Shәriphan Qaysar. Qazaq tili jәne beyshara biylik
«Jiyenqúlgha kelgende shyqpas ýnim» dep Sara anamyz aitqanday, memelkettik til talabyna kelgende jer shúqyp otyrmyz. Keden odaghyna kirgenimizge 2 jyl boldy. Al Euraziyalyq odaqqa kiruge de әzirlik molynan jýrude. Búl - aty ekonomikalyq bolghanmen Resey ýshin zaty sayasy odaq ekeni belgili. Oghan qazir Resey tarapynan iydeologiyalyq mazmúndar qarastyryluda: ortaq tarih mәselesi, orys tilining TMD aumaghyndaghy ahualy t.t. Al búghan bizding jaq melshiygen kýii otyr. Eng bolmasa eki tildi bilu talabyn qozghay beruge de, tipti, qazaq emesterdi kәkir-shýkir memqyzmetke alu jaghyn qarastyru arqyly qazaq tiline degen súranysty arttyru da qarastyryp jatqan joq. Degenmen, búghan qajetti qúral әzir: osydan birneshe jyl búryn qolgha alynghan búl joba til mәselesi salasyndaghy eng jetik te nәtiyjeli ekenin basyp aitugha da, úyalmay aitugha da bolady. Resey gasterbayterlargha da orys tilin tyqpalap otyrghanda, bizding beyshara biylik memlekettik qyzmettegi qarapayym lauazym iyelerinen de qazaq tilin talap ete almay otyr. 98 payyzy qazaqtar bola otyryp, ózderin ózderi kóndire almauda. Biluimizshe, býginge deyin 22 mynday adam Qaztest synaghynan shynayy emtihan emes, bayqau retinde ghana ótken. Onyng 70-80 payyzy oidaghyday bagha alghan. Búl jýieden memlekettik mekemeler men organdardan bastap, últtyq kompaniyalar, әskery mekemeler, kommersiyalyq újymdar da ótipti.
«Jiyenqúlgha kelgende shyqpas ýnim» dep Sara anamyz aitqanday, memelkettik til talabyna kelgende jer shúqyp otyrmyz. Keden odaghyna kirgenimizge 2 jyl boldy. Al Euraziyalyq odaqqa kiruge de әzirlik molynan jýrude. Búl - aty ekonomikalyq bolghanmen Resey ýshin zaty sayasy odaq ekeni belgili. Oghan qazir Resey tarapynan iydeologiyalyq mazmúndar qarastyryluda: ortaq tarih mәselesi, orys tilining TMD aumaghyndaghy ahualy t.t. Al búghan bizding jaq melshiygen kýii otyr. Eng bolmasa eki tildi bilu talabyn qozghay beruge de, tipti, qazaq emesterdi kәkir-shýkir memqyzmetke alu jaghyn qarastyru arqyly qazaq tiline degen súranysty arttyru da qarastyryp jatqan joq. Degenmen, búghan qajetti qúral әzir: osydan birneshe jyl búryn qolgha alynghan búl joba til mәselesi salasyndaghy eng jetik te nәtiyjeli ekenin basyp aitugha da, úyalmay aitugha da bolady. Resey gasterbayterlargha da orys tilin tyqpalap otyrghanda, bizding beyshara biylik memlekettik qyzmettegi qarapayym lauazym iyelerinen de qazaq tilin talap ete almay otyr. 98 payyzy qazaqtar bola otyryp, ózderin ózderi kóndire almauda. Biluimizshe, býginge deyin 22 mynday adam Qaztest synaghynan shynayy emtihan emes, bayqau retinde ghana ótken. Onyng 70-80 payyzy oidaghyday bagha alghan. Búl jýieden memlekettik mekemeler men organdardan bastap, últtyq kompaniyalar, әskery mekemeler, kommersiyalyq újymdar da ótipti. Bir quanarlyghy, basshylar da, qyzmetkerler de búny jappay mindetteuge kelgende zandyq negiz ben arnayy normativtik akt joq ekendigin algha tartady. Jappay ótkizuge biyliktegi qasqalar auzy-basyn boyap, orysshamen kópirip, aghylshynshany ejiktegen erke hatshy qyzdar men biykeler, yrbandaghan sholjang úry úldar «Bizding qúqymyzdy búzyp jatsyndar!» degen bir auyz sózden búghyp otyr. Mine, memlekettik iydeologiya men últtyq qúndylyqty kimder aqalay ayaqasty etip otyrghanyn osydan bayqanyz.
Abai.kz