Shymkent qalasynda memlekettik tilding jaghdayy qalay?
Respublikalyq «Últtaghdyry» qoghamdyq birlestigi qozghalysynyng jobasy boyynsha adamdardyng kóp jýretin oryndary, Shymkent temirjol vokzalyna, Shymkent әuejayyna, «Samal» avtovokzalyndaghy aqparattyq, jarnamalyq jazulardyng QR «Memlekettik til» turaly zanyna sәikestigine monitoring jýrgizildi.
Qortyndylay kele: әlede bolsa memlekettik tildi engiziu bir qalypqa, jýiege týsirilmegen.
Mekemelerde ilinetin aqparat, jarnamalar qalay jazylu, qay jerlerge ilinu turaly jobalanyp basshylar tarapynan bekitilmegen. Aqparat, jarnamalrdyng jazyluyna jauapty mamandar joq. Qazaq tilining jazylu mәdeniyetine, dizayynyna asa kónil bólinbeydi. Mekeme basshylary qazaq últynan bola túra, alghashqyda kelgenimizdi qoshtay qoymaghanmen keyinnen týsinistikpen qarap mekemedegi jazulardyng «memlekettik til» turaly zangha sәikestigin kóruge rúhsat berdi.
Respublikalyq «Últtaghdyry» qoghamdyq birlestigi qozghalysynyng jobasy boyynsha adamdardyng kóp jýretin oryndary, Shymkent temirjol vokzalyna, Shymkent әuejayyna, «Samal» avtovokzalyndaghy aqparattyq, jarnamalyq jazulardyng QR «Memlekettik til» turaly zanyna sәikestigine monitoring jýrgizildi.
Qortyndylay kele: әlede bolsa memlekettik tildi engiziu bir qalypqa, jýiege týsirilmegen.
Mekemelerde ilinetin aqparat, jarnamalar qalay jazylu, qay jerlerge ilinu turaly jobalanyp basshylar tarapynan bekitilmegen. Aqparat, jarnamalrdyng jazyluyna jauapty mamandar joq. Qazaq tilining jazylu mәdeniyetine, dizayynyna asa kónil bólinbeydi. Mekeme basshylary qazaq últynan bola túra, alghashqyda kelgenimizdi qoshtay qoymaghanmen keyinnen týsinistikpen qarap mekemedegi jazulardyng «memlekettik til» turaly zangha sәikestigin kóruge rúhsat berdi.
- Áuejay ishindegi jazular «Memlekettik til» turaly zangha sәikestendirilgeni men syrtyndaghy Aieroport jazuynyng qazaqsha núsqasy «Shymkent әuejayy» dep kórsetilmegen. /Basshysy Koshikbaev Qanat Jaubasarovich/
- Áuejayda ornalasqan Rossiyanyng «SCAT» әue kompaniyasynyng bar jazulary orys tilinde. Memlekettik tilde audarmalary joq. Kompaniya hatshysynyng mәlimeti boyynsha, bizge deyin memlekettik tilding qodanuy turasynda mәsele qozghalmaghan. Búl jóninde ghimaratty jalgha berushi Áuejay diyrektoryna monitoring qorytyndysy joldandy.
- Shymkent «Temir jol» vokzalynda memlekettik /qazaq/ tiline degen jauapkershilikting óte tómen ekeni bayqalady. /basshysy: Shalkenov Núrbek Kenjebekúly / Temirjol vokzalyndaghy jazylghan aqparattyq, jarnamalyq 62 – jazbalardyng 30 - memlenkttik tilde audarmasy jazylmaghan. Zandy qadaghalaushy organ Shymkent kólik prokurotasynyng ilgen jarnamasynyng qazaq tilnde audrmasy joq. /sureti bar/. Vokzaldghy jarnama jazulary qalay bolsa, solay jazylyp iline bergen. Týsirilgen suretterden de bayqaysyzdar.
3. «Samal» avtovokzaly ghimaratynyng ishinde memlekettik til zandary saqtalghany men syrtynda, jalgha berilgen jaylarynda «memlekettik til» turaly zang talaptaryn oryndaluy ala-qúla.
Monitoring jýrgizu barysynda jogharydaghy mekemlerdegi aqparattyq, jarnamalyq jazular suretke týsirilip derek retinde shygharylyp alibom jasaldy. Týsirilgen suretterdi tolyq Sizderge úsynylyp otyr.
Jasalghan alibomdardy suretterimen OQO әkimi A.Myrzahmetovke, Shymkent qalasynyng әkimi D.Satybaldygha jәne OQO prokuroryna aldaghy kezde shara qoldanyp baqylaugha alugha tabys etiledi. Jogharydaghy mekeme basshylaryna da hat arqyly joldandy. Búdan bólek monitoring qorytyndysy oblystyq tilder, mәdeniyet, ishki sayasat basqarmalaryna, bólimderine jiberiledi.
Anyqtama: Monitoring qorytyndysy boyynsha BAQ ókilderimen kezdesu 23.10.2013j ótti.
BAQ ókilderimen kezdesude, jogharydaghy mekemelerdegi «Til turaly» zannyng oryndaluyn bir aidan keyin birge baryp kóru turaly kelisildi.
Monitoring 2013j shilde ainda jýrgizildi.
Jarqynbek Seytinbetúly, joba jeteshisi
Abai.kz