Júma, 20 Qyrkýiek 2024
Biylik 1595 0 pikir 19 Mausym, 2023 saghat 16:59

Qazaqstan 2023 jyly Ortalyq Aziya әielderi dialogyna tóraghalyq etudi bastady

Býgin Astanada BÚÚ men Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti janyndaghy әielder isteri jәne otbasylyq-demografiyalyq sayasat jónindegi últtyq komissiyanyng qoldauymen «Innovasiyalar men tehnologiyalardy damytudaghy әielderding róli» taqyrybyndaOrtalyq Aziya elderi әielderi dialogynyng otyrysy ótti.

Is-sharada Qazaqstannyng Ortalyq Aziyadaghy әielder dialogyna tóraghalyghy bastaldy. Oghan Qazaqstan men Ózbekstan Parlamenti palatalarynyng spiykerleri, Qyrghyzstan, Tәjikstan jәne Týrkimenstan deputattary, memlekettik organdardyng basshylary, sonday-aq ýkimettik emes jәne halyqaralyq úiymdardyn, diplomatiyalyq korpustyng ókilderi qatysty.

Jiyynda QR Parlamenti Mәjilisining tóraghasy Erlan Qoshanov, Konstitusiyalyq Sot tóraghasy Elivira Ázimova, Qazaqstan Respublikasy Preziydenti Ákimshiligi Basshysynyng orynbasary, Qazaqstan Respublikasynyn Preziydenti janyndaghy Áyelder isteri jәne otbasylyq-demografiyalyq sayasat jónindegi últtyq komissiya tórayymy Aida Balaeva, BÚÚ  Bas hatshysynyng kómekshisi Miroslav Encha sóz sóiledi.

Erlan Qoshanov Ortalyq Aziya elderinde sifrlyq genderlik alshaqtyqty joi basym baghyt boluy kerektigin atap ótti.

«Preziydent Qasym-Jomart Toqaev elding damu dengeyi әielderding qoghamdaghy mәrtebesimen ólshenetinin talay ret aitty.  Býgingi kezdesu әielderding osy ónirdegi elderding әleumettik, ekonomikalyq jәne sayasy ómirine qatysuyn jan-jaqty keneytuge yqpal etedi dep senemiz. Osy orayda zamanauy aqparattyq-kommunikasiyalyq tehnologiyalar genderlik tendik ýshin jana mýmkindikterge jol ashady», dedi Erlan Qoshanov.

Aida Balaeva óz sózinde әielder biznes qauymdastyghyn, akademiyalyq jәne ghylymy ortalardy, ýkimettik emes jәne azamattyq sektorlardy biriktire alatyn Ortalyq Aziya óniri elderining belsendi әielderining kýsh-jigerin biriktiruge basa nazar audardy.

«Osy platformany jәne onyng qatysushylarynyng belsendi әleuetin eskere otyryp, biz әielderdin, otbasylarymyzdyng әsirese jahandyq jәne ónirlik syn-qaterler jaghdayyndaghy ómir sýru sapasyn jaqsartu jónindegi ortaq problemalardy birlesip sheshe alamyz», dep atap ótti Aida Balaeva.

Sonday-aq, Aida Balaeva Ortalyq Aziya elderining ghylymiy-saraptamalyq qoghamdastyqtarynyng demografiyalyq damudyn, genderlik tendikting ózekti mәseleleri boyynsha yntymaqtastyghyn keneytudi, turizmdi damytu, mәdeny salasynda birlesken jobalardy iske asyrudy, ekologiya salasynda ózara is-qimyl jasaudy, sauda-sattyqty, sonyng ishinde sifrlyq saudany damytudy úsyndy.

Sessiyagha QR Parlamenti Mәjilisi tóraghasynyng orynbasary Daniya Espaeva jetekshilik etti. Ol Ortalyq Aziyadaghy әielder dialogyndaghy Qazaqstan tóraghalyghynyng basymdyqtaryna toqtaldy. Atap aitqanda, bizding elimizdinbastamasymen sifrlandyru әielderdi әleumettik-ekonomikalyq qatynastargha keninen tartudyng jana tiyimdi qúraly retinde Dialogtyng basymdyqtaryqataryna engizilgen. Búl mәselede Qazaqstannyng ýlken jetistikteri bar jәne olardy bólisuge dayyn.


Elimiz beybitshilik pen qauipsizdikti qamtamasyz etude
gi әielderding róli jónindegi mәselelerdetәjiriybe almasu ayasyn keneytudi kózdep otyr. Qazirgi uaqytta Batys Saharadaghy BÚÚ missiyasyna qazaqstandyq 6 әskery baqylaushy, sonyng ishinde 1 әiel sarbaz qatysuda. Qazaqstannyn Qaruly Kýshterining BÚÚ bitimgershilik missiyalaryna qatysuyn keneytu jónindegi Jol kartasynda әiel әskery qyzmetshilerdi dayarlau turaly tarmaq bar.

Sessiya qorytyndysy boyynsha Ortalyq Aziya elderi әielderi dialogynyng 2023 jylgha arnalghan is-sharalar jospary qabyldandy. Oghan Almatyda «Áyelder, beybitshilik jәne qauipsizdik» atty halyqaralyq konferensiya ótkizu mәselesi de engizildi.

«Áyelderding qatysuymen innovasiyalar men tehnologiyalardy damytu salasyndaghy ozyq tәjiriybeler» atty taqyryptyq sessiyada jana tehnologiyalardy damytudaghy әielderding rólin kórsetetin tabysty innovasiyalyq jobalar tanystyryldy. Sessiya barysynda qatysushylar әielder startaptaryn, jasandy intellekt, auyldyq jerlerde sifrlandyrudy damytugha baghyttalghan sifrlyq jobalardy talqylady. Sonymen qatar otbasy men qoghamnyn, әielder kәsipkerliginin, kәsiptik-tehnikalyq bilim beru men júmyspen qamtudyng ózekti mәselelerin sheshuge baghyttalghan әzirlemelerdi qarastyrdy.

Dialogqa qatysushylar әielder betpe-bet keletin qúrylymdyq jәne ekonomikalyq mәselelerge de nazar audardy. BÚÚ Áyelder ónirlik ofiysinin mәlimeti boyynsha, Europa menOrtalyq Aziya aumaghynda 60 millionnan astam әiel mobilidi iynternetke qol jetkize almay otyr.Sondyqtan er azamattargha qaraghanda oqu men ekonomikalyq damu mýmkindikterin jii paydalana almaydy.

Naqty jәne jaratylystanu ghylymdaryndaghy genderlik tensizdik orta mektepte bastalyp, joghary synypta nyghayady, joghary oqu ornynda qarqyn alyp, enbek naryghyna deyin jalghasady. Nәtiyjesinde әielder tehnikalyq jәne tehnologiyalyq innovasiyalardy jasaugha jauapty salalarda salystyrmaly týrde jetkiliksizqamtylghan.

Sonymen qatar sarapshylardyng pikirinshe, zamanauy sifrlyq transformasiya әielderding ekonomikalyq jәne әleumettik qúqyqtary men mýmkindikterin keneytuge jol ashady әri Ortalyq Aziyanyng barlyq memleketi jariyalaghan genderlik tendikti arttyru maqsatyna paydalanylady.

Anyqtama ýshin. Ortalyq Aziya elderi әielderining dialogy ónirdegi әielder arasyndaghy yntymaqtastyqty damytu men nyghaytudyng ózekti mәselelerin talqylaugha arnalghan beyresmy alan.

Dialog 2020 jylghy jeltoqsanda bastaldy. Ótken jyldary oghan Ózbekstan (2021), Týrkimenstan (2022) tóraghalyq etti. Dialog BÚÚ Ortalyq Aziya ýshin preventivti diplomatiya ónirlik ortalyghynyn, BÚÚ Damu baghdarlamasynyng jәne BÚÚ Áyelder úiymynyng qoldauymen qúrylyp, júmys istep keledi.

 

Abai.kz 

0 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2390