Parlament Konstitusiyagha týzetuler men tolyqtyrular engizu turaly zang jobasyn qabyldady
Býgin Mәjilis Spiykeri Erlan Qoshanovtyng tóraghalyghymen Qazaqstan Respublikasy Parlament Palatalarynyng birlesken otyrysy ótti. Onda QR Konstitusiyasyna ózgerister men tolyqtyrular engizu jәne Parlament Palatalarynyng birlesken komissiyasyn qúru mәseleleri qaraldy.
Birinshi oqylymda «QR Konstitusiyasyna ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» zang jobasy jóninde Ádilet ministri Qanat Musin bayandama jasady. Ministr zang jobasynyng Memleket basshysynyng sayasy bastamalaryna sәikes, Parlament deputattarynyng úsynysy boyynsha әzirlengenin aitty.
Onda bes bapqa ózgeris engizu men bir bapty tolyqtyru kózdelgen. Aldymen deputattar Preziydentting ókilettigin shekteu jәne bir rettik jeti jyldyq merzim belgileu mәselesin talqylady. – Úsynylghan konstitusiyalyq novella biylikting monopoliyalanu tәuekelderin edәuir tómendetedi jәne biylikti qalyptastyru men júmys isteuining órkeniyetti qaghidattaryn belgileydi.
Sonday-aq sayasy túraqtylyqty, qoghamdyq qúrylystyng qazaqstandyq modelining ornyqtylyghyn nyghaytady. Deputattar úsynghanday, Preziydentting mandatyn qayta saylanu mýmkindiginsiz bir merzimge shekteu osy zang jobasy kýshine engennen keyin jeti jyl merzimge Preziydent bolyp saylanghan adamdargha qoldanylatyn bolady, – dedi Ádilet ministri. Qayta saylanu mýmkindiginsiz bir rettik merzimning engizilui superpreziydenttik basqaru formasynan týpkilikti arylugha jol ashady. Jana Memleket basshysy saylanghannan keyin onyng jәne odan keyingi barlyq preziydentting saylaugha qayta qatysu mýmkindigi zandy týrde shekteledi, – dedi Senat deputaty Vladimir Volkov.
Biz Preziydentimiz Qasym-Jomart Kemelúly Toqaevty, onyng Qazaqstannyng janaruy men halyqtyng ósip-órkendeui jolyndaghy baghytyn jәne Konstitusiyagha úsynylyp otyrghan ózgeristerdi tolyq qoldaymyz. Biz qoldau men senim turaly sóz etkende, ondaghan, jýzdegen myng partiya mýshesinin, enbek újymdarynyn, kәsipkerlerdin, kәsipodaqtar men ýkimettik emes úiymdar ókilderinin, ónirlerdegi issaparlarymyzda ýnemi kezdesip túratyn barlyq adamnyng atynan sóileymiz. Sebebi biz olardyng mәselelerin sheshu ýshin kýndelikti júmys isteymiz, – dedi Mәjilis deputaty Erlan Smayylov.
Sodan song Konstitusiyalyq Sot sudiyalarynyng qayta taghayyndaluyna shekteuler belgiley otyryp, Konstitusiyalyq Sot sudiyalarynyng ókilettikterin segiz jylgha deyin úlghaytu jәne elordagha «Astana» atauyn qaytaru mәseleleri qaraldy. Qazaqstan halqy Túnghysh Preziydentting memleket irgesin bekitudegi tarihy enbegin joqqa shygharmaydy. Bir elordanyng ózinde halyqaralyq әuejaydyn, birneshe eskertkishterdin, sayabaqtyn, oqu ornynyng ol kisining esimimen ataluynyng ózi qúrmetting belgisi. Al halyqtyng negizgi talaby – kezinde ózining pәrmenimen Elordagha berilgen Astana atauyn qaytaru.
Deputattar sol sebepti saylaushylardyng ótinishterining negizinde arnayy bastama jasady, – dedi Mәjilis deputaty Janarbek Áshimjan. Parlament deputattary «Qazaqstan Respublikasynyng Konstitusiyasyna ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» zang jobasyn eki oqylymda qabyldaugha birauyzdan dauys berdi. Mәjilis Spiykeri býgin el bolashaghyn aiqyndaytyn manyzdy sheshim qabyldanghanyn atap ótti. – Qazaqstan jana sayasy dәuirge qadam basqaly túr. Biz sol úzaq joldyng alghashqy qadamyn bastadyq. Búghan deyin býkilhalyqtyq referendum arqyly qabyldanghan konstitusiyalyq reforma sayasy janghyrudyng negizin qalady.
Al býgingi qabyldanghan sheshim sol reformalardyng nýktesin qoyyp, memleketimizding jana sayasy modelige kóshuine jol ashady. Elimiz demokratiyagha qaray nyq baghyt aldy. Memlekettik qúrylym týbegeyli ózgeredi. Solaysha, biz Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelúly Toqaevtyng manayyna toptasyp, әdiletti qogham qúryp, el baylyghynyng halyqqa tendey bólinuine jaghday jasap, azamattarymyzdyng әl-auqatyn arttyryp, beybit te berekeli ómirding ornyghuyn qamtamasyz etip otyrmyz, – dedi Erlan Qoshanov.
Sonymen qatar birlesken otyrysta deputattar Parlamentting reglamentine ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly deputattardyng úsynystaryn qarau jónindegi Parlament palatalarynyng birlesken komissiyasynyng qúramyn bekitti. Komissiya qúramyna Senattan: Aqmaral Álnazarova, Vladimir Volkov, Aqylbek Kýrishbaev, Erik Súltanov, Mәjilisten: Sauytbek Abdrahmanov, Arman Qojahmetov, Ayqyn Qonyrov jәne Azat Peruashev endi. Komissiya tóraghasy bolyp Arman Qojahmetov saylandy. Jinalghandar birauyzdan qoldap dauys berdi.
Abai.kz