Biz kәdege jaratu alymyna qarsy 160 mynnan astam qol jinadyq. Alayda, bizding ótinishterimiz eskerilmeydi, búghattalady jәne hakerlik shabuyldargha úshyraydy.
Biz beybit jinalysty miting, demonstrasiya jәne avtosheru týrinde ótkizuge 8 ret әreket jasadyq, biraq bizge әrtýrli, jii aitylghan syltaularmen bas tartyldy. Osylaysha, bizding óz pikirimizdi bildiruge konstitusiyalyq qúqyghymyz búzylady.
Kәdege jaratu alymy – búl naryqqa qarsy, halyqqa qarsy, azghyndyq, qarjylyq túrghydan aiqyn emes shema, ol ekonomikanyng barlyq salalary ýshin birqatar teris saldarlargha әkep soghady. Múny bәri týsinedi, biraq sonymen birge biz tiyisti ministrlikterding kәdege jaratu alymy turaly kóptegen sheshimderi jalghan negizdemeler boyynsha nemese saraptamasyz jәne tiyisti zertteulersiz qabyldanghanyn kóremiz.
Ýkimet qazaqstandyq qalalar alanynda qansha myng adam narazylyqtarmen shygha alatynyn týsinedi, sondyqtan bizge beybit jinalystargha rúqsat bermeydi. Osylaysha, biylik bizdi zandy qúqyqtarymyzdy bildiruding jana tәsilderin izdeuge mәjbýr etedi.
Sondyqtan býgin biz «BASPASÓZ-MITINGIN» – rúqsat aludyng qajeti joq jana formattaghy is – sharany ótkizudi úighardyq.
Ýkimet avtoónerkәsipke búryn-sondy bolmaghan memlekettik qoldau kórsetude. Alayda, is jýzinde qazaqstandyq avtoónerkәsip damymaydy. Býgingi tanda, IIDM mәlimdeuinshe, oqshaulau ýlesi shamamen 30% – gha, al keybir ýlgiler boyynsha 50% – dan astamgha qol jetkizildi. Alayda, «qazaqstandyq avtomobili» 100%-gha importtyq jiyntyqtardan jinalatynyn bәrimiz bilemiz. 20 jyldan keyin avtoónerkәsipti yntalandyrudy kýsheyte otyryp, birde-bir bólshekti shygharu jolgha qoyylmaghan! Al oqshaulau ýshin 30% júmysshylar men kommunaldyq qyzmetterge aqy tólenedi.
Qarsy mindettemelerding oryndaluyn baqylau joq. Tek Aziya Avto ghana memleketke 174 mlrd. tenge shyghyn әkeldi. Búl kompaniyanyng búrynghy iyesi Anatoliy Balushkin Qazaqstannan ketip, reseylik milliarderlerding tizimine qosyldy.
SaryarqaAvtoProm birqatar avtomobili markalarynyng óndirisin bastady jәne toqtatty. Múnyng bәri Ýkimette eshkim kәdege jaratu alymynyng tiyimsiz júmsaluyn, olardyng joghaluy men úrlanuyn baqylamaydy jәne jauap bermeydi degendi bildiredi.
Álemning birde-bir elinde avtokólik óndirisin yntalandyru ýshin qarajat halyqtan jәne jeke kompaniya arqyly alynbaydy. ÓKM operatory ózining jeke kompaniya mәrtebesin paydalana otyryp, ózining qarjylyq eseptiligin jasyrady. ÓKM operatorynyng ekologiyalyq jobalargha júmsaghan shyghystary olardyng tiyimdiligi men sybaylas jemqorlyqqa qatysty kóptegen súraqtar tughyzady.
Qazaqstan әlemde alghash ret kәdege jaratudyng biregey jýiesin qoldandy, sonyng nәtiyjesinde qarajatty halyqtyng qaltasynan jәne QR ekonomikasynyng týrli salalarynan kóptegen kәsiporyndardan shygharu boyynsha jabyq, jariya emes shema jasaldy. Ekologiya ministrligining ótinishi boyynsha 5 jyl ishinde 579 mlrd. kәdege jaratu tólemderi jinaldy!
Sonymen qatar, memleket jýzdegen milliard salyqtar men kedendik tólemderdi ala almady. Búl aqsha TOLYQ SIKLDI birneshe ónimdiligi joghary avtozauyttargha, sonday-aq QR әrbir qalasynda superzamanauy qoqys óndeu zauyttarynyng qúrylysyna jeter edi! Onyng ornyna, biz bala kezimizde túrghan avtoónerkәsibimiz bar, QTQ qayta óndeu mәseleeri sheshilgen joq.
Kәdege jaratu alymy avtokólik, auyl sharuashylyq tehnikasy jәne kabeliding baghasynyng ósuin túdyrdy.
Nәtiyjesinde tauarlar, azyq-týlik baghasy, qúrylys qúny, tasymaldau qúny, kommunaldyq tarifter jәne taghy basqalar qymbattaydy. Avtopark qartayda, ekologiya nasharlauda, bolashaqta kәdege jaratu jýiesi tudyratyn jaghymsyz saldardyng jiyntyghy tek ósedi.
Ózining tabandylyghymen jәne kәdege jaratu alymynyng aiqyn teris saldaryn elemey, sonday-aq birneshe benefisiardyng mýddelerin qorghap, ýkimet bizdi ekonomikalyq talaptardan sayasy aksiyalargha kóshuge mәjbýr etedi.
Songhy kezderi biylik mәselening bar ekenin moyyndaytyny turaly belgiler berilip, kәdege jaratu alymyn qayta qarau qajettigi de aityldy. Eger 2022 jyldyng 1 aqpanyna deyin kәdege jaratu alymyna tolyghymen qayta qarau ýshin týbegeyli sharalar qabyldanbasa, #NETUTILSBORU qozghalysynyng belsendileri kelesi sharalardy jýzege asyra bastaytynyn mәlimdeydi:
- #NETUTILSBORU Qoghamdyq Birlestigin qúru
- Beybit jinalystardy mitingiler men sheruler týrinde ótkizu
- Barlyq baghyttar boyynsha sot prosesteri: avtokólik, auylsharuashylyq tehnikasy jәne kabeli
- #NETUTILSBORU! taqyrybynda jalpyúlttyq REFERENDUM ótkizu
Abai.kz
