Júma, 20 Qyrkýiek 2024
2429 6 pikir 9 Qazan, 2023 saghat 14:43

Jóit pen arab soghysynyng Qazaqstangha qatysy qansha?

Izraili men HAMAS qozghalysy arasyndaghy qaqtyghysqa Iran aralassa, Ortalyq Aziyagha, onyng ishinde Qazaqstangha da teris әser etui mýmkin. Sayasy sarapshy Andrey Chebotarev osylay deydi.

Onyng aituynsha, Livandaghy «Hezbolla» qozghalysy arab-izraili qaqtyghysynyng jana kezenine qyzu kirisip ketse, jogharydaghy teris әser kóp kýttirmeui mýmkin. «Hezbolla» әzirshe Izrailiding soltýstik aumaqtaryn minometpen atqylaumen jәne HAMAS әreketin auyzsha qoldaumen shektelip otyr.

Andrey Chebotarev «Hezbollanyn» Iranmen tyghyz baylanysta ekenin, al Irannyng Izrailimen qarym-qatynasy óte shiyelenisti ekenin atap ótti.

«Osynyng bәrin eskere otyryp, arab-izraili qaqtyghysy Izraili men Iran arasyndaghy soghysqa úlasuy mýmkin», - dep jazady Chebotarev ózining Telegram-kanalynda.

Sayasattanushy Izraili men Iran arasyndaghy ashyq qaqtyghys Ontýstik Kavkaz jәne Ortalyq Aziya elderine, sonyng ishinde Qazaqstangha da әser etui mýmkin ekenin aitady. Yqtimal boljam shyngha ainalsa, eng az degende energiya baghasynyng auytquyna jәne jetkizu tizbegining búzyluyna әser etpek.

«Búl sonday-aq Qazaqstan-Týrkimenstan-Iran temirjolyna, Qazaqstan Preziydenti Qasym-Jomart Toqaevtyng Chelyabi-Bolashaq-Iran baghyty boyynsha jýrdek jýk poyyzdaryn iske qosu turaly bastamasyn jýzege asyrugha, sonday-aq Qazaqstannyng Kaspiy tenizi arqyly Iran baghytyna baratyn jýk tasymalyna da aitarlyqtay әser etui mýmkin», – dep jazdy Chebotarev.

Búl rette Qazaqstan ShYÚ men Aziyadaghy ózara is-qimyl jәne senim sharalary kenesindegi tóraghalyq mәrtebesin paydalana otyryp, ózin kelissózderde deldal retinde úsynyp, ózining bitimgershilik imidjin taghy bir ýstey alady.

«Qazaqstan AÓSShK-de Izraili men Palestina arasyndaghy kelissózderge bastamashy boluy mýmkin», – dep jazdy Chebotarev.

Ayta keteyik, bir kýn búryn BÚÚ Qauipsizdik kenesining Izraili men Gaza sektory boyynsha otyrysy ayaqtalyp, onda mәlimdemeler men qarar jobalary qabyldanghan joq. Malitanyng túraqty ókili Vanessa Freyzerding aituynsha, Qauipsizdik kenesining barlyq mýshesi HAMAS-tyng Izrailige jasaghan shabuylyn aiyptady.
Búghan deyin amerikalyq The Wall Street Journal basylymy HAMAS Irannyng qoldauymen Izrailige qarsy shabuyl dayyndap jatqanyn habarlaghan. Biraq múny Iran biyligining ózi de, AQSh-tyng Memlekettik hatshysy Etnony Blinken de joqqa shyghardy, olar CNN telearnasyna bergen súhbatynda Irannyng shabuylgha qatysy turaly eshqanday dәlelderi joq ekenin aitty.

Esterinizde bolsa, arab-izraili qaqtyghystarynyng kezekti jana bólimi qazan aiynyng 7-si kýni tanerteng Izraili aumaqtaryn jappay atqylaudan, sodan keyin Hamas pen islamdyq jihad sodyrlarynyng shekaradaghy eldi mekenderge shabuylynan bastaldy. Búghan jauap retinde Izraili ýkimeti soghys jaghdayyna kóshkenin jәne «Temir qylyshtar» operasiyasynyng bastalghanyn jariyalady. Operasiya barysynda Izraili aumaqtaryn tazartu jәne Gaza sektoryndaghy HAMAS nysandaryna qarsy әue shabuyldary ýshinshi kýn boldy.
Dýisenbi kýni tanertengi jaghday boyynsha palestinalyqtardyng shabuylynan 700 izrailidik qaza tauyp, 2000-nan astamy jaralandy. Taghy jýzge juyq adam HAMAStyng kepilinde qaluda. Gaza sektorynda Izraili әue kýshterining soqqysynan 400-den astam adam qaza tapty.

Foto: ashyq derekkózden

Abai.kz

6 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2388