Esterinizge sala keteyik, 2022 jyldyng 13 qyrkýieginde Almatyda Ózbekstan IIM qyzmetkerleri qaraqalpaq belsendileri Qoshqarbay Tóremúratov pen Jangeldi Jaqsymbetovti elding konstitusiyalyq qúrylysyna qol súghushylyq jasady degen aiyppen ústady.

Keyin Ózbekstan biyligining súrauy boyynsha Qazaqstan aumaghynda taghy birneshe qaraqalpaq belsendileri ústaldy.

Qazaqstannyng qaraqalpaq diasporasy búl qamaugha aludy Ózbekstan biyligi Qaraqalpaqstan Respublikasyndaghy narazylyqtardy ayausyz basqannan keyin 2022 jylghy shildeden bastap qoldanylatyn qaraqalpaq azamattyq belsendilerine qarsy qughyn-sýrginning jalghasy dep sanaydy.

2022 jyldyng 1 shildesinde Nýkýs, Moynaq jәne basqa qalalarda Qaraqalpaqstannyng egemendigin joyatyn konstitusiyalyq týzetulerge qarsy narazylyqtar bastaldy. Biraq biylik demonstrasiyalardy biylikti basyp alu әreketi retinde qarastyrdy jәne aksiyalargha qatysushylargha kózden jas aghyzatyn gaz, rezenke oqtar men týtin bombalaryn qoldandy. Resmy mәlimetterge sәikes, narazylyq bildirushilerdi taratu nәtiyjesinde 21 adam qaza tapty. Barlyghy 243 adam jaraqat aldy.

Ózbekstan preziydenti Shavkat Mirziyeevting Nýkýske saparynan keyin Ózbekstan Parlamenti Qaraqalpaqstannyng egemendigi turaly bapty Konstitusiyagha engizilgen týzetuler jobasynan alyp tastady.

2023 jyldyng 31 qantarynda Búhara oblysynyng soty tәrtipsizdikterge qatysqany ýshin aiyptalghan 22 qaraqalpaqstandyqqa ýkim shyghardy. Belsendi Dәuletmúrat Tәjimúratov 16 jylgha bas bostandyghynan aiyryldy. Isting basqa qatysushylarynyng kópshiligine ýsh jyldan segiz jylgha deyin sottaldy. Taghy ýsh adamnyng bas bostandyghy shekteldi, sottalushylar tizimindegi jalghyz әiel — jurnalist Lolagýl Qallyhanova shartty merzimge sottaldy.

Birneshe kýnnen keyin jappay tәrtipsizdikterdi úiymdastyrghany ýshin alty jylgha sottalghan Polat Shamshetovtyng Búhara tergeu izolyatorynda qaytys bolghany belgili boldy. Biylik ólim infarkt saldarynan boldy dep mәlimdedi.

Abai.kz