«Ýkimet 30 jyl boyy importty qoldap kele jatyr. Qazirgi tanda naryqta importtyng ýlesi 80 payyzgha jetti», dep mәlimdedi Qazaqstan sauda kәsiporyndary qauymdastyghynyng preziydenti Jibek Ájibaeva hanym.

Preziydentting «Orta, shaghyn biznesti damytu» tapsyrmasyna say, 2022 jyldyng ayaghynda Ýkimetting «Qazaqstanda jasalghan» atty baghdarlama qabyldaghany belgili. Ájibaeva hanym ol jobanyng da shiyki tústary kóp ekenine toqtaldy: «Otandyq óndirushilerge arnalghan jobany estigende quanyp qaldyq. Alayda, ony qolgha alghanymyzda baghdarlama tek eki bólimnen túrdy. Olar sertifikattau (kuәlandyru) jәne tehnikalyq standart. Naqtylap aitqanda, biz ónimimizdi shygharuymyz ýshin aldymen qújattarymyzdy zandyq túrghyda retteuimiz kerek, sodan keyin ghana bizdi sertifikattaudan ótkizedi. Bizding oiymyzsha, búl jobanyng basy joq. Óitkeni biz shetelden keletin ónimderge bәsekelestik tanytuymyz kerek,» - deydi.

Ájibaevanyng uәjinshe, әrbir vedomstvo óz aldaryna zang shygharady. Al ol jerde kәsipkerlerding mýddesi kózdelmeydi. Eksportqa tauar tasymaldaytyn azamattar kóptegen kedergige úshyraydy. Al azyq-týlik tasymaldaytyn temirjol vagondary az. Sonymen qatar elimizdegi әrbir tauar saqtaytyn qoyma óz baghasyn, kólik logistika óz baghalaryn qoyady. Óitkeni ózara túraqty kelisim joq. Olardy tasymaldaghannyng ózinde – búl ónimning qymbattauyna әkeledi.

«Mәselen, sýt ónimin alayyq. Otandyq ónimning ýlesi - 20 payyz. Al qalghany kóbine Belarusi pen Reseyden әkelinedi. Eng soraqysy, ol ónimderge «Aynalayyn» dep qazaqsha at berip qoyady. Al shyn mәninde, búl bizding ónimimiz emes. Endi búl mәselening aldyn alu ýshin eng aldymen, Ýkimetting qoldauy boluy kerek. Býgin biz óz tarapymyzdan taghy bir últtyq baghdarlamany úsyndyq. Onyng maqsaty – ministrden bastap, barlyq saladaghy otandyq óndirushilerining basyn qosu. Onda arnayy joba talqylanyp, kәsipkerlerimizding jolyn jenildetu tetikteri qarastyrylsa deymiz. Bylaysha aitqanda, «biz mynany jasadyq, endi mynanday úsynys bar» deytin sózimizdi estip, qúlaq asatyn Ýkimet bolghanyn qalaymyz», - deydi Qazaqstan sauda kәsiporyndary qauymdastyghynyng preziydenti.

Ájibaeva otandyq óndirushilerge arnalghan arnayy tarif belgilenui kerek degen pikirde.

«Býgingi jaghdayda otandyq óndirushilerge biz mýldem qoldau joq demeymiz, bar. Biraq óte az. 30 jylda biznesimiz orta buyngha jetip qalu kerek edi. Biraq әli mýgedekpiz. Óitkeni sheteldik ónimder naryqty basyp ketken. Olargha jenildik kóp. Ekinshiden, bizding memleket sheteldik kompaniyalarmen kelisimge kelgen kezde óz tarapyn elemeydi, qorghay almaydy», - dep sózin týiindedi ol.

Saythudja Tomiris Maratqyzy

Abai.kz