Aqtau qalasynda Tәuelsiz memleketter dostastyghyna qatysushy elderding kedendik qyzmet basshylary Kenesining 58-shi otyrysy bolyp ótti.

Aqtau qalasynda Tәuelsiz memleketter dostastyghyna qatysushy elderding kedendik qyzmet basshylary Kenesining 58-shi otyrysy bolyp ótti.

Búl otyrystyng erekshe sebebi, búl Tәuelsiz memleketter dostastyghyna qatysushy elderding kedendik qyzmet Kenesi ýshin atauly  jiyrmasynshy basqosu bolyp otyr.
Basqosuda Qazaqstan Respublikasy Qarjy ministrligining Kedendik baqylau komiytetining tóraghasy G.Amrin qúttyqtau sóz sóilep, osy otyrysta ortagha salynghan úsynystar men jetekshi iydeyalar jalpyekonomikalyq dialogqa, keden men biznesting yqpaldastyghyn keneytuge ong әserin tiygizip, elderding arasyndaghy týsinistik pen senimning artuyna yqpal etetin aityp ótti. Otyrysta birinshi ret qaralghan tyng mәseleler (mysaly, 4-qarasha 1998 jyly Kenes mәjilisinde TMD-gha qatysushy memleketter arasyndaghy temirjol kóligi boyynsha temirjol arqyly tasylatyn jýkterdi kedendik rәsimdeu jәne tauarlardy baqylau), sonday-aq aldynghy otyrystardyng qorytyndysy boyynsha tolyqtyrylghan mәseleler de (mysaly, tauar qúnyn kedendik baqylau jәne anyqtaugha qajetti aqparattar almasu Hattamasynyng jobasy turaly) bol-
dy.
58-shi otyrysta kedendik isting әrtýrli salalary boyynsha mәseleler qaraldy: atap aitqanda kedendik baqylau jәne kedendik rәsimdeu, jabyq reeksportty (bekitilmegen) retteu problemalary. Birqatar mәseleler kedendik organdardyng qúqyqqorghau bólimderining qú- zyretine qatysty.
Sonday-aq otyrysta Kenes hatshysynyng aldynghy 57-shi otrystaghy qabyldanghan sheshimderining oryndalu barysy turaly, kedendik baqylau postyndaghy TMD-gha qatysushy elder kedendik or-
gandarynyng ózara әreket etu Hattamasyn qoldanu tәjiriybesi turaly habarlamasy tyndaldy.
Sonynda memleketter arasyndaghy kedendik qyzmetting damuyna ýles qosqan birqatar kedenshiler marapattaldy.
Beliyaninov Andrey Yurievich  Resey federalidyq keden qyzmetining basshysy:
 Býgin biz múnda eki formatta birlesken kollegiyanyng mәjilisin ótkizdik. Resey, Belarusi, Qazaqstan kedendik odaq elderining jәne baqylaushy retinde Qyrghyzstan, Tәjikstan, Ukraina jәne birinshi ret Armeniyanyng delegasiyasy da qatysyp otyr. Shyndyghyna kelgende  bizder bir-birimizdi kópten beri tanimyz, yaghny birlesip júmys jasay alamyz. Búl mәjiliste bizge eshqanday qiyndyq bolghan joq. Negizgi salmaq konsulitasiyalyq saraptamashylargha, yaghny júmysshy tobyna týsedi. Býgingi bizding qaraytyn mәselelerimizding barlyghy solardyng kez-
desuinde әbden taldanyp, talqylanyp, ii qanyp keledi. Sondyqtan bizge onsha qiyndyq týspeydi, kelispeushilik, dau bolmaydy dese de bolady.
Býgin biz Qazaqstan men Qyrghyzstannyng janadan qyzmetke kirisken kedendik komiytetterining basshylaryn qúttyqtap, olardyng enbekterining jemisti boluyna tilektestik bildirdik.
Býgingi keneytilgen mәjiliste aldynghy otyrysta qabyldanghan sheshimning oryndalysyna kónil audardyq, sonday-aq kedendik qyzmetti barynsha ontaylandyrugha, tiyimdi ete týsuge mәn berdik. Keybireuler keden qyzmetin ontaylandyru ony joy, alyp tastau dep oilaydy. Ol dúrys emes. Ár elding shekarasy, tәrtibi bar, әr elding óz maqsaty men mýddesi bar. Biraq biz bir-birimizge týsinistikpen, qúrmetpen qaraymyz.
Biz osy jiyn arqyly bala kezden kóp estigen Aqtaugha tәnti bolyp otyrmyz. Aqtau shynynda da tap-túinaqtay tap-taza, әdemi qala eken. Búl tek mening emes, 11 elden kelgen qonaqtardyng bәrining ortaq pikiri. Olar әsirese múndaghy jýrgizilip jatqan janartu, jasartu júmystarynyn
auqymyna, tipti myna jinalys ótkizip jatyrghan qonaq ýiding sәn-saltanatyna tang qalysty.
Búl osy ólkening óz isine sheber, enbekker halqynyn, barsha qazaqstandyqtardyng jenisi ekenin jaqsy týsinemiz jәne tabys tileymiz.
Ghúsman Kәrimúly Ámiriyn  QR Kedendik baqylau komiytetining tóraghasy:
Keneytilgen búl mәjilisting negizgi maqsaty - keden sayasatyn odan әri damytu. Ol ýshin bizder birlese otyryp biraz júmystar atqaruymyz kerek. Bizde әli de bolsa sheshilmegen birqatar mәseleler bar. Atap aitar bolsaq, eng birinshi biz bir-birimizge kerekti aqparat almasyp otyruymyz kerek. Óte manyzdy bir mәsele - kontrabanda men oghan jol bermeu. Ony tek birlese kýsh júmsaghanda ghana enseruge bolady. Jәne bir óte manyzdy mәsele kedendik qún mәselesi. Onyng mólsherin әr el ózinshe belgileydi. Múny da kelise otyryp, bir dengeyge keltirsek júmysymyz ónimdi bolar edi.
Býgingi siyaqty birikken, keneytilgen mәjilister ótkizu osynday mәselelerdi birlesip sheshu ýshin qajet. Jinalystyng Aqtauda ótkizilu sebebi  búl qasiyetti ólke, onyng ýstine búl aimaq qaryshty
qadammen damyp kele jatqan Qazaqstannyng ekonomikalyq damuynda óz orny bar quatty aimaq. Biz osy jetistikterimizdi TMD-daghy aghayyndarymyzgha kórsetkimiz keldi. Olar bizding tәuelsizdik
jyldaryndaghy qol jetkizgen tabystarymyzdy kórsin. Múnyng bәri bizding elimizding halyqaralyq әleuetin, bedelin kóteredi.
Kedendik odaghymyz әzirge ýsh memleket, alayda ol sol kýiinde qalmaydy, ol sóz joq ósedi, onyng sany artatyn bolady. Alayda kedendik odaq әrkim ýshin ashyq jatqan darbaza emes. Oghan kiretin elge qoyylatyn sharttar bar. Kirushi el sol sharttargha say boluy kerek. Qazir Qyrghyzstan men Armeniya kedendik odaqqa kiruge niyet etip, dayyndyq júmystaryn bastap jatyr.
Áriyne búl sayasi-ekonomikalyq ýlken sharuanyng basy ghana, al onyng bolashaghy óte zor dep oilaymyn. Birqatar memleketter qapelimde búl odaqqa ýrke qaraghanmen, oghan birte-birte týsinip kele jatqan siyaqty. Qazirgi zamanda integrasiyasyz jeke - dara ómir sýru mýmkin
emes. Dýniyejýzilik damu, memleketterding odaqtasuy men yqpaldasuy siyaqty tәjiriybelerine kóz jibersek, búnyng dúrystyghyn úgha týsemiz. Bizding elimizding osy ýlken ýrdisting basynda bolghanyn men maqtanysh etemin. Búl jaghday bizding elimizding bolashaq damuyna danghyl jol ashatyn bolady dep esepteymin.
«Eldestirmek elshiden» - demekshi, kedenshilerding keleli jiyny el men elding arasyn jaqyndatyp, barys-kelis, alys-beristi rettep, mýddeli elderding ortaq isining tamyryna qan jýgirtetini anyq.

Abai.kz