Beysenbi, 19 Qyrkýiek 2024
46 - sóz 1864 2 pikir 1 Tamyz, 2024 saghat 18:04

Qazaq boksy Parijde aqtyq demin aluda

Suret: olympic.kz

Últtyq qúramanyng ýkilegen ýmiti Mahmúd Sabyrhan da Aslanbek Shymbergenov, Qamshybek Qonqabaev bastaghan "úly kóshke" qosyldy.

Shyny kerek, Mahmúd qazaq boksyna qúbylys bolyp kelgen jalyndy jastardyng biri. Tek, ózine say salmaqty taba almay, sendelip jýr. Anyghynda, qúramanyng tizginin ústaghandar sendeltip, sergeldenge salyp qoydy. Ol әuesqoy bokstaghy jetistikterining bәrine 54 kelide qol jetkizgen. Al 57-ge auysqaly onghan nәtiyje kórsetken joq. Múny týsinu bas bapkerge de, basqagha da asa kóp aqyldy qajet etpese kerek. Búghan deyin kýrenbaykóz synshylar "Mahmúd 51 keli salmaqtyng boksshysy, 57 keli oghan ýlken, boyy da, bitimi de kelmeydi", – dep talay ret shyryldady. Biraq, ne federasiya, ne bapkerlik qúram oghan qúlaq asqan da joq. Óitkeni, memleketting bokstaghy abyroyy Aytjanovtyng "Óz shәkirtterimning ishinen Olimpiada chempionyn shygharamyn" degen asqaq ambisiyasynan asa almay túr. Bir kezderi taghy bir tól shәkirti Birjan Jaqypov ýshin Temirtasty da talay jyl túsaulap kelgeni óz aldyna bólek әngime. Degenmen, Temirtas temirdey tózimining arqasynda sonyna deyin shydap, Belgradtaghy әlem chempionatynda altynnan alqa taqty. Osy rette sportshynyng bәri Temirtastay berik emes ekenin de úmytpaghanymyz jón.

Aytjanovtyng ózining 3-shi olimpiadasyna qúramany bastap baruyna da qarsy bolghan adamdar az emes. IYә, bireuler "Aytjanovtyng kezinde London men Rioda qos-qostan finalgha shyghyp, medaligha qaryq boldyq" degendi algha tartady. Biraq, onyng bәri tek Myrzekenning ghana enbegi emes ekenin eskermeydi. Ras, búl qúramada da Aytjanov bar, biraq múnda Sәpiyev pen Eleusinov, Niyazymbetov pen Levit jәne olardyng boyyndaghy jeniske degen qúlshynys pen kózderindegi jalyn joq.

Barlyghyna Aytjanovty ghana aiyptau beruge de bolmaytyn shyghar. Sebebi, qúramada sol sekildi qanshama "myrzaghali" jýr. Bәri ózderining shәkirtterinen ghana chempion shygharyp, sol jolda kez kelgenning tamyryna balta shabugha dayar. Onyng ýstine jershildik, rushyldyq, darynyna emes, tanysyna qaray alalau asqynyp, qazaq boksynyng soryn qaynatuda. Sport jurnaliysi Aydos Rymqúl "Últtyq qúramada shәkirti bar bapker - Bas bapker qyzmetinde bolmauy kerek. Sol kezde bәrine neytral qaraydy, óz shәkirti ýshin basqalardyng baghyn baylamaydy! Áytpese traybalizm, shәkirtin sýireu, óz jerlesin sýireu bolghan, bola beredi" degendi jii aitady. Óz basym búghan tolyghymen kelisemin. Onsyz osy bokstyng qúldyraghany qúldyraghan. Keshegi Aslanbek pen Qamshybekting de jenilisi osy "jarymjan" jýiening saldary. (Aslanbek turaly pikirdi bilikti bapker Túrsynghaly Edilov naqty bildiripti)

Búryn, anyghynda Rio Olimpiadasyna deyin klassikalyq mәnerdegi boks bizde edi. Sonyng arqasynda Kuba, Ukraina sekildi boks derjavalarymen san ret iyq tirestirdik. Al qazir avstraliyalyq ta, ispandyq ta, tipti iordaniyalyq ta bizding jigitterdi alyp ta, shalyp ta jyghyp jatyr. Olimpiada týgili, Aziyanyng ózinde altyn alu múngha ainaldy. Altyn túrmaq, joldamagha qol jetkizse, soghan shýkir etetin kýnge jettik. Múndayda boksqa jauapty mamandar "Boks barlyq elde damyp jatyr" degendi jii aitady. Alayda, olardyng eshqaysysy "Boks barlyq elde damyp jatyr, tek bizde emes" degendi mýlde moyyndaghysy kelmeydi. Býginde ózgeler órge úmtylyp jatqanda biz tómen qaray qúldilap kelemiz. Al qúldilau sony – qúrdym men kýireu. Onyng ýstine qazirgi boks ta basqasha sipat ala bastady. Búrynghyday jarqyn jekpe-jekter joqtyng qasy. Eki qolyn kóterip, órshelene algha úmtylghannyng bәri joghary bagha alyp, jeniske jetip jatyr. Sondyqtan bizge de qúramany zaman aghymyna qaray beyimdep, janasha baghytta jattyqtyratyn janashyl jattyqtyrushy kerek. Sebebi, sovetten qalghan sýrleu esh nәtiyje bermeytinine әr jarys sayyn kózimiz jetip keledi. Búl túrghyda Myrzaghaly Aytjanov boksqa bererin berip, әbden sarqylghan bapker.

Qysqasy, Tokioda tonqalang asqan qazaq boksy Parijde aqtyq demin aluda. Bizding altyn dәuirimiz sonau Rionyng sharshy alanynda qalyp ketipti. Áriyne, bokstyng "ashanasyn" ghana kórgenim bolmasa, osy salanyng jiligin shaghyp, mayyn ishken maman emespin. Áytse de, әldeqashan qazaqtyng últtyq sportyna ainalyp ketken bokstyng keleshegine alandap, oy aitugha qúqylymyn. Óitkeni, men Angliyada tuyp, Kubada órkendegen bokstyng "janazasy" Qazaqstanda shyqqanyn qalamaymyn!

P.S. Jenilgen jigitterge aitarym, obaldaryng da, kóz jastaryng da әr sportshynyng әleuetin baghamday almay, ózderi jasaghan qalypqa salyp qoyghan boks "qúdaylarynyn" moynynda. Jasymandar, bәlkim, AQSh Olimpiadasyna deyin baqtaryndy ashatyn bilikti bapker kelip, altynnan alqa taghularyna sep bolar.

Qúrbanәli Amangeldiúlynyng jelidegi jazbasy

Abai.kz

2 pikir

Ýzdik materialdar

Alashorda

IYdey Alasha y sovremennyy Kazahstan

Kerimsal Jubatkanov 2370