دۇيسەنبى, 28 قازان 2024
ءبىر ساۋال 1451 1 پىكىر 4 ءساۋىر, 2023 ساعات 12:33

يمپورتتان قاشان قۇتىلامىز؟!

«ۇكىمەت 30 جىل بويى يمپورتتى قولداپ كەلە جاتىر. قازىرگى تاڭدا نارىقتا يمپورتتىڭ ۇلەسى 80 پايىزعا جەتتى»، دەپ مالىمدەدى قازاقستان ساۋدا كاسىپورىندارى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى جىبەك اجىباەۆا حانىم.

پرەزيدەنتتىڭ «ورتا، شاعىن بيزنەستى دامىتۋ» تاپسىرماسىنا ساي، 2022 جىلدىڭ اياعىندا ۇكىمەتتىڭ «قازاقستاندا جاسالعان» اتتى باعدارلاما قابىلداعانى بەلگىلى. اجىباەۆا حانىم ول جوبانىڭ دا شيكى تۇستارى كوپ ەكەنىنە توقتالدى: «وتاندىق وندىرۋشىلەرگە ارنالعان جوبانى ەستىگەندە قۋانىپ قالدىق. الايدا، ونى قولعا العانىمىزدا باعدارلاما تەك ەكى بولىمنەن تۇردى. ولار سەرتيفيكاتتاۋ (كۋالاندىرۋ) جانە تەحنيكالىق ستاندارت. ناقتىلاپ ايتقاندا، ءبىز ءونىمىمىزدى شىعارۋىمىز ءۇشىن الدىمەن قۇجاتتارىمىزدى زاڭدىق تۇرعىدا رەتتەۋىمىز كەرەك، سودان كەيىن عانا ءبىزدى سەرتيفيكاتتاۋدان وتكىزەدى. ءبىزدىڭ ويىمىزشا، بۇل جوبانىڭ باسى جوق. ويتكەنى ءبىز شەتەلدەن كەلەتىن ونىمدەرگە باسەكەلەستىك تانىتۋىمىز كەرەك،» - دەيدى.

اجىباەۆانىڭ ۋاجىنشە، ءاربىر ۆەدومستۆو ءوز الدارىنا زاڭ شىعارادى. ال ول جەردە كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسى كوزدەلمەيدى. ەكسپورتقا تاۋار تاسىمالدايتىن ازاماتتار كوپتەگەن كەدەرگىگە ۇشىرايدى. ال ازىق-تۇلىك تاسىمالدايتىن تەمىرجول ۆاگوندارى از. سونىمەن قاتار ەلىمىزدەگى ءاربىر تاۋار ساقتايتىن قويما ءوز باعاسىن، كولىك لوگيستيكا ءوز باعالارىن قويادى. ويتكەنى ءوزارا تۇراقتى كەلىسىم جوق. ولاردى تاسىمالداعاننىڭ وزىندە – بۇل ءونىمنىڭ قىمباتتاۋىنا اكەلەدى.

«ماسەلەن، ءسۇت ءونىمىن الايىق. وتاندىق ءونىمنىڭ ۇلەسى - 20 پايىز. ال قالعانى كوبىنە بەلارۋس پەن رەسەيدەن اكەلىنەدى. ەڭ سوراقىسى، ول ونىمدەرگە «اينالايىن» دەپ قازاقشا ات بەرىپ قويادى. ال شىن مانىندە، بۇل ءبىزدىڭ ءونىمىمىز ەمەس. ەندى بۇل ماسەلەنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن، ۇكىمەتتىڭ قولداۋى بولۋى كەرەك. بۇگىن ءبىز ءوز تاراپىمىزدان تاعى ءبىر ۇلتتىق باعدارلامانى ۇسىندىق. ونىڭ ماقساتى – مينيستردەن باستاپ، بارلىق سالاداعى وتاندىق وندىرۋشىلەرىنىڭ باسىن قوسۋ. وندا ارنايى جوبا تالقىلانىپ، كاسىپكەرلەرىمىزدىڭ جولىن جەڭىلدەتۋ تەتىكتەرى قاراستىرىلسا دەيمىز. بىلايشا ايتقاندا، «ءبىز مىنانى جاسادىق، ەندى مىنانداي ۇسىنىس بار» دەيتىن ءسوزىمىزدى ەستىپ، قۇلاق اساتىن ۇكىمەت بولعانىن قالايمىز»، - دەيدى قازاقستان ساۋدا كاسىپورىندارى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى.

اجىباەۆا وتاندىق وندىرۋشىلەرگە ارنالعان ارنايى تاريف بەلگىلەنۋى كەرەك دەگەن پىكىردە.

«بۇگىنگى جاعدايدا وتاندىق وندىرۋشىلەرگە ءبىز مۇلدەم قولداۋ جوق دەمەيمىز، بار. بىراق وتە از. 30 جىلدا بيزنەسىمىز ورتا بۋىنعا جەتىپ قالۋ كەرەك ەدى. بىراق ءالى مۇگەدەكپىز. ويتكەنى شەتەلدىك ونىمدەر نارىقتى باسىپ كەتكەن. ولارعا جەڭىلدىك كوپ. ەكىنشىدەن، ءبىزدىڭ مەملەكەت شەتەلدىك كومپانيالارمەن كەلىسىمگە كەلگەن كەزدە ءوز تاراپىن ەلەمەيدى، قورعاي المايدى»، - دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى ول.

 

سايتحۋدجا توميريس ماراتقىزى

Abai.kz

1 پىكىر