Qazaq ózin syilamaydy, namys joq
Tanerteng poliklinikagha analiz tapsyrugha bardym. 28 ben 50 jas aralyghyndaghy kileng qazaq. Bәri joghary bilimdi. Óitkeni búl klinika Preziydentting is basqarmasyna qaraydy. Demek bәri memlekettik qyzmetkerler. "Sony kim?" - dep súradym, talon beretin apparat isten shyqqany kórinip túr. Bәri odyraya qarady. Shamasy mynau ne aityp túr dese kerek. . "Sony kim? Auyzdaryna qúm qúiyp alghanbysyndar? Sony qaysynyn?" Endi týsindi, bilem.
-Ya!-dedi. Shamalaghan boluy kerek, kezek súraghanymdy. Sonymen úzyn-sonar kezekte túrmyz. Senesiz be? Birde-bir qazaq óz tilinde kezek súramady, tipti sóilemedi de. Barlyghy 100% orys tilinde ghana qarym-qatynas jasap túr. Bir adam, bir pende óz ana tilinde til qatpady. Búl ne?.. Kinә kimde?.. Kinә qazaqtyng ózinde. Qazaq ózin syilamaydy. Qazaqta namys joq. Býgin jylaghym keldi. Ýige әreng jettim. Kónilim qaldy.
Ádebiyette dramaturgiya degen janr bar. Sol janrda IShKI KONFLIKT bolmasa әlgi janrdyng basqa janrdan EREKShELIGI joq. Ishki konflikt adam tabighatymen bite qaynasqan. Sana - konflikt, emosiya-konflikt, tәn - konflikt. Mәngilik kýres! Sana mәngilik arpalysta (konfliktide) emosiya da sol...Ayqay salghyng keledi, shynghyrghyng keledi. Biraq jasyrasyn, ishine jasyrasyn. Tәn de sol... Mýgedektigin, kemshiligin jasyryp, syrtqa sәn kórinuge qúshtarlyq...Búl tәnning konfliktisi.
Qúday-au, býgin ishki konfliktiden júrday óz qoghamymnyng keyipkerlerin kórdim! Sanasynda , emosiyasynda , tәninde ishki konflikt joq. Ishki konfliktisi joq adam ÓLIK! ÚLT retinde tym bolmaghanda ishimizdi, ishki qúpiyamyzdy, ishki qarsylyqty da saqtay almappyz. Ishi, syrtyn birdey bere salghan jyp-jylmaghay, týgi joq adamdardy KÓRDIM. Ózin-ózi qorlyqqa shekken, kóndikken, bolashaghynan qoryqpaytyn, alandamaytyn, memleketi túrmaq, últy túrmaq óz qara basynyn, balasynyng qamyn oilau sanada atymen joq, әr nәrsege bir aldana salatyn әuesqoy, kiresili-shyghasyly ghana esi bar әielderdi, erkekterdi kórdim... Anyghynda "ata-analardy" kórdim. Shoshydym!
Roza Múqanova
Abai.kz