Júma, 22 Qarasha 2024
Janalyqtar 6280 0 pikir 31 Shilde, 2013 saghat 12:25

Parijde ótken qúryltay: «Egemen Qazaqstan» gazetine ashyq hat

Qonaghyn syilaghan ýy qashannan beri «jaman» bolghan edi?

 

Redaksiyadan: Tómendegi hat negizinen «Egemen Qazaqstan» gazetine, gazetting bas redaktory Janbolat Auypbaevtyng atyna arnalghan eken (Europadaghy bauyrlarymyz Janbolat Alihanúlynyng qyzmet lauazymyn naqty bilmeytin bolsa kerek, "jurnalist" dep jazypty). Alayda, qandayda bir sebeppen ashyq hat atalghan gazette jaryq kórmey jatqangha úqsaydy. Búl taqyryptaghy  әngime shamalauymzsha,  Janbolat Auypbaev myrzanyng kórgen-týigeninde emes, "Europa qazaqtarynyng kishi qúryltayyn ótkizdim" dep ekpini ýy jygharday bolyp oralghan Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghy tóraghasynyng birinshi orynbasary Talghat Mamashev myrzagha qatysty bolsa kerek. Sony menzegendey Europadan kelgen hatta: "Jogharyda atap ótilgenindey, qúryltaydyng jýgi óte auyr. Oghan jan-jaqty dayyndyq, is birligi, yntymaqtastyq, qarjy jәne enbek kerek. Kóppen kóteriletin jýk. Ol 3 kýnge qonaqqa kelgen delegasiya basqaryp, atqaryp ketetin sharua emes" degen joldar bar. Ashyq hat týpnúsqadan kóshirildi.

 

Abai.kz   

 

Qonaghyn syilaghan ýy qashannan beri «jaman» bolghan edi?

 

Redaksiyadan: Tómendegi hat negizinen «Egemen Qazaqstan» gazetine, gazetting bas redaktory Janbolat Auypbaevtyng atyna arnalghan eken (Europadaghy bauyrlarymyz Janbolat Alihanúlynyng qyzmet lauazymyn naqty bilmeytin bolsa kerek, "jurnalist" dep jazypty). Alayda, qandayda bir sebeppen ashyq hat atalghan gazette jaryq kórmey jatqangha úqsaydy. Búl taqyryptaghy  әngime shamalauymzsha,  Janbolat Auypbaev myrzanyng kórgen-týigeninde emes, "Europa qazaqtarynyng kishi qúryltayyn ótkizdim" dep ekpini ýy jygharday bolyp oralghan Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghy tóraghasynyng birinshi orynbasary Talghat Mamashev myrzagha qatysty bolsa kerek. Sony menzegendey Europadan kelgen hatta: "Jogharyda atap ótilgenindey, qúryltaydyng jýgi óte auyr. Oghan jan-jaqty dayyndyq, is birligi, yntymaqtastyq, qarjy jәne enbek kerek. Kóppen kóteriletin jýk. Ol 3 kýnge qonaqqa kelgen delegasiya basqaryp, atqaryp ketetin sharua emes" degen joldar bar. Ashyq hat týpnúsqadan kóshirildi.

 

Abai.kz   

 

«Egemen Qazaqstan» gazetining 05.06.2013 kýngi sanynda jurnalist Janbolat Alihanúly Auypbaevtyng «Qazaq qayda jýrse de qazaq» degen taqyryp astynda 2013 jyldyng 17-19 mamyr aralyghynda Fransiyanyng astanasy Parijde ótken Europa qazaqtary qúryltayyna arnalghan maqalasy jariyalandy. Auypbaev sol maqalasynda Parijde ótken Europa qazaqtary qúrylaytynyng negizgi úiymdastyrushysy, basqarushysy etip, qúryltaygha qútty qonaq bolyp qatysqan Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghynyng delegasiyasyn ghana kórsetedi. Al osy qúryltaydy úiymdastyryp, onyng oidaghyday ótui ýshin ailar boyy kýn-týnimen enbek etip, bar kýsh-jigerin júmsaghan Europa qazaq diasporasymen Europadaghy qazaq qoghamdarynyng enbekterin tipti de eskermeydi. Eskergisi kelmeydi. Onysymen de qoymay Europadaghy qazaq diasporasynyng basyn qosqan ortalyghy «Europa qazaq qoghamdary federasiyasynyn» (FEKA) atyn ózgertip, ózinshe oghan janama at qoyyp, aidar taghady. Sondyqtan Auypbaevtyng búl maqalasy Europadaghy qazaq diasporasy ólkideri jәne Europadaghy qazaq qoghamdary tarapynan renish jәne narazylyqpen qarsy alyndy. Parijde ótken qúryltay turaly Auypbaevtyng maqalasynda ózgertilip, búrmalanyp jortagha teris bayandalghan jaylardy tómende týzetip, dúrystap, júrtshylyq nazaryna qayta úsynudy jón kórip otyrmyz:

  • Auypbaevtyng atalghan maqalasynda: «... qonaq ýige kelip ornalasqan song delegasiya bastyghy Talghat Mamashev Europa qazaqtary mәdeny ortalyghynyng basshylaryn jinap, kenes ótkizdi. Ángime taqyryby aldaghy kýsh kýn ishinde atqarylar sharalar edi» dey kelip, qúryltaydy bastan-ayaq úiymdastyryp atqarudy da, basqarudy da Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghynyng birinshi orynbasary Talghat Mamashev pen ol bastap kelgen delegasiyanyng enshisine beredi. Auypbaevqa qarasaq, Europadaghy qazaqtardyng qúryltay boyynsha bar tyndyrghany tek futbol turniyrin ghana úiymdastyryp, basqaruy bolghan eken. Biraq shyndyq Auypbaevtyng búl jazghandaryna mýldem kerisinshe.

«Europa qazaqtary mәdeny ortalyghynyng basshylarymen ótti» dep Auypbaev aitqan kenes esh uaqytta bolghan emes. Bar bolghany: Dýniyejýzi qazaqtary qauymdastyghy delegasiyasy 17.05.2013 kýni Parij qalasyna kelip týsti. Sol kýni keshke Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamy qauymdastyq delegasiyasyna qonaqasy berdi. Ol qonaqasygha Europadaghy qazaq qoghamdary basshylarynyng bir talayy qatysa almady. Qonaqasyda qúryltaydyng barysy turaly tipti de әngime bolmady. Óitkeni Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamy Parijde ótken Europa qazaq qúryltayynyng baghdarlamasyn búrynnan dayyndap, jariyalap qoyghan. Baghdarlamanyng dayyndaluy, qúryltay ayasynda ótetin sharalar turaly Europa qazaq qoghamdary federasiyasy(FEKA) Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamymen birge istesip, yntymaqtasyp túrghan. Sondyqtan qauymdastyq delegasiyasy qonaqqa kelgende, Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamy qúryltaygha saqaday say dayyn bolyp otyrghan.

Rasynda da Parijde ótken biylghy Europa qazaq qúryltayynyng negizgi úiymdastyrushysy, barlyq tauqymetti kótergen, kýni-týni jýgirip, enbektenip, bar kýsh-jigerin júmsaghan – Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamy, sol qoghamnyng mýsheleri jәne Fransiyada túratyn qazaqtar. Al Europa qazaq qoghamdary federasiyasy men onyng qúramyndaghy basqa qoghamdar da qúryltaydyng oidaghyday ótui ýshin Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamymen birge istesip, oghan ruhany qoldau kórsetip otyrghan. 2 mynday adam qatysqan Parijdegi qúryltaygha Fransiya qazaq qoghamy 1 jyl boyy dayyndalghan. Parij siyaqty iri qalada qonaqtar toqtaytyn qonaq ýilerdi, futbol turniyri ótetin jerdi, gala konsert zalyn bir audannan tauyp ynghaygha keltiruding ózi qiyn sharua. Qúryltay ayasynda kelgen qonaqtargha qonaqasy beru, futbol turniyri, konsert jәne basqada sharalar ótetin oryndardy jaldau әri enbek, әri qarjy talap etetin ister. Sondyqtan Fransiyadaghy qazaqtar qúryltaydyng oidaghyday ótui ýshin kýndiz-týni enbek etip qana qoymay, jetpegen jerinde ózara qaltalarynan qarjy da jinady. Óitkeni Europadaghy qazaq qúryltayynyng shyghyny kem degende 35-40 myng euro shamasynda bolady. Demek, qúryltay kópshilikting enbegi, Europadaghy qazaq qoghamdarynyng enbegi. Olardy qonaqqa kelgen delegasiya úiymdastyrady, basqarady deu, kópirme, beker sóz.

Bir eskererlik jay, qúryltaydy úiymdastyru degening basqa, qúryltaygha ýles qosu degen basqa úghym. Mine osy túrghydan Parijde ótken Europa qazaqtary qúryltayyna Dýniyejýzi qazaqtyr qauymdastyghy da ózindik ýlesin qosty. Múny eshkim joqqa shygharmaydy. Qauymdastyq qúryltay ayasynda Qazaqstannan әrtister әkelip, konsert bergizdi jәne qúryltaygha qoldau kórsetip, qúryltaydan keyin Fransiya qazaq qoghamyna «Samúryq-qazyna» әl-auqat qory atynan 7000 euro berdi. Osy orayda, qauymdastyqtyng 2012 jyly Daniyada ótken Europa qazaqtary qúryltayy kezinde taghy «Samúryq-qazyna» әl-auqat qory atynan Daniya qazaq qoghamyna 7500 euro bergenin de atap ótken abzal. Mәlim boluynsha, Qazaqstan Preziydenti Núrsúltan Nazarbaev 2011 jyly Astanada ótken «IV dýniyejýzi qazaqtary qúryltayy» kezinde, «Samúryq-qazyna» әl-auqat qoryna sheteldegi qazaqtardyng kishi qúryltayyna qoldau kórsetu mindetin tapsyrghan bolatyn. Mine qauymdastyqtyng songhy eki jylda Europadaghy qazaq qúryltayyna «Samúryq-qazyna» әl-auqat qory atynan atalghan kólemdegi aqshalay jәrdemdi berui – Elbasynyng talaby. Qúryltaygha kórsetken osy qoldauy ýshin biz qauymdastyqqa jәne «Samúryq-qazynagha» jeke de, júrtshylyq aldynda da alghysymyzdy bildirgen bolatynbyz. Ár nәrsening shyndyghy kerek.

Jogharyda atap ótilgenindey, qúryltaydyng jýgi óte auyr. Oghan jan-jaqty dayyndyq, is birligi, yntymaqtastyq, qarjy jәne enbek kerek. Kóppen kóteriletin jýk. Ol 3 kýnge qonaqqa kelgen delegasiya basqaryp, atqaryp ketetin sharua emes. Múny esten shygharmaghan jón. Sondyqtan Auypbaevtyng qanday maqsattarmen bolsa da, bizdi qúryltaygha oray syilaghan qútty qonaqtarymyzgha biyletip, bar jaqsylyqty olardyng úpayyna jazyp, ózimizdi «jaman ýi» etuining tipti de qisyny joq, әri oghan rúqsat etpeymiz de.

  • Auypbaev atalghan maqalsynda: Europa qazaq qoghamdary federasiyasynyn(FEKA) atyn ózgertip, «Europadaghy qazaq mәdeny ortalyqtary ýilestiru kenesi» dep búrmalap jazady. Búl arqyly ol әldekimderding núsqauymen Europa qazaq qoghamdary federasiyasyn esepke alghysy, tipti ony kózge de ilgisi kelmegendey synay bayqatady. Auypbaevtyn, Europa qazaq qoghamdary federasiyasynyng atyn tergep, oghan janynan shygharyp, janama qoyuy, әriyne teginnen tegin bolghan kezdeysoq is emestigi anyq. Búl Europadaghy qazaqtardyng bas qosyp, kýshin, enbegin biriktirip, ózara yntymaqtasyp, elding birligin saqtap, «bir jaghadan bas, bir jennen qol shygharuyn» qalamaytyn, ony ózining mýddesine jaramsyz dep sanaytyndardyng núsqauymen istelgen is dep qabyldaymyz. Sondyqtan ondaylar Europa qazaq qoghamdary federasiyasy degen atqa da tóze almay, sol atty óshiru ýshin osynday qiytúrqy isterge baryp otyr dep esepteymiz. Al Almaniyanyng Munhen qalasynda 01.07.2009 kýni jergilikti sot jaghynan tirkelgen Europa qazaq qoghamdary fedarasiyasynyng negizi aty «Federation of European Kazakh Associations» dep aghylshyn tilinde atalady. Federasiyanyng qysqartylghan atauy – «FEKA». Búlardyng ekeui de federasiya jarghysynda kórsetiledi. Ári olar sot jaghynan da resmy týrde bekitilgen. 2009 jyly qúrylghan federasiya barlyq is-sharalaryn «FEKA» degen atpen atqaryp keledi. Qazaqstan baspasózi de, halyqaralyq búqaralyq aqparat qúraldary da federasiyany osy atauymen ataydy. Búl faktini taptap, federasiyanyng atyn óreskel týrde búrmalap, ózgertip oghan qaydaghy bir teneuler tauyp jazghan Auypbaev siyaqty jurnalistke jol bolsyn desek te, onyng búl qylyghynyng júmbaq emestigin jogharyda keltirdik.
  • Auypbaev Parijdegi Europa qazaq qúryltayy ayasynda dóngelek ýstel sharasy turaly da shyndyqty jazbaghan. Dóngelek ýsteldi de qauymdastyq delegasiyasy úiymdastyryp, basqardy degen búrmalanghan, ózgertilgen qospa mәlimetter bergen. Is jýzinde sol dóngelek ýsteldi úiymdastyrghan da basqarghan da «FEKA» men Fransiya qazaq mәdeniyet qoghamy. Qauymdastyqtyng delegasiyasy dóngelek ýstelge syily qonaq retinde qatysyp, ózderi dayyndalyp kelgen taqyryptar boyynsha sóz sóilegen. Auypbaev dóngelek ýstelge oray taghy jalyz Qauymdastyqtyng delegasiya mýshelerining ghana aitqandaryn keltirip, Europadaghy qazaq qoghamdary basshylarynyn, ókilderining ortagha salghan oi-pikirleri, talap-tilekteri turaly júmghan auyzyn ashpay, olardy býrkemelep baqqan. Ol qayta-qayta Europa qazaq qoghamdary basshylary futbol turniyri jәne onyng qortyndylary turaly anany aitty, mynany aitty dep bolmaghandy bolghanday etip kórsetip, qaydaghy bir negizsiz úsaq nәrselerdi kóldeneng tarta bergen.

Áriyne, futbol turniyri Europa qazaq qoghamdarynyng qúryltay ayasynda jastar ýshin úiymdastyrghan basty sharalarynyng biri. Biraq olardyn, Europadaghy qazaq diasporasynyng taghdyryna baylanysty aitar sózi, bóliser oi-pikirleri bar edi. Al әngimege arqau etilgen dóngelek ýstelde, «FEKA» jәne Europadaghy qazaq qogham basshylarynyng qazaq diasporasy qataryndaghy birlik-berekenin, yntymaqtyn, últtyq mәdeniyet jәne qúndyqytardyn, salt-dәstýrdin, ana tilin saqtap, damytugha oray aitqan oi-úsynystaryn Auypbaev tipti de elep-eskermegen. «FEKA» jәne Europadaghy qazaq qoghamdary ókilderining әlem boyynsha qazaq diasporasy jastarynyng basyn qosyp, yntymaghyn nyghaytu ýshin Europanyng bir qalasynda Dýniyejýzilik qazaq diasporasy I jastar konferensiyasyn birge úiymdastyrayyq degen siyaqty kesek úsynystaryn ol býtindey atausyz qaldyrghan. Múny beytarap jurnalistik dey alamyz ba? Auypbaev jurnalist retinde osy manyzdy oi-úsynystardyng bayybyna barmady degenge senu qiyn. Mýmkin ol Europadaghy qazaqtargha kemsite qaraghysy kelip, elemegensip, olardy aitqanyn istetip, aidaghanyna kóndirgisi keletin bireulerding núsqauymen osylay jansaq qadam basugha barghan shyghar. Múny da týsinuge bolady.

Sóz sonynda «Egemen Qazaqstan» gazeti redaksiyasynan jurnalist Auypbaevtyng Parijde ótken Europa qazaq qúryltayyna baylanysty jariyalanghan «Qazaq qayda jýrse de qazaq» degen taqyryptaghy maqalasyna jasaghan osy týzetu jәne eskertulerimizdi atalghan gazette jariyalauyn qúryltaygha oray enbegi eskerilmey, esesi qaydaghy bir kók attynyng qanjyghasyna ilinip jiberilmek bolghan Europa qazaqtary atynan, sonyng ishinde Fransiya qazaqtary atynan, Europadaghy qazaq qoghamdary atynan, «FEKA» atynan, jurnalistikalyq etika atynan talap etemiz.

 

 

Qúrmetpen,

 

Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA)
Avstrya Qazaq Madeniyet Qogami
Berlin Qazaq Qogami (Almaniya)
Daniya Qazaq Madeniyet Qogami
Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami (AKFT)
Hollandiya Qazaqtari Qori
Koln Qazaq Madeniyet Ortaligi (Almaniya)
Myunhen Qazaq Madeniyet Qogami (Almaniya)
Norvegiya Qazaq Madeniyet Qogami
Shvetziya Qazaq Madeniyet Qogami
Ulibritaniya Qazaq Qogami

„Egemen Qazaqstan“ Gazetine Ashiq Hat!

Nemese
Qonagin Siylagan Uy Qashannan Beri „Jaman“ Bolgan edi?

„Egemen Qazaqstan“ gazetinin 05.06.2013 kungi saninda jurnalist Janbolat Alihanuli Aupbayevtin „Qazaq qayda jurse de Qazaq“ degen taqirip astinda 17-19.05.2013 kunderi araliginda Fransiyanin astanasi Parijde otken Ewropa Qazaqtari Qurultayina arnalgan maqalasi jariyalandi. Aupbayev sol maqalasinda Parijde otken Ewropa Qazaqtari Qurultayinin negizgi uyimdastiruvshisi, basqaruvshisi etip, qurultayga qutti qonaq bolip qatisqan Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastiginin delegatsiyasin qana korsetedi. Al, osi quriltaydi uyimdastirip, onin oydagiday otuvi ushin aylar boyi kun tunimen enbek etip, bar kush jigerin jumsagan Ewropa Qazaq diasporasimen Ewropadagi Qazaq Qogamdarinin enbekterin tipti de eskermeydi, eskergisi kelmeydi. Onisimen de qoymay Ewropadagi Qazaq diasporasinin basin qosqan ortaligi „Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasinin“ (FEKA) atin ozgertip, ozinshe ogan janama at qoyip aydar tagadi. Sondiqtan Aupbaevtin bul maqalasi Ewropadagi Qazaq diasporasi okilderi jane Ewropadagi Qazaq qogamdari tarapinan renish jane naraziliqpen qarsi alindi. Parijde otken qurultay tuvrali Aupbayevtin maqalasinda ozgertilip, burmalanip jortaga teris bayandalgan jaylardi tomende tuzetip, duristap jurtshiliq nazarina qayta usinuvdi jon korip otirmiz:

1. Aupbayev atalgan maqalasinda: „… qonaquyge kelip ornalasqan son delegatsiya bastigi Talgat Mamashev Ewropa Qazaqtari madeniy ortaliginin basshilarin jiynap, kenes otkizdi. Angime taqiribi aldagi ush kun ishsinde atqarilar sharalar edi“ dey kelip, qurultaydi bastan ayaq uyimdastirip atqaruvdi da basqaruvdi da Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastiginin birinshi orinbasari Talgat Mamashevpen ol bastap kelgen delegatsiyanin enshisine beredi. Aupbayevke qarasak, Ewropadagi Qazaqtardin qurultay boyinsha bar tindirgani tek futbol turnierin qana uyimdastirip, basqaruv bolgan eken. Biraq, shindiq Aupbayevtin bul jazgandarinin muldem kerisinshe:

„Ewropa Qazaqtari madeniy ortaliginin basshilarimen“ otti dep Aupbayev aytqan kenes esh vaqitta bolgan emes. Bar bolgani: Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastigi delegatsiyasi 17.05.2013 kuni Parij qalasina kelip tusti. Sol kuni keshke Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami qawmdastiq delegatsiyasina qonaqasi berdi. Ol qonaqasiga Ewropadagi Qazaq Qogamdari basshilarinin bir talayi qatisa da almadi. Qonaqasida qurultaydin barisi tuvrali tipti de angime bolmadi. Oytkeni Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami Parijde otken Ewropa Qazaq Qurultayinin bagdarlamasin burinnan dayindap, jariyalap qoygan. Bagdarlamanin dayindaluvi, qurultay ayasinda otetin sharalar tuvrali Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) Fransiya Qazaq Madeniyet Qogamimen birgestesip, intimaqtasip turgan. Sondiqtan qawmdastiq delegatsiyasi qonaqqa kelgende, Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami qurultayga saqaday say, dayin bolip otirgan.

Rasinda da Parijde otken biyilgi Ewropa Qazaq Qurultayinin negizgi uyimdastiruvshisi, barliq tavqimetti kotergen, kuni tuni jugirip enbektenip, bar kush-jigerin jumsagan Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami, sol qogamnin musheleri jane Fransiyada turatin Qazaqtar. Al, Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) men onin quramindagi basqa qogamdar da qurultaydin oydagiday otuvi ushin Fransiya Qazaq Madeniyet Qogamimen birgestesip, ogan ruhaniy qoldav korsetip otirgan. 2 minday adam qatisqan Parijdegi Qurultayga Fransiya Qazaq Qogami 1 jil boyi dayindalgan. Parij siyaqti iri qalada qonaqtar toqtaytin qonaquylerdi, futbol turnieri otetin jerlerdi, gala konserti zalin bir avdannan tavip ingayga keltiruvdin ozi qiyin sharuva. Qurultay ayasinda kelgen qonaqtarga qonaqasi beruv, futbol turnieri, konsert jane basqa sharalar otetin orindardi jaldav ari enbek ari qarji talap etetin ister. Sondiqtan Fransiyadagi Qazaqtar qurultaydin oydagiday otuvi ushin kundiz tuni enbek etip qana qoymay, jetpegen jerinde oz ara qaltalarinan qarji da jiynadi. Oytkeni Ewropadagi Qazaq Qurultaylarinin shigindari kem degende 35-40 min Euro shamasinda boladi. Demek, qurultaylar kopshiliktin enbegi, Ewropadagi Qazaq Qogamdarinin enbegi. Olardi qonaqqa kelgen delegatsiya uyimdastiradi, basqaradi dev kopirme, beker soz.

Bir eskererlik jay; qurultaydi uyimdastiruv degennin basqa, qurultayga ules qosuv degennin basqa ugimdar ekendigi. Mine osi turgidan, Parijde otken Ewropa Qazaqtari Qurultayina Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastigi da ozindik ulesin qosti. Muni esh kim joqqa shigarmaydi. Qawmdastiq qurultay ayasinda Qazaqstannan artister akelip konsert bergizdi jane qurultayga qoldav korsetip, qurultaydan keyin Fransiya Qazaq Qogamina „Samruq Qazina Ulttiq Al-Avqat Qori“ atinan 7000 Euro berdi. Osi orayda, qawmdastiqtin 2012 jili Daniada otken Ewropa Qazaqtari Qurultayi kezinde tagi „Samruq-Qazina Ulttiq Al-Avqat Qori“ atinan Dania Qazaq Qogamina 7500 Euro bergenin de atap otken abzal. Malim boluvinsha, Qazaqistan Preziydenti Nursultan Nazarbayev 2011 jili Astana'da ötken "IV. Düniyejüzi Qazaqtari Qurultayi" kezinde, "Samruq Qazina Al-Avqat Qorina" shet elderdegi Qazaqtardin kishi quriltaylarina qoldav korsetüv mindetin tapsirgan bolatin. Mine qawmdastiqtin songi eki jilda Ewropadagi Qazaq Qurultaylarina „Samruq Qazina Ulttiq Al-Avqat Qori“ atinan atalgan kolemdegi aqshalay jardemdi beruvinin negizinde jatqan da elbasinin osi talabi. Quraltayga korsetken osi qoldavi ushin biz qawmdastiqqa jane Samruq Qazinaga jeke de jurtshiliq aldinda da algisimizdi bildirgen bolatinbiz. Ar narsenin shindigi kerek.

Jogarida atap otilgenindey, qurultaydin jugi ote avir. Ogan janjaqti dayindiq, isbirligi, intimaqtastiq, qarji jane enbek kerek. Koppen koteriletin juk. Ol 3 kunge qonaqqa kelgen delegatsiya basqarip, atqarip ketetin jay sharuva emes. Muni esten shigarmagan jon. Sondiqtan Aupbayevtin qanday maqsattarmen bolsa da, bizdi qurultayga oray siylagan qutti qonaqtarimizga biyletip, bar jaqsiliqti olardin upayina jazip ozimizdi „jaman uy“ etuvinin tipti de qiysini joq, ogan ari ruhsat etpeymiz de.

2. Aupbayev atalgan maqalasinda: Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasinin (FEKA) atin ozgertip, „Ewropadagi Qazaq madeniy ortaliqtari uylestiruv kenesi“ dep burmalap, jazadi. Bul arqili ol, alide kimderdin nusqavimen Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasin (FEKA) esepke algisi, tipti oni kozge de ilgisi kelmegendiktin sinay bayqatadi. Aupbayevtin, Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasinin (FEKA) atin tergep, ogan janinan shigarip janama at qoyuvinin ariyne teginnen tegin bolgan kezdeysoq is emestigi aniq. Bul, Ewropadagi Qazaqtardin basqosip, kushin, enbegin biriktirip, ozara intimaqtasip, eldigin, birligin saqtap, „bir jagadan bas, bir jennen qol shigaruvin“ qalamaytin, oni ozinin muddesine jaramsiz dep sanaytindardin nusqavimen istelgen is dep qabildaymiz. Sondiqtan ondaylar Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) degen atqa da toze almay, sol atti oshiruv ushin osinday quytirqi isterge barip otir, dep esepteymiz. Al, Almaniyanin Myunhen qalasinda 01.07.2009 kuni jergilikti sot jaginan tirkelgen Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasinin negizgi ati „Federation of European Kazakh Associations“ dep Agilshin tilinde ataladi. Federatsiyanin qisqartilgan atavi „FEKA“. Bulardin ekevi de federatsiya jargisinda korsetiledi, ari olar sot jaginan da resmiy turde bekitilgen. 2009 jili qurilgan federatsiya barliq is-sharalarin Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) degen atpen atqarip keledi. Qazaqstan baspasozi de, haliqaraliq buqaraliq aqparat quraldari da federatsiyani osi atavlarimen ataydi. Bul faktini taptap, Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasinin (FEKA) atin oreskel turde burmalap, ozgertip ogan qaydagi bir tenevler tavip jazgan Aupbayev siyaqti jurnalistke jol bolsin desek te, onin bul qiliginin jumbaq emestigin jogarida keltirdik.

3. Aupbayev Parijdegi Ewropa Qazaq Qurultayi ayasinda otken dongelek ustel sharasi tuvrali da shindiqti jazbagan. Dongelek usteldi de Qawmdastiq delegatsiyasi uyimdastirip, basqardi degen burmalalangan, ozgertilgen qospa malimetter bergen. Is juzinde sol dongelek usteldi uyimdastirgan da basqargan da Ewropa Qazaq Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) men Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami. Qawmdastiqtin delegatsiyasi dongelek ustelge siyli qonaq retinde qatisip, ozderi dayindalip kelgen taqiriptar boyinsha soz soylegen. Aupbayev, dongelek ustelge oray tagi jalgiz Qawmdastiqtin delegatsiya mushelerinin gana aytqandarin keltirip, Ewropadagi Qazaq Qogamdari basshilarinin, okilderinin ortaga salgan oy-pikirleri, talap-tilekteri tuvrali jumgan avzin ashpay, olardi burkemelep baqqan. Ol, qayta qayta Ewropa Qazaq Qogamdari basshilari futbol turnieri jane onin qoritindilari tuvrali anani aytti, minani aytti dep bolmagandi bolganday etip korsetip, qaydagi bir negizsiz usaq narselerdi koldenen tarta bergen.

Ariyne, Futbol turnieri Ewropa Qazaq Qogamdarinin qurultay ayasinda jastar ushin uyimdastirgan basti sharalarinin biri. Biraq olardin, Ewropadagi Qazaq diasporisinin tagdirina baylanisti da aytar sozi, boliser oy-pikirleri bar edi. Al, angimege arqav etilgen dongelek ustelde, FEKA jane Ewropadagi Qazaq qogam basshilarinin Qazaq diasporasi qatarindagi birlik-berekenin, intimaqtin, ulttiq madeniyet jane qundiliqtardin, salt-dasturdin, anatildin saqtalip, damitiluvina oray aytqan oy-usinistarin Aupbayev tipti de elep eskermegen. FEKA jane Ewropadagi Qazaq Qogamdari okilderinin alem boyinsha Qazaq diasporasi jastarinin basin qosip, intimagin nigaytuv ushin Ewropanin bir qalasinda Duniyejuzilik Qazaq Diaspoarasi I. Jastar Konferentsiyasin birge uyimdastirayiq degen siyaqti kesek usinistarin ol butindey atavsiz qaldirgan. Muni beytarp jurnalistik dey alamiz ba? Aupbayev jurnalist retinde osi manizdi oy-usinistardin bayibina barmadi degenge senuv qiyin. Mumkin ol, Ewropadagi Qazaqtarga kemsite qaragisi kelip, elemegensip, olardi aytqanin istetip, aydaganina kondirgisi keletin birevlerdin nusqavimen osilay jansaq qadam basuvga bargan shigar. Muni da tusinuvge boladi.

Soz soninda, „Egemen Qazaqstan“ gazeti redaksiyasinan jurnalist Aupbayevtin Parijde otken Ewropa Qazaq Qurultayina baylanisti jariyalangan „Qazaq qayda jurse de Qazaq“ degen taqiripti maqalasina jasagan osi tuzetuv jane eskertuvimizdi atalgan gazette jariyalavin qurultayga oray enbegi eskerilmey, esesi qaydagi bir kok attinin qanjigasina ilinip jiberilmek bolgan Ewropa Qazaqtari atinan, sonin ishinde Fransiya Qazaqtari atinan, Ewropadagi Qazaq Qogamdari atinan, Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) atinan, jurnalistiykaliq etiyka atinan talap etemiz.

Qurmetpen,

Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA)
Avstrya Qazaq Madeniyet Qogami
Berlin Qazaq Qogami (Almaniya)
Daniya Qazaq Madeniyet Qogami
Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami (AKFT)
Hollandiya Qazaqtari Qori
Koln Qazaq Madeniyet Ortaligi (Almaniya)
Myunhen Qazaq Madeniyet Qogami (Almaniya)
Norvegiya Qazaq Madeniyet Qogami
Shvetziya Qazaq Madeniyet Qogami
Ulibritaniya Qazaq Qogami

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1446
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3206
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5208