Resey halyqaralyq qarjy naryqtarynan «is jýzinde quyldy». Ortalyq bank qatang sharalar arqyly kapitaldyng ketuin boldyrmaugha tyrysuda. Kóptegen sarapshylar "Resey ekonomikasyn múnay men gazdyng ózi qútqara almaytynyna" senimdi.

Dýisenbide Aziya qarjy naryqtary saudany bastaghanda Resey rubli qúldyrady. Oghan Batystyng demalys kýnderi engizilgen qatang sanksiyalary sebep boldy. Is jýzinde Reseyding valutalyq rezervteri toqtatyldy, al reseylik bankterdi halyqaralyq operasiyalardy úiymdastyru kezinde SWIFT jýiesinen ajyrata bastady. Resey rubline shaqqandaghy dollar baghamy 40 payyzgha qymbattady. Júma kýni keshke bir dollar 84 rubli bolsa, qazir ol 118 rublige deyin kóterilip, jana rekord ornatty.

Búl Resey defoltqa úshyraghan 1998 jylghy qarjylyq daghdarystyng eng nashar sәtterine úqsas reseylik valutanyng qazirgi tarihtaghy eng ýlken qúldyrauynyng biri boldy. Tanerteng Reseyding Ortalyq banki rubliding qúldyrauyn tejeu ​​ýshin ózining negizgi payyzdyq mólsherlemesin 9,5%-dan 20%-gha kóterdi, al Qarjy ministrligi valutalyq týsimderi bar kompaniyalargha kiristerining 80%-yn rublige aiyrbastaudy búiyrdy.

Rubliding qúldyrauy memleketting qanshalyqty oqshaulanghanyn kórsetedi. Rubliding qúnsyzdanuyna baylanysty barlyq importtyq tauarlar kólikten bastap, dәri-dәrmekke deyin aitarlyqtay qymbattaydy. Kóbisi dollarmen eseptelgen syrtqy qaryzgha qyzmet kórsetu qiynyraq bolady.

Al múnay baghasy jetkizuding qiyndauy men embargo turaly talqylau tudyrghandyqtan, odan da joghary kóterildi. Dýisenbi kýni tanerteng Aziyadaghy auksiondarda múnay barreline 100 dollargha juyq kóterildi. Búl ótken aptanyng sonymen salystyrghanda bes payyzgha artyq. Iri múnay men gaz eksporttaushy el retinde Resey әdette energiya baghasynyng qymbattauynan payda kóredi. Degenmen jana sanksiyalar ol paydanyng әserin nólge tenestirip otyr.

Reseyding qarjy jýiesi men әlemning qalghan bóligi arasyndaghy tikeley baylanys óte әlsiz. Reseyde júmys isteytin bankter sheteldik mekemelerge jalpy somasy 134 milliard dollar nemese dýniyejýzilik jiyntyqtan 0,4% qaryz. Múnday mәlimetterdi Halyqaralyq esep aiyrysu banki beredi. Rublidik memlekettik obligasiyalardyng 80%-y (olardyng jalpy somasy 15,5 trln. rubli) el ishinde saqtalghan.

Resey ekonomikasyn shiykizattyq tәueldilikten aryltu birneshe jyldargha keyinge qaldyryluy mýmkin. Resey preziydenti Vladimir Putin әlemdik sayasattan shettetilgen adamgha ainaldy. Sol siyaqty Resey ekonomikasy da oqshaulanu ýstinde.

Abai.kz