Alpysqa ayaq basqanda
Jettik mine, alpysqa,
Óttik talay ótkelden.
Bireulerge túlgha bop, biraz jerge jetkenmen,
Jigitteymin kezinde jetimdikti kóp kórgen.

Keshtim talay tar ótkel,
Óttim biraq jasymay.
Azamatqa dәl mendey dúrys eken osylay
Ashyny da jep kórgen,
Tәttini de jep kórgen.

Kýmis kýime minbegen,
Altyn týime taqpaghan,
Qarabayyr jarymnyng bolghanyna maqtanam.
Kiming bar dep elinde
Bireu tizim jasasa,
Sol tizimning ishinde
Bar bolghangha maqtanam.
Alpys jasqa kelgenshe aghartqam joq shashty da
Meni sóitip el-júrtym meyirimmen baptaghan,
Boldym sodan mineki, misyz jýirik aqtaban.
Bermese de at astyma joldas qylyp jaqsygha
Tanqalamyn Qúdayym.
Qalay meni saqtaghan?!

Aghalarym alsa da qanatynyng astyna,
Otqa salyp kýidirgen, shoqqa salyp qaqtaghan
Tóske salyp sodan song qylysh qylyp taptaghan.

Aqyn aqyn bolyp pa,
Qarataudyng oiynda,
Qarasudyng boyynda,
Altyn qúiryq, qúndyz jýn
Qúlyn tuar ma eken dep,
Kendebay sal siyaqty,
Týnde kirpik qaqpaghan.

Kiyip alyp nildi etik
Qily-qily kýndi ótip.
Ot dariya su keship osy alpys jasymda
Opalymen birlesip,
Otyrghanday bop túrmyn,
Oqpan taudan oralyp.
Alty Alashtyng ishine,
Ataq-danqym taralyp.
Myng jasadym kónilmen,

Alpysqa ayaq basqanda
Jettik mine, alpysqa,
Óttik talay ótkelden.
Bireulerge túlgha bop, biraz jerge jetkenmen,
Jigitteymin kezinde jetimdikti kóp kórgen.

Keshtim talay tar ótkel,
Óttim biraq jasymay.
Azamatqa dәl mendey dúrys eken osylay
Ashyny da jep kórgen,
Tәttini de jep kórgen.

Kýmis kýime minbegen,
Altyn týime taqpaghan,
Qarabayyr jarymnyng bolghanyna maqtanam.
Kiming bar dep elinde
Bireu tizim jasasa,
Sol tizimning ishinde
Bar bolghangha maqtanam.
Alpys jasqa kelgenshe aghartqam joq shashty da
Meni sóitip el-júrtym meyirimmen baptaghan,
Boldym sodan mineki, misyz jýirik aqtaban.
Bermese de at astyma joldas qylyp jaqsygha
Tanqalamyn Qúdayym.
Qalay meni saqtaghan?!

Aghalarym alsa da qanatynyng astyna,
Otqa salyp kýidirgen, shoqqa salyp qaqtaghan
Tóske salyp sodan song qylysh qylyp taptaghan.

Aqyn aqyn bolyp pa,
Qarataudyng oiynda,
Qarasudyng boyynda,
Altyn qúiryq, qúndyz jýn
Qúlyn tuar ma eken dep,
Kendebay sal siyaqty,
Týnde kirpik qaqpaghan.

Kiyip alyp nildi etik
Qily-qily kýndi ótip.
Ot dariya su keship osy alpys jasymda
Opalymen birlesip,
Otyrghanday bop túrmyn,
Oqpan taudan oralyp.
Alty Alashtyng ishine,
Ataq-danqym taralyp.
Myng jasadym kónilmen,
Qayta-qayta jaralyp.
Sen aman bol, endeshe Edil, Jayyq, Jem, Saghyz,
Sen aman bol, Qara Ertis, Esil, Núra salasy.
Sen de aman bol, Ile, Shu, Arysy men Talasy
Eshqaysyna elimning kózimning joq alasy.
Sen aman bol, endeshe alty Alashtyng balasy,
Sen de aman bol, Jetisu - qasiyetti qara júrt!

***

Qúday-au, kýn tuar ma keng ýzengi,
Jýrgende kýnde asyghys sezim óldi.
Kóretin kórkemdikti kózim óldi,
Ayasanshy bauyrlar, alpysqa kep,
Aghannyng bayyz tabar kezi keldi.
Týskim kelmey otyr ghoy tartysqa kóp,
Keteyinshi odan da kezip eldi.

Aghang endi aiylyn jiya bastar,
Alataugha qaraymyn qiya-jaqpar.
Kókmaysagha,
Qaytayyn kýnge shyghyp
Jalyqtyrar janymdy birge tuyp,
Bir sýiekke talasqan úyalastar.

Súr bóltirik
(Bauyrjan Haliollagha)
Kýn ystyqta shilde aiynda tymyrsyq,
Tynyshtyqta taular jatyr ynyrsyp.
Qalaqaydyng arasynan qasqyrdyn,
Apanynyng shyghady iyisi kýnirsip.

Astymda atym mayda qonyr jeledi,
Auyzymda «Tau ishinde» óleni.
Ozyp ketpey, qalyp qoymay artymda,
Bir bóltirik býlkil qaghyp keledi,
Sýp-sýikimdi súr bóltirik әdemi.
Ala týser oiy da joq taqymnan,
Qaptaldasyp qalmay keled atymnan.
Esh qauipten, esh qaterden qapersiz,
Birge kele jatyr edi jaqsy oily
Selt etti de sekem alyp qap qoydy,
Itting dauysy estilgende jaqynnan.

Ketting be eken sen de býgin qatty bop,
Kóp bórige Kókserek bop, basshy bop.
Bir qyzyghy, maghan da osy búl kýnde,
Óz auylymnyng itterinen jaqsy joq.

Ýsh jaqsynyng
auyly
Bayaghyda bizding elding ýsh zamandas bay shaly,
Qajylyqqa baramyz dep aitady.
Sol Mekkede basymyz búl qalsa da,
Qajylyqqa baramyz dep aitypty.
Atbasynday altyn alyp barsa da
Sol altyndy ýlestirip barshagha,
Aryp-ashyp sapar shegip qanshama,
Qaytarynda qayyrshy bop qaytypty.

Ýsh qariya әlgi bizding bay, qútty,
Moyynyna dorba asynyp qaytypty.
Ýsh qayyrshy túratyn sol auyldy,
Jana zaman kelgenshe orys, kәuirli
Ýsh jaqsynyng auyly dep aitypty.

Olar sonday bop ótipti syily adam,
Sol jaqsylar nәpsisinen qaytypty.
Elge kelip órisine syimaghan,
Basqa túrmaq, balasyna qimaghan,
Ólermen bop, ólip-óship jinaghan
Kisinegen, manyraghan, bozdaghan,
Qúlan, kiyik bolyp kete jazdaghan
Qisaby joq mal-mýlkinen tayqypty.

Ýsh duana әli de ómir sýredi,
Elsiz qyrdan ýsh elesti kórdim men.
Baq qonarda týsine erding kiredi,
Ýsh qayyrshy moyynyna dorba ilgen.

Qúbylagha jyghylamyn údayy,
Sonda elimning ýsh qayyrshy, bay shaly
Erlepsing sen, er ekensing shynayy,
Erden iman qashpaydy, - dep aitady.

Ghashyq jýrek
ghazaldary
Júmaq múnmen jymighan bir keypinde,
Elesindi ústap alam key týnde.
Bilem seni, eleng ete qalmaysyn,
Súlulardyng qyr sonynan qalmaytyn,
Sýiem seni, sýiip ótem deytinge.

Satqyndyq pen sýy, kýy, bәri bar,
Sendik ómir, bilem, úzaq serial.
Janarynda sol jyldardyng taby bar.
Sózder aityp qaytem saghan, kóp espe,
Men onsyz da bolyp jýrmin emes pe,
IYesine ólgenshe adal januar.
Erkek bar ma saghan kózin sýzbeytin,
Myqty bar ma senen ýmit ýzbeytin.
Endigәri soqpa dep eng telefon,
Endi nege ózing meni izdeysin?

Nege izdeysing bolyp túryp nem ketti,
Nege izdeysing sharlap endi jer-kókti.
Senen mýlde kýder ýzip jýr edim,
Nege izdeding ýzilgende kýderim.
Typyr-typyr ete qaldy jýregim,
Tepkilegen sәby qúsap jórgekti.
Adam janyn azaptaudyng ústasy,
Ekenindi bilem senin. Qysqasy.
Jýreginmen sýimeseng de, sýiseng de,
Sharasyzdan bir myqtygha tiyseng de,
Shyr ainalyp sen qasymnan shyqpashy.

Ózing ýide, eki kózing aspanda
Bir fashisting qúshaghynda jatsang da,
Tiri jesir qasiretin tartsang da
Bir jerde Ásel, meken-jayy belgisiz,
Ásem jerde adam aitsa sengisiz,
Birge adasyp jýrgen jangha úqsashy...

***

Jaqynda emes, alysta emes sen asa,
Jýrsing Ásel, bar da bolmay joq bolmay.
Jýz jylda bir kórinetin kometa
Dәl tóbemde janyp bara jatqanday,
Túnghiyqqa manyp bara jatqanday.

Janay ótip shoqqa qaryp kýidirdin,
Kózben kónip, kózben ghana sýidirdin.
Keyde senen bezip ketkim keledi,
Keng dýniyeni kezip ketkim keledi
Bezsem-daghy qútylmaytyn kýidirgim.

Sezimime senip túryp qorlaysyn,
Kelip-kelip, tónip kelip qaytasyn.
Basyng tikpey barlaushyday barlaysyn,
Zar tilegim bar ghoy saghan aitatyn,
Aytpay bolmas,
Aytugha auyz barmaytyn.

***

Amal qayda aqyl-eske qonymdy,
Tastay almay eski kiygen tonyndy.
Bastay almay mýlde basqa ómirdi,
Otyrsyng sen sezim jengen bir sәtte
Úsynyp kep, tartyp alyp qolyndy.

Senen basqa maghan júrttyng bәri jat,
Barlyq joqty toltyrasyng ózin-aq.
Meni de ýrkek qylyp bittin, ýrkegim,
Irikpeytin jerde ózimdi irkemin.
Sezimimning bolsa eken dep jazy úzaq.

Sen baqytym emestigin sezemin,
Sonda da osy órtenedi ózegim.
Jaghasynda shashyn jughan peri qyz,
Teris aqsyn endigi ómir-ózenim.

Bylq etpegen et kesse de etinen
Fashisti de qanjylatyp ketip en,
Endi mening kelgen shyghar kezegim.

***

Alay-dýley soqty boran týnimen,
Alay-dýley men de ishimnen týnilem.
Saghan qaray sozghan qolym jete almay,
Búl dýnie ótermising shynymen,
Ótkel bermes ózenderden óte almay,
Rayynnan qaytaryndy bilip em.

Basyndaghy balapanyn jylatyp,
Bәiterekti boran ketti súlatyp.
Ne isteu kerek?
Ne istemedim sen ýshin,
Kónilinning bolsa eken dep kýni ashyq.
Qaraghaydyng qar shalghanda eng úshyn,
Qaraghym-ay, qaldym seni únatyp.

Alay-dýley soqty boran anyrap,
Bar dýnie qala berdi qanyrap.
Meyirim kýtken taghdyr eding sen ózin,
Menen basqa kerek saghan ne júmaq.
Taudan asyp ketesing de gózәlim
Maghan qayta oralasyng manyrap.

Alay-dýley aqborannyng ishinde,
Jelge qarsy kele jatsyng týsimde.
Kele jatsyng tómen qarap, qymsynyp,
Meni talay jylatqanyng ýshin be?

Qartayghanda qaldym seni shyn sýiip,
Qaraghym-ay, týsin meyli, týsinbe.

Shynayy maqtau
estigende
- Sen jamansyn! -
Degen sózge selt etpeytin jýregim,
- Siz jaqsysyz... -
Degen sózge nege auyryp, jýdedin?
- Siz jaqsysyz... -
Degen sózge auyrasyng sen nege?
Bireu tiyip ketti me eken sening nәzik pernene.
- Qúbylagha qúlshylyq qyp Qúdaygha da únarsyn,
- Jaratqangha jaqqanymen jaghu qiyn pendege,
Ey, dýniye, bey dýniye, sonday boldyng sen nege?!

Bilinbeytin kórer kózge aghy menen qarasy,
Qanday qiyn dýniyede adamdardyng arasy.
Ár auyzdan әr týrli sóz anqitynyn qarashy,
Soghan mening jan-jýregim shanshitynyn qarashy.
Nege sonsha jasqanamyn kýdireygen kýshtiden,
Nege mening jýregimning ótedi osy ýstimen
Osy auylda bolyp jatqan baq penen taq talasy,
Maghan onyng bәribir ghoy aghy menen qarasy.
Tazalanbay qoydy óitkeni, mәngi Avgiyding qorasy,
Ey, dýniye, bey dýniye, bar ma sonyng sharasy?!

Sen jamansyng degen sózge jýrushi edim qysylmay,
Jaz sonynda qaltyraghan japyraqtyng úshynday.
Sen jaqsysyng degen sózge jýregim,
Qaltyrap túr, qarashy!

"Qazaq әdebiyeti" gazeti