últaralyq arazdyqty qozdyrugha jәne ishki sayasy jaghdaydy túraqsyzdandyrugha yqpal etedi. Qazaq tilin qorghaudy orys tilin resmy mәrtebesinen aiyrumen baylanystyrugha bolmaydy. Óitkeni búl әreket Qazaqstandaghy ishki sayasy jaghdaydyng nasharlauy men etnikaaralyq qaqtyghystardyng bastaluyna әkelip soghady. Múnyng mysaly retinde Ukrainadaghy jaghdaydy aitugha bolady. 

Biz ukrainalyq ssenariy qaytalanbauy kerek dep talap etemiz. Qazaqstandaghy beybitshilik pen tynyshtyq, onyng barlyq azamattarynyng qúqyqtaryn saqtau biz ýshin manyzdy. Onyng ýstine Qazaqstanda da, Euraziya kontiynentining barlyq jerinde de orys tili ejelden etnostyng tili emes, Euraziya halyqtarynyng arasyndaghy baylanys qúralyna ainaldy» ,- depti. Jay ghana dep qoymaghan, ashyqtan-ashyq qoqan-loqy jasapty.

Surette Zahar Priylepiyn

«Za Pravdu» partiyasy - Reseydegi resmy tirkelgen últshyldar partiyasy eken. Memlekettik Dumagha ótpegen, al ónirlik Parlamentterden 1 ghana oryn búiyrghan. Partiyany reseylik kәsipker Aleksandr Babakov qarjylandyrady. Babakov Putinning alys-jaqyn sheteldegi slavyan úiymdarymen baylanys ornatu boyynsha arnayy ókili.

Býginde Qazaqstandaghy orys tildilerding sany azayyp, qazaq tilining el ómiri men sayasatyndaghy roli kýsheyip kele jatqany Kremlige únay qoymaytyn ekibastan belgili. Ilgeride Qazaqstan latyn әlipbiyine kóshetinin mәlimdegende de, «olar orys әleminen alystap barady» dep baybalam salghan osy orys júrty edi. Endi mine Pavlodarda ótken Til mitingisin «shekten shyghu, últaralyq arazdyqty qozdyru» dep baghalap, «Ukraina ssenriyi qaytalanady» dep aibat shegipti. Alayda olardyng búl әreketi orys tildilerding qúqyghyn qorghaudan góri, Qazaqstandy baqylaudan shygharyp aludan qoryqqannyng qolapay әreketine kóbirek úqsaydy. Biraq, múny kompleksi kóp Kremliding kóbikauyz sayasatshylary týsine me?

Qazaqstannyng ishki isine aralasyp, territoriyalyq tútastyqqa kóz alartqan, ashyqtan-ashyq qoqan-loqy jasap otyrghan Kremliding kezekti partiyasyna QR Syrtqy ister ministrligi ýnsiz qalmauy kerek-aq! Biraq... Biraq, Qazaqstannyng Memlekettik rәmizin - Tuyn ayaqqa taptap, әjuagha ainaldyrghan Boratqa da: «Nota jiberu - mәnsiz. Onyng adresaty joq», dep mәimýnkilegen ministrlikten mysty jauap esty qoyymyz ekitalay ekeni jasyryn emes...

Núrbiyke Beksúltanqyzy

Abai.kz