Memleket basshysy Q.Toqaev biylghy «Halyq birligi jәne jýieli reformalar - el órkendeuining berik negizi» atty Joldauynda 7 negizgi basymdyqqa toqtaldy. Sonyng besinshisi «Enbek naryghynda tiyimdi ekojýie qalyptastyru» dep atalady.

Aldymen, «ekojýie» degenge týsinik berip kóreyik. Ghalymdar búl sózdi «túraqty kýige úmtylatyn, ózin-ózi retteytin jýie» dep tújyrymdaydy. Adamdardyng is-әreketi ekojýieni ózgeriske әkeletin kýshti faktor. Ásirese, qoghamnyng damuy, yaghny qalalardyng ósui, óndiris oryndardyng kóbengimen adamdardyng ekojýiege әseri kýsheye týsken. Sondyqtan el Preziydenti nazar audarghan «tiyimdi ekojýie qalyptastyru» mәselesi ekojýiening ózgeriske úshyrauymen baylanysty. Al enbek naryghyndaghy tiyimdi ekojýie – mәselelerdi sheshuding joldaryn izdeudi talap etedi.

Songhy eki jyl kóleminde pandemiya saldarynan qashyqtan júmys isteu tәsili qarqyn alghany belgili. Ásirese, bilim beru salasy osy әdisting qiynshylyqtaryna tap boldy. Elimizdegi sifrlandyru men avtomattandyru ýderisi zaman talabyna ilese almady. Tyng serpinge ie bolghan sala jana mamandyqtargha degen súranysyn aiqyndady. Osyghan oray, Preziydent jana kәsipterdi iygeru arqyly ghana bәsekege qabiletti bolatynymyzdy basa aitty. Al janadan qabyldaudy qajet etetin «Kәsiby biliktilikter turaly» zang biliktilikti tanu mәselesin týbegeyli retteydi.

«Jappay sifrlandyru ýderisi internet-platformalar negizinde júmyspen qamtudyng jana ýlgisin alyp keldi. Taksy jýrgizushileri, kurierler jәne basqalar – osynyng jarqyn mysaly. Búl sala әleumettik jәne medisinalyq saqtandyru, zeynetaqymen qamtu jәne salyq salu túrghysynan memleketting qolghabys etuine múqtaj bolyp otyr», - dedi Memleket basshysy.

Shyn mәninde, internet-platformalardyng damuy kóptegen salanyng júmysyna ong yqpal etti. Qazir kez kelgen adam sauda, tasymal, bank qyzmetinde sifr­landyrudyng tiyimdiligin kórude. Al әleumettik sala men medisina, zeynetaqymen qamtu mәselesinde sifrlandyrudy әli de bolsa jetildirude qajet etedi. Búl – halyqtyng túrmys sapasyn jaqsartugha baylanysty jasalghan qadamdardyng biri.

Qazaqstan halqyna arnalghan jana Joldauda «Zang da, qogham da, adamdardyng sana-sezimi de ózgeruge tiyis» degen joldar bar. Aldaghy uaqytta әzirlenip, qabyldanatyn jana Áleumettik kodekste barlyq әleumettik mәseleler nazardan tys qalmau jaghy qatang tapsyryldy. Basymdyqtar negizinde birneshe bastamagha toqtalghan Memleket basshysy halyqtyng әl-auqatyn kóterumen qatar jalaqy mәselesine erekshe toqtaldy. Eng tómengi jalaqy mólsherin kóteru millionnan astam adamgha, enbekkerlerge janama әser etetindigin atap ótti. Jalaqy mәselesinde budjetten qarjylandyratyn múghalim, dәriger, әleumettik qyzmetkerlerden basqa da sala mamandarynyng tabysyn kóteru qajettigin aitty.

El damuynyng sheshushi kezenine qadam basqan elimizde jýieli ózgerister men reformalar jasaugha qajetti zannamalyq negiz qalyptasty. Sondyqtan el-halyq myqty memleket bolu ýshin kýsh-quatty berekeli birlikke, yntymaqqa bekemdegen jaghdayda yrysymyz artatyny sózsiz!

Nyshanbay Núrbolat, sayasattanushy

Abai.kz