«Rahat» bazary ýshin kýres: Saudagerler dalada qalamyz ba dep qorqady
Búl dau 2018 jyly bastalghan. Al «Rahat» bazarynyng saudagerleri sauda oryndary ýshin әli kýresip jatyr. Aq jaghalylar jer telimine qatysty qúqyghyn algha tartyp, sotqa shaghymdandy. Saudagerler bolsa, múnymen kelispeydi.
Ákimshilik sot qyrkýiek aiynda saudagerlerding jaghyna shyghyp, qala әkimining jer telimin Jetisu audany әkimining apparatyna abattandyrugha beru turaly qaulysyn zansyz dep búzghanymen, sheneunikter bazar ornyna bau-baqsha saludy toqtatqan joq.
Kәsipkerlerding atynan ókildik etetin zanger Jәnibek Bashanovtyng aituynsha, әkimshilik sot saudagerler men «TKM» JShS paydasyna sheshim shygharghanyna qaramastan, Jetisu audany әkimining apparaty ekonomikalyq sotqa biznesmenderge de, kompaniyagha qarsy, jer telimderin bosatudy talap etip otyr.
«Zanda múnday talap-aryz bermes búryn daudy sotqa deyingi retteu rәsimin jýrgizu mindetti ekeni aitylghan. Ákimdik olay bolmasa da, búl prosedurany jýzege asyrdyq dep otyr. Sózderin dәleldeu ýshin sheneunikter kәsipkerlerding jer telimderin bosatu turaly habarlamagha qol qongdan bas tartqany turaly aktilerdi úsynady. Biraq fakt, treyderlerding eshqaysysy eshqanday habarlamagha nemese aktilerge qol qoymady», – deydi Bashanov.
Al kәsipkerler olargha әkimdik qyzmetkerleri kelmegenin, al saudagerler eshqanday qújatqa qol qoymaghanyn algha tartyp otyr.
«Bizge jer telimderin bosatu turaly habarlamagha qol qoyghymyz kelmeytini turaly akt jasalghanyn aitty. Qújat 12 shildede jazylghan, biraq 10 shildeden 17 shildege deyin bizge bireu-mireu kelip, әldenege qol qoyymyzdy ótingen joq», – dedi kәsipker jәne naryq kәsipkerlerining ókili Pavel Kupin aitty.
Tilshiler qújattardyng qaydan shyqqanyna qatysty týsinikteme berudi súrap Almaty әkimdigining baspasóz qyzmetine habarlasqanymen, әli jauap alghan joq.
Zanger Jәmila Tólenova sheneunikterding ekonomikalyq sotqa jýginip qana qoymay, әkimshilik sottyng sheshimine apellyasiyalyq shaghym týsirgenin aitty.
«Zangha sәikes, sot sheshimi zandy kýshine engennen keyin ghana apellyasiyalyq shaghym beruge bolady. Biraq sot sheshimi zandy kýshine engen joq, biraq nege ekeni belgisiz, әkimdik búl jaytty eskermey, bizding paydamyzgha shygharylghan sot sheshimine narazylyq bildiruge asyghyp otyr», – deydi ol.
Kәsipkerlerdi bәrinen de tang qaldyrghany – Almaty bazarlarynyng ortasynda demalys aimaghyn qúru iydeyasy, óitkeni «Rahat» jan-jaghynan sauda oryndarymen qorshalghan. Múnda jýk kólikteri jýredi, aumaq konteynerlerge toly, al jaqyn jerde tabany tynbaytyn jol jatyr.
«Baraholkadaghy sayabaqqa eshkim demalugha kelmeydi. Múny elestetu tipti qiyn. Sayabaq salu ýshin dәl bizding bazardy ne ýshin tandaghanyn týsinbeymiz. Kerek bolsa, jaqyn jerde demalys aimaghyn qúrudyng balama orny bar. Búl –Rysqúlovtaghy jabyq zirattardyng aumaghy. Olar 2011 jyly jabylyp, 2021 jyly Jetisu audany әkimining apparatyna abattandyru ýshin berildi. Barlyghy 55 ga jer. Osy jerdi iygersin, baraholkanyng qaq ortasyna sayabaq saludyng ne qajeti bar?» – deydi «Rahat» bazarynyng kәsipkeri Lәzzat Kóperbaeva.
Kәsipker Aybar Álbekov búl jerge sayabaq salynghannyng ózinde, bolashaqta jer telimderi kәsipting basqa týrine berilui mýmkin ekenin aitady.
«Olar keregi – jer ghana. Ýsh әkim auysty, biz sotta ýnemi jenemiz, alayda olar búl jerdi aludyng jana sebepterin tabady. Búl – jilikting mayly basy. Múnda aghash ósu ýshin keminde 20 jyl qajet. Qanday sayabaq?» – deydi ol.
Taghy bir kәsipker Igori Isaenko «Rahat» bazarynda 1995 jyldan beri júmys isteydi. Sauda – onyng jalghyz tabysy. Kәsipker jerdi sayabaq ýshin alyp qoysa, zeynetkerlikke deyin de júmys istey almaymyn dep alandaydy.
«Zeynetke shyqqanyma jarty jyl qaldy. Men kem degende bir nәrse ýshin ómir sýremin. Al eger Men qazir audarymdardy tólemesem, onda ne ýshin ómir sýremin? «Rahattaghy» sauda – ózimdi jәne otbasymdy asyraytyn jalghyz tabys-kózim», – deydi.
Býginde «Rahat» bazarynda 300-den astam kәsipker júmys isteydi.
Kәsipkerler bazar aumaghynda sauda jasau qúqyghy ýshin bes jyl boyy kýresip keledi. 2018 jyly olardyng jer telimin jalgha alu qúqyghy janartylmay, aumaqty bosatudy súraghan. Bazardyng ornyna qala әkimdigi aldymen jihaz fabrikasyn, keyin kólik túraghyn saludy josparlap, endi sol jerge sayabaq salmaqshy.
Abai.kz