Azat Peruashev: «Bala tuu jasyndaghy әielderdi júmysqa almaytyn bolady»
Jaqyn arada dekrettik demalysqa shyqqanda jas analargha әleumettik tólemderdi júmys berushilermen jýrgizudi kózdeytin zangha týzetuler Qazaqstan parlamentining qarauyna engizildi. «Aq jol» partiyasynyng liyderi Azat Peruashev osyghan baylanysty vedomstvony mýldem taratudy úsyndy.
Peruashev osy jana engizulermen ýzildi-kesildi kelispeydi. Bnews.kz tilshisine interviu bergende Parlament Mәjilisining deputaty jәne «Aq jol» liyderi osynday týzetuler azamattardy әleumettik qoldau ýshin jauapkershilik memlekettik vedomstvolardan kәsipkerlerge audarylatynyna sebepshi bolatynyn bayandady.
«Búl ýlken aqylsyzdyq. Biz әleumettik qúrylymdardy olardyng tikeley jauapkershiliginen jaltartamyz. Olar enbekaqyny alghysy keledi, biraq eshtenemen ainalysqysy kelmeydi. Men kәsipker retinde salyq tóleymin, osy salyqtar bala kýtu boyynsha ústau ýshin de, dekrettik demalys ýshin de, jәne shekarany qorghau ýshin, qoghamdyq tәrtipti saqtau ýshin de jәne basqa da tolyp jatqan ister ýshin tólenui tiyis, búl kәsipkerding әleumettik salyghyn qosa alghanda, mening salyqtarym», -dep deputat mәlimdedi.
Jaqyn arada dekrettik demalysqa shyqqanda jas analargha әleumettik tólemderdi júmys berushilermen jýrgizudi kózdeytin zangha týzetuler Qazaqstan parlamentining qarauyna engizildi. «Aq jol» partiyasynyng liyderi Azat Peruashev osyghan baylanysty vedomstvony mýldem taratudy úsyndy.
Peruashev osy jana engizulermen ýzildi-kesildi kelispeydi. Bnews.kz tilshisine interviu bergende Parlament Mәjilisining deputaty jәne «Aq jol» liyderi osynday týzetuler azamattardy әleumettik qoldau ýshin jauapkershilik memlekettik vedomstvolardan kәsipkerlerge audarylatynyna sebepshi bolatynyn bayandady.
«Búl ýlken aqylsyzdyq. Biz әleumettik qúrylymdardy olardyng tikeley jauapkershiliginen jaltartamyz. Olar enbekaqyny alghysy keledi, biraq eshtenemen ainalysqysy kelmeydi. Men kәsipker retinde salyq tóleymin, osy salyqtar bala kýtu boyynsha ústau ýshin de, dekrettik demalys ýshin de, jәne shekarany qorghau ýshin, qoghamdyq tәrtipti saqtau ýshin de jәne basqa da tolyp jatqan ister ýshin tólenui tiyis, búl kәsipkerding әleumettik salyghyn qosa alghanda, mening salyqtarym», -dep deputat mәlimdedi.
«Býgingi tanda bizde osynday betalys bar - memlekettik organdar enbekaqyny alghysy keledi, biraq eshtenege jauap bergisi kelmeydi. Olar ózderine qymbat mashina alghylary keledi, sәn-saltanatty ofisterdi salghysy keledi, al ózining tikeley mindetterin taghy da bizding otandastarymyzgha audarghylary keledi», -dep deputat basa aityp ótti.
«Aq jol» liyderi sonymen qatar Tótenshe jaghdaylar ministrligining órt qyzmetin vedomstvogha qarasty qúrylymgha ainaldyru týrindegi, odan keyin býkil kәsiporyndardy qyzmet kórsetuge sharttardy jasaugha mindetteytin janalyghyn atap ótti.
«Men salyq tóleushi bolsam da, salyq tólesem de, bir jaghday bolyp qalsa da, men órtke qauipsizdigimdi qamtamasyz etetin qúrylymgha tóleuim qajet. Ne ýshin? Nege? Osy salyqtardyng arqasynda sizder (ministrlikter - agenttikting eskertpesi) kýn kóresizder. Memlekettik mindetterdi kommersiyagha nege ainaldyrasyzdar?»,- dedi ashynghan mәjilismen.
«Endi Enbek jәne әleumettik qorghau ministrligi. Olar jaqsy tabysqa, jaqsy budjetke ie bolghylary keledi, aitpaqshy ol demekshi, iygerilmey jatady. Osy budjetting esebinen jaqsy jalaqylardyn, mýmkindikterding bar boluyn, tenderlerding ótkiziluin jәne basqasyn qalaydy. Biraq sonymen qatar әleumettik, balalardy kýtu boyynsha tólemderdi jýrgizu jónindegi tikeley mindetin júmys berushige audarghysy keledi», -dep jalghastyrdy Perushev.
Onyng sózi boyynsha búl Konstitusiyagha qayshy keledi jәne ishinde eleuli bir aspekt bar. Sayasatker júmys berushiler bala tuu jasyndaghy әielderdi jay ghana júmysqa qabyldaudy doghara salady dep aldyn ala eskertedi.
«Bireuding bala tughanyn men nege tóleuim kerek, men oghan qanday qatysym bar? Men salyq tóledim. Demografiyany damytu - búl memleketting qamy», - dep aqjoldyq atap ótti.
Onyng pikirinshe, osy janalyqtar engizuding ornyna memleket yntalandyratyn sharalardy qoldanuy tiyis.
«Kóptegen kәsipkerler óz qyzmetkerleri ýshin qosymsha tólemderdi tóleydi, әleumettik qorghau nysandaryn qabyldaydy, әleumettik paketpen qamtamasyz etedi. Osynday isterdi kótermeleuding ornyna, biz «qol búraumen» ainalysudy bastaymyz»,- dep synaydy Peruashev.
«Preziydent jaqynda ótken industrialdyq forumda bayandama jasaghanda, júmys berushi jas әielderdi júmysqa alghanda jýktilik bolghan jaghdayda júmystan shygharu turaly ótinishti de birden alyp alatyn fakt alandatady. Qazir Enbek jәne әleumettik qorghau ministrligi múny jappay qúbylysqa ainaluyna aparatyn týri bar. Olar biz osymen keri әserge jetetinimiz turaly oilanbaydy. Jas otbasylar men jas analargha qoldau kórsetuding ornyna búl mýldem negativti týrge ainaluy mýmkin»,-dep Peruashev alang boldy.
Sayasatker parlamentting qarauyna qazirden engizilgen osy ózgerister vedomstvolyq qúrylymdargha baylanysyp qalghan sheneunikterge paydaly dep aitady.
«Búl týzetu parlamentting qarauyna týsken bolatyn, biraq deputattardyng bastamasy retinde. Biz vedomstvolyq mýddelerge tikeley baylanysty deputtardyng bar ekenin bilemiz jәne osynday týzetulerdi solar engizip jýrgenin bilemiz», - dep aitty «Aq jol» liyderi.
«Esepteu komiytetining osy barlyq ministrlikter boyynsha qorytyndylary qanday ekenin qaranyzshy. Qomaqty iygermeu, tólemderdi ofshorlyq aimaqtargha jiberu, naryqtyq baghalardan 4 ese asatyn baghalar boyynsha tauarlardy tartu. Búl eshqayda jaramaydy ghoy. Ministrlikter ózderine kezekti payda týsetin jerlerdi oilap tappay, osymen ainalysulary tiyis qoy. Qalay budjetten dәl sol tólemderdi alyp, olardy taghayyndalymy boyynsha emes jiberuge, al ózining mindetterin kәsiporyndargha audarugha bolady?» - dep betke basyp otyr Peruashev.
«Sender sonda ne ýshin kereksinder? Múnday jaghdayda ministrlikti taratyp, ketinder, azamattardyng ózderi bәrin jasaydy. Osynday dәrejege de jettik», - dep yzalandy deputat.
«Mening oiymsha, búnday bastamalar ekonomika damuyna da, qoghamnyng damuyna da, әsirese Memleket basshysy aitqan әleumettik janghyrtu mindetining jaghdayynda ziyan keltiredi. Bizge qogham men memlekettik organdar arasyndaghy ózara әrekettesu odan da taza, týsinikti jәne qisyndy sipattamada boluy kerek. Býgingi tanda, ókinishke oray, betalys memlekettik organdar ózderining tikeley mindetterin barynsha oryndamaugha, óz әreketteri ýshin jauap bermeuge, al ózining tikeley jauapkershiligin azamattardyng óz iyqtaryna audaruyna bet alyp bara jatqanyn kórip otyrmyz», -dep qorytyndylady Peruashev.
«Aq jol» partiyasynyng baspasóz qyzmeti