«Árbir ýmmetting ajaly (belgilengen uaqyty) bar. Olar ony bir mezet keshiktire de, ilgerilete de almaydy»,–deydi qasiyetti Qúranda («Aghraf» sýresi, 34-ayat). Uaqyt bizden búryn jaratylghan dýniye.  Qúran Kәrimde: «Adamnyng adamdyq dengeyine jetkenshe qanshama uaqyt ótedi desenshi?» («Insan» sýresi, 1-ayat) – degen ayat bar. Búl ayat adam balasy jaralmay túrghan bir kezenning bolghandyghyn aitady. Payghambarymyzdan (s.gh.s) jetken bir hadiste: «Adamdardyng kóbi - densaulyq pen uaqyt nyghmetining qadirin bilmeydi»,-delingen.

Hakim Abay atamyzdyng 15-qara sózining sony myna sózdermen ayaqtalady: «Egerde esti kisilerding qatarynda bolghyng kelse, kýninde  bir mәrtebe, bolmasa júmasynda bir, eng bolmasa aiynda bir, ózinnen ózing esep al!  Sol aldynghy esep alghannan bergi ómirdi qalay ótkizding eken, ne bilimge, ne ahiyretke, ne dýniyege jaramdy kýnindi ózing ókinbestey qylyqpen ótkizippisin? Joq, bolmasa ne qylyp ótkizgenindi ózing de bilmey qalyppysyn?.»

«Árbir ýmmetting ajaly (belgilengen uaqyty) bar. Olar ony bir mezet keshiktire de, ilgerilete de almaydy»,–deydi qasiyetti Qúranda («Aghraf» sýresi, 34-ayat). Uaqyt bizden búryn jaratylghan dýniye.  Qúran Kәrimde: «Adamnyng adamdyq dengeyine jetkenshe qanshama uaqyt ótedi desenshi?» («Insan» sýresi, 1-ayat) – degen ayat bar. Búl ayat adam balasy jaralmay túrghan bir kezenning bolghandyghyn aitady. Payghambarymyzdan (s.gh.s) jetken bir hadiste: «Adamdardyng kóbi - densaulyq pen uaqyt nyghmetining qadirin bilmeydi»,-delingen.

Hakim Abay atamyzdyng 15-qara sózining sony myna sózdermen ayaqtalady: «Egerde esti kisilerding qatarynda bolghyng kelse, kýninde  bir mәrtebe, bolmasa júmasynda bir, eng bolmasa aiynda bir, ózinnen ózing esep al!  Sol aldynghy esep alghannan bergi ómirdi qalay ótkizding eken, ne bilimge, ne ahiyretke, ne dýniyege jaramdy kýnindi ózing ókinbestey qylyqpen ótkizippisin? Joq, bolmasa ne qylyp ótkizgenindi ózing de bilmey qalyppysyn?.»

Siz ózinizdi qanshalyqty jaqsy bilesiz? Basqalargha syn aityp, olardy syrttay baghalap, bireulerge aqyl-kenes berip «múrshasyz» jýrsek te  biz óz «Menimizben» kenesuge kóp  kónil bóle bermeymiz. Osy bir shaghyn eskertudi oqu barysynda  sizge tómendegi súraqtardy  óz-ózinizge shyn peyilinizben qoya biliniz degim keledi. Keybir súraqtar sizdi tang qaldyruy da mýmkin.

Endeshe sizding ózinizden qaytkende súraytyn súraqtarynyz:

- Men kimmin?

- Men qanday  naqtyly jetistikterimmen  maqtana alamyn?

- Men óz ómirimdegi qanday  nәrsege óte rizamyn?

- Men ózime jәne ómirime qanday bagha qoyamyn?

- Men  ózimdi  jaqsy kóremin be?

- Býgin ózimdi qaytsem búrynghydan da jaqsy kóruge bolady?

- Mening jetuge maqsat etken basty armanym ne?

- Ózime de basqalargha da eng  únamdy da jaqsy  bolu dep men ýshin qanday boludy aitamyn?

- Maghan ómir sýretin bir jyl ghana uaqytyng qaldy dese ne istep ýlgeruim kerek?

- Osydan ýsh jyl búrynghy ózime qanday aqyl-kenes berer edim?

- Mening kónilimde býgingi kýnge deyin úmytylmay, keshire almay jýrgen týitkildi nәrseler  ma? Qazir olardy úmytatyn uaqyt boldy ma?

- Qazir qanday  ispen ainalysyp mening  qolym tiymey jatyr? Búl istep jatqan isim 1 jyl, 5 jyl, 10 jyldan  keyingi ómirime qanday paydasy bar?

- Men  qanday mýmkindikterdi kýtip jýrmin? Ol mýmkindikterdi óz qolymmen qalay jasaugha bolady?

- Mening eng ýlken maqsatym ne? Oghan jetuime ne kedergi boluda?

- Uaqyttyng da,  aqsha qarajattyng da eshbir shekteui joq  bolsa, men ne ister edim?

- Mening armandaghan shynyma qazir jetip qoyghan adam kim? Ol adamnan ne ýirenuge bolady? Men qaytsem, ne istesem  sol adamday bola alamyn?

- Mende qazir bir million  dollar bolsa, onymen ne ister edim?

- Mening armanymdaghy júmysym men ýiim qanday? Mening armanymdaghy ómir qanday? Solay ómir sýru ýshin býginnen bastap ne isteuge bolady?

- Men neden qatty qorqamyn?

- Qanday  kishkentay ghana nәrse isteu arqyly men kýni boyy baqytty, quanyshty bola alamyn?

- Mende keri tartyp túratyn әdet, qalyptasqan pikir, nanym-senim bar ma? Eger ondaylar bolsa,  olardy «bosatyp qoya beretin» uaqytym  bolghan joq pa?

- Men dәl ne maqsat ýshin ómir sýrip jýrmin?

- Býgin, dәl qazir qanday is bastasam mening ómirim maghynaly bola bastaydy?

- Maghan ne nәrse eng kóp jiger berip, yntamdy arttyrady?

- Mening eng kóp uaqyttarymdy  birge ótkizetin 5 adam kim?

- Olar maghan jaqsy jaqtarymen әser ete me? Nemese?

- Men kim turaly, ne turaly oilaghanymda qatty quanamyn jәne jigerlenemin?

- Mening armandaghan aruym (aqboz atty hanzadam) qanday?

- Men ýshin býgingi eng qajetti adamdar kimder? Men olargha jetkilikti kónil bóle alyp jýrmin be?

- Men  paydasy az qanday nәrselerge kóp nazar audaramyn?

- Búl saualdardan keyin Mening ózgeris jasaghym kelgen bir nәrse ne?

Sizding aldaghy ómirinizben qyzmetinizge tabys tileymin!

Amantay TOYShYBAYÚLY,

Abai.kz