Senbi, 23 Qarasha 2024
Janalyqtar 2963 0 pikir 6 Qyrkýiek, 2012 saghat 06:12

Shәriphan Qaysar. Qazaq tiline bólingen qarajat qayda ketip jatyr?

Qolymyzgha 2006 jyldyng memlekettik budjet jobasyn әzirleuge úsynys bildirgen mәjilismender Múqtar Shaqanov pen Amangeldi Aytalynyn parlamenttegi úsynys paraghy týsti. Búl kisiler óz úsynysymen, shamasy sol kezdegi Mәdeniyet jәne aqparat ministrligi әzirlegen til budjetin 488467000 tengeden 531533000 tengege deyin úlghaytugha kýsh salyp, tilderdi (dúrysy, memtildi) damytu baby boyynsha týzetu paraghyna jyldyq budjet kórpesin 1 milliard 200 milliongha deyin arttyrugha tartqylapty. Búl sol kezdegi jetim qyzdyng kýiin keshken til jaghdayyn jaqsartugha degen alapat kýsh bolatyn.

Atalmysh paraqqa zer salsaq, Múrat Ábenov sekildi elektron kenistikte qazaq tilin damytugha kýsh salyp jýrgen býgingi deputattardyng myna mәseleleri sol kezde naqty somalarmen kómkerilipti:

- Memtildi jedeldetip oqytu ortalyqtaryn qúru;

- Oqytudyng ozyq әdistemelerin qúru;

- Memqyzmetkerlerge memtildi tegin oqytu;

- Qoghamdyq úiymdardy memtildi damytugha júmyldyru;

- Diasporalar tilin damytu;

- Oralmandardy tildik beyimdeu;

- Sheteldik qazaqtargha qazaq tilin oqytu;

- Respublikalyq jedeldetip oqytu ortalyghynyng Veb-portalyn qúru;

- Elektrondyq әmbebap qazaqsha-oryssha,oryssha-qazaqsha sózdikter jasau;

- iOnomastikalyq birtútas elektrondyq mәlimet qoryn jasau;

Qolymyzgha 2006 jyldyng memlekettik budjet jobasyn әzirleuge úsynys bildirgen mәjilismender Múqtar Shaqanov pen Amangeldi Aytalynyn parlamenttegi úsynys paraghy týsti. Búl kisiler óz úsynysymen, shamasy sol kezdegi Mәdeniyet jәne aqparat ministrligi әzirlegen til budjetin 488467000 tengeden 531533000 tengege deyin úlghaytugha kýsh salyp, tilderdi (dúrysy, memtildi) damytu baby boyynsha týzetu paraghyna jyldyq budjet kórpesin 1 milliard 200 milliongha deyin arttyrugha tartqylapty. Búl sol kezdegi jetim qyzdyng kýiin keshken til jaghdayyn jaqsartugha degen alapat kýsh bolatyn.

Atalmysh paraqqa zer salsaq, Múrat Ábenov sekildi elektron kenistikte qazaq tilin damytugha kýsh salyp jýrgen býgingi deputattardyng myna mәseleleri sol kezde naqty somalarmen kómkerilipti:

- Memtildi jedeldetip oqytu ortalyqtaryn qúru;

- Oqytudyng ozyq әdistemelerin qúru;

- Memqyzmetkerlerge memtildi tegin oqytu;

- Qoghamdyq úiymdardy memtildi damytugha júmyldyru;

- Diasporalar tilin damytu;

- Oralmandardy tildik beyimdeu;

- Sheteldik qazaqtargha qazaq tilin oqytu;

- Respublikalyq jedeldetip oqytu ortalyghynyng Veb-portalyn qúru;

- Elektrondyq әmbebap qazaqsha-oryssha,oryssha-qazaqsha sózdikter jasau;

- iOnomastikalyq birtútas elektrondyq mәlimet qoryn jasau;

- Jergilikti budjetterge memtildi oqytushylargha ýsteme aqy tóleu maqsatyn oryndau;

- Qazaqsha kompiuterlik sauat ashu kurstaryn úiymdastyru;

- Elektrondyq óriste qazaqtildi hat-habar aludy damytu t.s.s. qyruar mәseleni qamtyghan.

Áriyne, búl jobanyng sol kýiinde qabyldanbaghany belgili, desek te, sol kezdegi Mәdeniyet jәne aqparat ministri E.Ertisbaev túsynda, yaghni, 2006 jyly tilge búryn-sondy bolmaghan qyruar qarjynyng bólingeni ras. Biraq «Jiyenqúlgha kelgende shyqpaydy ýnim... » demekshi, búl qarjynyng nәtiyjesi men tiyimdiligin ataghanda, auyzymyzgha qúm qúiylghanday kýy keshemiz. Jәne de birneshe jyl búrynghy mәsele jana saylanghan «jana» parlamentte qayta janghyryp kóterilip otyrady. Tipti, qarjy da qayta bólinip otyratyn sekildi. Qarjynyng esebin naqty aitugha qolymyzda aqpar joq, onyng esebin beretin ýkimet joq, súraugha parlament ýnsiz, qauqarsyz. Qayran, qazaqtyng aqshasy! Qayran, qazaqtyng tili, kim kóringenge qor bolghan!

«Abay-aqparat»

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1468
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3241
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5394