Diyegodan Maradonagha deyin
Bes kýndik jalghannan Maradona da ótti. Onyng qazasy әlemdik auqymdaghy qayghyly oqighagha úlasyp, tipti, myna bir jahandyq indetting jaytyn da úmyttyryp jibergendey.
Búryndary dýnie júrtshylyghynyng әngimesine túzdyq bolyp jýrgen Amerikalyq preziydent saylauy da әdiram qaldy. Osylaysha, adamzat balasynyng basym bóligin bәtuasyz sayasat, tirshilikting tausylmas mehnattary emes, eng aldymen adamnyng ózi, onyng dýniyedegi orny, ghúmyrynyng mәni alandatatyny taghy bir angharyldy. Búl joly osynau ótkir aqiqat Maradonanyng qazasy túsynda ashyluy syrt qaraghanda bayqalmaghanday kóringenimen, әrkimning ishki týisigi men jan dýniyesin qaytalay soghyp, silkip ótkeni anyq. Nege Maradona? Óitkeni ol tarihty jasaushy jan retinde ózimen birge býtindey bir dәuirdi ala ketti.
Jer sharynyng qay týkpirinde bolmasyn kez-kelgen bala, sonyng ishinde eng artta qalghan deytin elderdin, jalang ayaq, jalantós kedey balalarynyng oinauyna, tipti kәsiby ainalysuyna mýmkindik beretin sporttyng jalghyz týri, jappay tanylghan týri – futboldyng patshasy, әri tútas qúbylys bolghandyqtan da, Maradona kýlli adamzat ýshin óz jaqynynday bolyp ketken jan. Sondyqtan onyng futboldan syrttaghy beynesi, et pen sýiekten jaralghan kәdimgi adam retindegi is-әreketteri, kópshilikke mәlim dauly, shuly jayttardyng eske de alynbay, kólenkede qaluy da sodan. Buenos-Ayrostyng shetindegi jataq deuge keletin júpyny mekenning týlegi, tórt qyzdan keyin dýniyege kelgen sýikimdi úl, ózimizding kez-kelgen auyldyng qara domalaghy sekildi anqau da alanghasar, kәdimgi jýgirmek, biraq ta Tәnirining airyqsha yqylasymen bólek jaratylghan, dara tughan bala Diyegonyng úly Maradonagha ainaluynyng qaltarystary qalyng saparnamasynda, shynyna kelgende, tragediyaly sipatynda, milliondaghan fanattarynyn, shynayy kónilden shyqqanymen qaumalaghan nópirding qysymy, aqyrynda niyeti qara toptardyng qoltanbasy túrghany keyinnen baryp jariya bolghan. Sondyqtan onyng eng jaqyn adamdary marqúmnyng ómiri Diyego men Maradona arasyndaghy alapat arpalyspen ótkenin kókirekteri qars airyla әngimeleydi. Armandoday arda úl, sýikimdi bauyr, sýiikti jar, jany nәzik әke Diyego bar da, jasyl alang nayzaghayy, jankýierlerining jan rahaty, alasúrghan kónilining mauqyn basushy, al komanda qojayyndarynyng qaltasyn qampitushy eren oiynshy Maradona bar.
Bekzattan airylghanda belgili aqyn әpkemiz óksip túryp aitqanynday, halyqtyn, qalyng toptyng qúshaghy qatty bolatyny baghzydan belgili. Milliondaghan tabynushylardyng kózsiz qúshtarlyghy, jantalasqan әrkimning Diyegonyng jeydesine jarmasyp, al tilshi qauymynyng onyng basqan qadamyn qalt jibermey, býkil tynys-tirshiligin kamera qarauyna aluy, әiel qauymynyng ystyq yqylasy – múnyng barshasyna myng jerden erekshe jaratylsa da, tiri jannyng tótep berui qiyn, әlbette.
Dese de, kózining tirisinde-aq óz elining shyn mәnindegi qasterli rәmizine ainalghan Maradonanyng qúpiyasy onyng tughan Otanyna sheksiz berilip, óz halqyn janynan artyq jaqsy kórgeninde bolsa kerek. Qaruly soghysta jenilisten namysy taptalghan halqynyng ruhyn asqaqtatyp, jasyl alanda qarsylastaryn tize býktirgen jeke erligi, onymen shektelmey әlemdi moyyndatqan jankeshtiligin argentinalyqtar mәngilik úmytpasy kәmil. Osylaysha, futbol -últtyq iydeya dengeyine kóterilgen múnday biregey elde Maradona – ol Argentina, al Argentina – ol Maradona úghymy jýrekterde óshpestey jattalyp qalghan.
Patshalardyng ózi dýniyeden ótkende jasala bermeytin airyqsha qúrmettin, qazasyna oray ýsh kýndik aza tútu jariyalanuy, ol az deseniz býkil dýniyejýzi boyynsha futbol federasiyalarynyn, anyghy barsha әlemning aza tútuy jasyl alandaghy әrbir oiynyn tartysty dramagha, keybir sәtterinde tipti poeziyagha ainaldyra bilgen Diyego Maradonanyng bir elding úlany ghana emes, barsha adamzat balasyna ortaq túlgha ekendigin bildirgeni, kóz jasyn kóldey qylghan argentinalyqtardyng memleket pen últ retindegi birtútastyghyn pash etkeni әldebir tereng oilargha jetelep baryp, tabanyng tiyip túrghan tughan topyraghyna qayta oralasyn, babalar miras etken atamekeninnin, qasterli halqynnyng kelbeti men keleshegi sәt sayyn sanandy silky týspek!
Múhtar Kәribay,
Álmúrat Túrghanbekov
Abai.kz