Ekinshi dýniyejýzilik soghystan beri «Beytarap el» atanyp kelgen Finlyandiya keshe, sәuirding 4-kýni Soltýstik Atlant sharty әskery úiymyna tolyqqandy mýshe boldy. Fin biyligin «Kýrd azattyq úiymy» men «Gýllenshilerdi» qorghashtady dep aiyptaghan Týrkiya әskery úiymgha mýshe 30 elding sony bolyp, Reseymen shekaralas elding NATO-gha resmy qosyluyna kelisimin berdi.

«Býgin Finlyandiya ýshin danqty kýn, әri Nato ýshinde tarihy sәt» degen Finlyandiya preziydenti Sauly Niiniste «Resey manayyna kýsh kórsetip keledi. Endi biz ol qatarda emespiz. Fin halqy búdan bylay ózin anaghúrlym qauipsiz, túraqty әlemde jasap jatqanday sezinetin bolady» dep sózin týiindedi.

NATO qújattaryn saqtaushy tarap bolyp tabylatyn Amerikanyng memleket ister hatshysy Bliyken: «Búl ýshin Resey preziydenti Putinge alghys aituymyz kerek. Sebebi ol shapqynshylyq әreketi arqyly ózi auyzdyqtamaq bolghan taghy bir isti ilgerletti. Sonday-aq kóptegen elderding óz qorghanystaryn qamtamasyz etuge degen tәuekelderin oyatty, keleshekte Reseyden keletin qauiptyng aldyn alugha bolghan senimderin kýsheytti» dedi.

Putinning NATO-gha kiruge úmtylghan Ukrainany «әskery úiymnyng shyghysqa kenenine jol ashty» dep aiyptap «arnauly operasiyasyn» bastaghany belgili. Ukrainamen Reseyding shekarasy 1200 shaqyrym bolsa,  Finlyandiya men Reseyding shekarasy 1340 shaqyrymdy qúraydy. Mәskeuden 700 shaqyrym qashyqta bolghanymen Petrburgke bar bolghany 180 shaqyrym. Resey Qyrym arqyly Qara tenizge shyqsa, Fin búghazy arqyly Soltýstik tenizge ótedi. Putin Ukrainagha soghys ashqannan keyin «Ekinshi Ukrainagha» ainaludan qoryqqan Finlyandiya mamyr aiynda NATO-gha mýshe bolugha ótinish berip, Reseymen shekarasyn dualmen bekite bastady. Orys biyligi Finlyandiya NATO qúramyna qabyldansa «qatang sharalar» qoldanatynyn san ret qaytalaghan. Keshe Kremliding baspasóz hatshysy Peskov «NATO-nyng shyghysqa kenenining Reseyge tóngen tikeley qauip ekenin» taghy da qaytalap, «qatang sharalar» qoldanatynyn mәlimdedi.

«Búl jaghdaydy әdeyi ushyqtyru. Bizdi qarsy әreket etuge qasqana iytermelep otyr. Biz taktikalyq jaqtan da, bazalyq jaqtan da, eki jaqtyly әreketti qoldanamyz» dedi. Endi NATO-nyng múzday qarulanghan birlesken armiyasy Fin elining shekarasyn kýzetedi.

Áskery úiymnyng sharty solay: Bireuine tiyissen, bәri jabylady. Ukraina soghysynda әskery әleueti sarqylyp, Soltýstik Koreyagha astyqqa qaru aiyrbastau talabyn qoyyp otyrghan Kremliding olargha kórseter qauqary shamaly.

Finlyandiyagha qosa Shvesiyanyng da NATO-gha kiruge ótinish bergeni belgili. Oghan taghy da Týrkiya men Vengriya qarsy shyqty. Kelissózder әli jalghasyp jatyr.

Abai.kz