Qoynauy baylyqqa toly Kendi Altayda qola tabylmady degen ne súmdyq?! Batyr babalarymyzgha soghylghan tas mýsinderdi kórgende osydan bóten oy kelmeydi eken sanagha. Óskemenning qaq ortasynda keudesinen «kesilip» qamyghyp túrghan Qasym Qaysenovtyng busti de, Tarbaghatay audany Boghas jotasyndaghy qarghyghan attyng ýstinde qalpaqtay-aq bolyp otyrghan Qabanbay batyrdyng eskertkishi de mening búl pikirimdi bekite týspek...

Qoynauy baylyqqa toly Kendi Altayda qola tabylmady degen ne súmdyq?! Batyr babalarymyzgha soghylghan tas mýsinderdi kórgende osydan bóten oy kelmeydi eken sanagha. Óskemenning qaq ortasynda keudesinen «kesilip» qamyghyp túrghan Qasym Qaysenovtyng busti de, Tarbaghatay audany Boghas jotasyndaghy qarghyghan attyng ýstinde qalpaqtay-aq bolyp otyrghan Qabanbay batyrdyng eskertkishi de mening búl pikirimdi bekite týspek...

Ekinshi dýniyejýzilik soghystyng jenispen ayaqtalghan 65 jyldyq mereytoyyna oraylastyryp 2010 jyldyng mamyr aiynda Shyghys Qazaqstan oblysynyng ortalyghy - Óskemen qalasyndaghy Kirov kóshesi men Jenis danghylynyng týiisken túsyna aty anyzgha ainalghan partizan, jazushy, Halyq qaharmany Qasym Qaysenovke qoladan bust qoyylghan bolatyn. Qalalyq әkimdik bólip bergen jer telimine de, kózge qorashtau kórinetin «sholaq» mýsinge de alghashqyda kónilimiz tolmaghany ras. Biraq «joqtyng qasynda osyghan da shýkir» degen qazaqy tәubeshiligimizge salyp hәm jergilikti biylik ókilderining dәmdi uәdesine nanyp isting sonyn jaqsylyqqa joryghan edik. Dәlirek aitqanda, biyliktegiler Qaysenov bustining janyndaghy janarmay qúyatyn jekemenshik beketti basqa jaqqa kóshirtip, ol jerge shaghyn alleya ashylatynyn sýiinshilegen. Bir ókinishtisi býginde ol oryndalmady. Al qala túrghyndary men kelimdi-ketimdi qonaqtar bolsa, múqym ukrain júrty pir tútqan qas batyrdyng qalqayghan mýsinine mýsirkey qarap, gýl shoqtaryn qoyghannan basqa qoldan keler qayrany joq.

Aytpaqshy, Kaysenov týlep úshqan Óskemen ónirinen Tólegen Toqtarov pen Izghútty Aytyqov syndy taghy eki batyr shyqqan. Búl kýnde Mәskeudi qorghaghan eng alghashqy Kenes Odaghynyng Batyrlarynyng biri Tólegen Toqtarovqa da, jau dzotyn keudesimen japqan Izghútty Aytyqovqa da Óskemende eskertkish týgili bust te búiyrmay túr.

Boghastyng bir biyigine baryp ornyqqan han batyry Qabanbaydyng eskertkishin de esti adamnyng qabylday qoyy ekitalay. IYә, tabanyndaghy túghyr tasy biyik, aspangha shapshyghan arghymaghy kesek demeseniz, syrt kózge ýstindegi adamy jonghar men qalmaqty laqsha baqyrtqan bahadýrden góri endi ghana nayza ústap ýirenip jýrgen bozbalagha úqsaytynday. Álde, qytaylyq sheberler Darabozdyng saryauyz shaghyndaghy beynesin somdady ma eken? Biraq oryndaushy tapsyrys berushining talabynan qalay attap ketsin. Demek gәp ózimizde. Qytaylyq degennen shyghady ghoy, bizdegi eskertkishterding deni solardyng tuyndylary. Dúrysy - «qytayskiy» tauarlar.

- Búl býkil respublikada bar mәsele. Búdan bylay barlyq eskertkishter men mýsinder memlekettik saraptamadan ótip baryp qoyylsyn degen bastama kóterilude. Biz oghan qosylamyz. Bolashaqta arnayy komissiya olardyng qoyyluyna rúqsat beretin bolady, - deydi Shyghys Qazaqstan oblystyq sәulet jәne qala qúrylysy basqarmasynyng bastyghy Amanbay Núrkenov.

Jaqynda bildik, Óskemen qalasyna kire beris tústaghy biyikteu tóbege Qarakerey Qabanbaydyng eskertkishin ornatqaly jatyr eken. Jergilikti biylikting aituynsha, mýsin Almatyda jasalypty. Jaghymdy janalyqty qúlaghymyz shalghan sәtte-aq quanyp qalghanymyzben artynsha týisigimizding týkpirinen «Qabanbaydyng mýsini qanday bolady eken?» degen súraqtyng sumang etkenin nesin jasyrayyq. Onsyz da batyr babalarymyzdyng aruaghyn qalay razy qylyp jýrgenimiz belgili ghoy...

Abai.kz