Meyirhan - jýregi jaraly jan. Alayda jigerin ómirding ózi úshtaghan. Taghdyrdyng dauyly bútaghyna syzatyn keltirip, esengiretip ketse de, ónerge ghashyq jýrekpen qayta ómir aghysyna qosylghan, óz syzatyn ózi emdep, erke kóktemde qayta býr jarghan shynar aghashy syndy!

Jazira Ánuarbekqyzy,

Filologiya jәne psihologiya 

ghylymdarynyng doktory,

әdebiyet synshysy.

 

Topanbay Meyirhan Meyrambekúly. Taghdyr joly búralan, janyn keulegen dert tughaly qyr sonynan qalghan emes. Mine,on toghyzynshy kóktemin qarsy alghan jigitting jýreginde tirlikte mәngi sónbes ýmit oty mazdap túr. Ol ólendi ózi ýshin jazady, dertti janyn emdeu ýshin. Júdyryqtay jýregi baqyt izdep sabylady. Tughaly DSP,epelepsiya, my tamyrlarynyng keneyip ketui,kóz janarynyng nashar kórui syndy aurularen  alysyp kele jatsa da, qolynan qalamyn tastaghan emes.  Men eng synshyl әdebiyetshilerding legin bastap túrsam da, Meyirhannyng jyrlaryn esh synay almaymyn. Sebebi, syrshyl jannyng ózin júbatuyna kedergi keltirgim kelmeydi.

Aynúr Ábdibekqyzy,

filologiya ghylymdarynyng doktory                   

 

Qysqasha ómirbayan

Meyirhan - jýregi jaraly jan. Alayda jigerin ómirding ózi úshtaghan. Taghdyrdyng dauyly bútaghyna syzatyn keltirip, esengiretip ketse de, ónerge ghashyq jýrekpen qayta ómir aghysyna qosylghan, óz syzatyn ózi emdep, erke kóktemde qayta býr jarghan shynar aghashy syndy!

Jazira Ánuarbekqyzy,

Filologiya jәne psihologiya 

ghylymdarynyng doktory,

әdebiyet synshysy.

 

Topanbay Meyirhan Meyrambekúly. Taghdyr joly búralan, janyn keulegen dert tughaly qyr sonynan qalghan emes. Mine,on toghyzynshy kóktemin qarsy alghan jigitting jýreginde tirlikte mәngi sónbes ýmit oty mazdap túr. Ol ólendi ózi ýshin jazady, dertti janyn emdeu ýshin. Júdyryqtay jýregi baqyt izdep sabylady. Tughaly DSP,epelepsiya, my tamyrlarynyng keneyip ketui,kóz janarynyng nashar kórui syndy aurularen  alysyp kele jatsa da, qolynan qalamyn tastaghan emes.  Men eng synshyl әdebiyetshilerding legin bastap túrsam da, Meyirhannyng jyrlaryn esh synay almaymyn. Sebebi, syrshyl jannyng ózin júbatuyna kedergi keltirgim kelmeydi.

Aynúr Ábdibekqyzy,

filologiya ghylymdarynyng doktory                   

 

Qysqasha ómirbayan

Topanbay Meyirhan Meyrambekúly. 1994 jyly 2 nauryz kýni dýniyege kelgen. 2011 jylghy Respublikalyq «Sharapat» shygharmashyl jastar bayqauynyng bas jýlde iyegeri. Tórt tilde erkin sóileytin Meyirhan songhy uaqytta týrik tilinde óleng jazyp jýr.

 

Kýndeliktegi ýzik oilar      

1. Taghdyr joly úzaq sapargha bastaydy, әrkimdi әrtýrli mekenge aparady. Jol bolghan song  san týrli syndary aldynnan tosady. Taghdyr jolynda bir qaghida - shydam men sabyrdy joghaltpau. Shydam - shyngha bastaydy. Sabyr - jýrekting tynyshtyghyna jol ashady.

2. Dert tәndi mendese týk emes, jandy mendese qiyndau.

3. Parasat - jýrek kózimen adamgha jan jyluyn tóguden bastalady.

4. Adaldyq aq qarday taza jýrekti jandardyng boyynan ghana tabylady,biraq qazir adaldyqty izdep taba almaysyng jýregim?!

5. Óner dep, óleng dep, kýn keshetin jandar  sausaqpen sanauly, biraq ónerdi shyn sýietin jandardyng keypine engender nege kóp? Súraqtyng jauaby: uaqyttyng tarazysy alady әli iriktep.

6. Suyq janarlardyng qadala beruinen qajydym, tәnim dertpen alyssa, janym kókirek kózi soqyr jandardyng qarasynan qashqaqtap baghady.

7. Adamgha senuden qalyp baram, bәrining uәdesi qúlaqta. Bergen uәdening oryndalyp jatqany shamaly. Sózding adamy boludyng ózi ertegi keyipkerlerine tәn bolyp ketpese jarar edi.

8. Uaqyt tәkkapardy qúlata alady, jaraly jandy júbata alady.

9. Qalam ústaghan jandardy jaqyn tútam janyma, olar mening shuaq sepken jandar armanyma.

10. Ýmitti ýzbe, qayghynyng kólinde jýzbe. Ómirdi sýy berilip, ómirden esh bezinbe.

11. Mýmkindigim shekteuli bolghanyma men aiypty emespin. Ayap mýsirkep, yaky mensinbey qaraudan arylsa ghoy adamdar!

12. Senimge selkeu týsui - jýrekting onbay u ishui. Senimsiz bolyp bara jatqanymnyng sebebin izdesem,jýregim kóp u tatypty.

13. Bala jýrekting anghal bolatyn úmytpanyz, senim men ýmit - balalyqtyng ainymas serigi.

14. Mening otanym-Qazaqstan, mening janym, jýregim - qazaq. Erkin elding - úlanymyn, sonyng ózi janyma medeu.

 

Janbyrly mausym

 

Kóktemdi sýiem, kóktemde tugham,

Kóktemning kýni rasynda duman.

Bala kezde kýn úzaq kóbelek qugham,

Balalyqqa ne jetsin, adaldyq túnghan.

 

Janbyrmen jýrek egiz sekildi maghan,

Janbyrdyng  tamshysynda jyr túnghan.

Tabighat anamnyng jyry - jan terber,

Adam sanasyn tyndasa sergite alghan.

 

Kóktem - janymnyng jan dauasy ansaghan,

Kóktem - tirshilikting tirligi qayta qaynaghan.

Mezgilderding eng ghajaby - kók týske boyalghan,

Qysqy úiqydan shybyn-shirkey bәri oyanghan.

 

Kóktem - aspannyng jasy tynbaghan mezgil búl,

Nauryz - bar qyzdar  merekesimen esimde qalghan.

Tau suy - túnyq jyrynday aqynnyng sarqyrap aghyp,

Ózenge qosylyp, ózining jana arnasyn izdegen tauyp.

 

Janadan  ghúmyryn  bastaydy qar suy kenet ózinshe,

Eginshi alady salghan eginin sol sumenen san ret sugharyp.

Kóktem - jýrekke núr qúiylar sәt eng ayauly,

Sәtter az kóktemde kónil jabyrqar qayauly.

 

Jer jýzi janaryp,sandughashtar әnin  salghan,

Kóktemde mahabbattyng janady san myng alauy.

Janbyrly mausym, qolshatyryndy úmytpa,

Janargha endi kóktemde auyr múndy juytpa.

Janbyrly mausym - aspannyng jasy tógilsin,

Sherin tarqatsyn aspanda,ýnsiz túr  aralaspa.

 

Kýndeliktegi ýmit jyrlar

Balausa sezimning jetegine,

Eredi pende balasy kóbine kóp.

Tiri adam senip óter ertenine,

Qalady keyde oimen  uayym jep.

 

Armanyma jol ashqanda sen edin,

Taryqqan shaqtarymda  demedin.

San týrli oimen shiryqqan jýrekti,

Aq óleng bop jýregimdi san emdedin.

                           

***

Kýdikke kónil ilingen shaqta bir sәtke,

Ózing quat boldyn, ólenim san ret dәtke.

Ózimdi adam sanaghanymda sening arqanda,

Qaghylyp qalyp jýrgende kóbine men shetke.

                         

***

Qiyaldyng qiya jaryn mekendep,

Tosqanym sen eding – úly ólen.

Janardyng jasynday móldirep,

Tirligime ýmit bolghan - úly ólen.

                       

***

Ótkendi paraqtap,

Ózindi jәne aqtap,

Qajyghan sekildimin.

Janardy jasqap,

Ólendi baptap,

Kónilde kósildi mún.

Janymnyng әueni,

Jýrekting bir emi,

Beynesi - jastyghymnyn.

 

Jazyqtysyng sen

Jazyqtysyn, janyma tireu bolmaghanyng ýshin,

Jazyqtysyn, ot-demime mening kýimegening ýshin.

Janardan ketpey elesin, jýrek  aldanghany  ýshin,

Jazyqtysyng sen, ghashyqtyn  kýiin bilmegening ýshin.

 

Júdyryqtay jýrekti shymshylap saghynysh pen mún,

Jýrekten kýy ketti, sanada múnly jyrdan basqa,

                                                                              oy joq tyn.

Sen jayly aita beremin kezdesken jangha nelikten,

Atanyp ketpesem dúrys edi, sózi kóp bireu dep myljyn.

 

Janymdy jauratty, qarbalasy kóp kýz aiy - qarasha,

Ghashyq bolu birde azap, birde kónil qalaghan tamasha.

Seni kórsem, seni oilasam, kónilim sezimmen alabúrtar,

Janym jadyrap, bar dertime dәru tabylyp balasha.

Ghashyqtyq ghalamat, sana jetip, jýrek kózimen qarasa.

 

Qonyr kýz, tanghy shyqpen jarysyp qyrau týsip jýrekke,

Sezimnen ajyradym, eleske arbalatyn bir sәttik dir etpe.

San ret  batyldyq tantyp ózine sezimimdi bildirmekkke,

Talpyndym, aqyry bildirdim, qoyyldy sezimge songhy nýkte.

Sen qoydyn. Sheshiming solay boldy mendik jýrekke kesken,

Sodan beri aptalar men ay jyljyp jyldar zymyrap ótken.

Talay-talay múzdyqtar erip sәulem, tarih kóshine enip ketken.

Esimde әli de sol jolghy qonyr kýz búlttary tóbemnen kóshken.

 

Saghynysh

Adaldyqqa ,adamdyqqa senetin,

Jýrek shirkin arman atpen jeletin.

Balalyqty ansap jýrsin  jýregim,

Aq  qaghazgha bar syrdy býkpey tógetin.

Oralmaydy,

Qol búlghaydy.

Uaqytpen eshkim,

Talasa almaydy.

Erkeletti anashym, janymdy júbatyp,

Ýmitting shamyn almady tirlikte qúlatyp.

Talay taghdyr teperishin kórse de men ýshin,

Asyl anam, bildi jýregimdi shyn jyrlatyp.

Ana, erkelegim keledi dәl býgin mening sizge,

Balalyghymnyng elesi,qayta oralasyn esinizge.

Qarday appaq paraq edim, qara siya tógildi mine,

Balalyq armanym kómeskilendi, selkeu týsip

                                                                        senimge.

Oralmaydy,

Bola almaydy.

Balalyq kezin,

Eles bop aldaydy.

Saghyndym,siqyr sózge aldanatyn kezdi,

Saghyndym, tazalyqqa túnyp túrar kózdi.

Eseygeli bәri ózgerdi, dostarym da azaydy,

Kóp múng torlap alatyn boldy  anghal kónildi.

Taghdyrymnyng qysy úzaq  jazy qysqa úqtym,

Taghdyrymdy oilap talay keshte múng qúshtym.

Qayratym men aibatymdy teng ústaugha sert dep,

Ózimshe tirlik keshtim, qaramay sózine júrttyn.

Balalyqty saghyndym,bal dәurenim keshegi,

Ómir degening - saghynu men saghyntumen ótedi.

Saghynyshqa ainalghan túmaday túnyq kezim,

Armanym men ýmitimnen bir habar beredi.

                                

Qu tirlik

Pendelikten alys qasha almaysyn,

Qashamyn dep, ózindi bos aldaysyn.

(Kýndeliktegi ýzik oi)

 

Qam kýitteumen bәrin úmyttym,

Bolyp baramyn-au tas bauyr.

Ómir degen tenizdey júmbaq tym,

Adamgha artar syny men jýgi auyr.

 

Jýgin kóterem dep, talpynyp kelem,

Talpynys, qúshtarlyq boydy kernep.

Janardan jas emes, jýrekten jyr tógem,

Sanany sauyqtyrar-jyr, jaramdy emdep.

Senim men ýmitting gýlderin ayalap mәngilik,

Adasyp qaldym, pendelik biylegen ómirde.

Janymnyng qalauy - aq arman jyr bolyp,

Qiyalshyl jan atanyp kettim býgin  ónirde.

 

Aqshany ardan biyik qoyghan jandardan bólek,

Jýrgendi qalaymyn, ózgermes osynau qalauym.

Qansha tirlik iylesin kónbeymin, bolmysym erek,

Adaldyq pen adamdyq - ómirdegi mening qos jalauym.

 

Adaldyq pen adamdyqty,

Týsine almay arsyzdyqty,

Tazalyqty  ansap kelemin,

Taba almay jәne ekeuining ,

Túrghylyqty túraq  deregin.

            

Ertenime senemin

Ertenime senemin,

Atar tanym arayly.

Armanday beremin,

Kónilge sol qolayly.

 

Ansatyp  atar aq tan,

Jýrekke jyr syilar.

Ómirdi sýi-barshagha tәn,

Barsha jan ómirge qúshtar.

 

Tirek etip tәtti jyrdy tek,

Armanmen ómir keshermin.

Armangha qúlay sene, artyp iyek,

Ózimshe ólenimdi óre beremin.

 

Mazasyz shaqtaghy jyrlar                                                                                             

Jetimek eligim,

Janymnyng emi,

Ólenim - ómirim,

Jýrekting demi.

                                                                      

Janymdy jep bitti bilseniz,

Su qaranghylyqtan qajydym.

Bir múnnyng ilmegine ilinseniz,

Taba almaysyz qútylu jolyn.

Tar qapasqa qamalghan qús bop,

Jastyqtyghym dertime jem bop.

Mening de bireudi sýigim keledi,

Sezim jyryn úshyryp kógimnen top.

                            

Jýrek jarghan

(Týrik әdebiyetining ýlgisimen)

Kónilime jaqyn jansyn,qiyalymda jyr bolyp tizilgen,

Kirpigimnen múng shygharsyn,týnderde janarymnan ýzilgen.

Saghynyshym - kýreng týske boyalghaly jýregimde bir syr kem,

Sondyqtan janym, jýregim kýnine jýz kýrsingen, kýrsingen.

Kýrsine beruden qajydym,

Qiyalymdy túsady mún,

Jýrekke bermey bir tynym.

Taghdyryma tәube dedim ózinmen kezdestirgen, tildestirgen,

Sen jayly jyr jazylghan dәpterding paraghy býgin eskirgen.

Saghan degen tolqyndy tenizdey búl jýrektegi sezim ólmegen,

Asau jýrekti,bir ghajayyp sezim әlide janym jýz terbegen.

Seni ansaumen janarymda múng túndy,

Seni ansap jalyn jýregim búlqyndy.

        

***

Astanadan alyp úshqan hattarym,

Erke Esildey tolqyp bir tasqanym.

Jyrmen emdep óz jaramdy ishtegi,

Múnmen kýn keshude jalyn jas tәnim.

Taryday meyirimdi izdeumen arydym,

Ózgerte almay aduyndy tirlik sarynyn.

Sәuleli, jaryq dýniyeni  bir kóru - armanym,

Bir ret bolsa da qara  jerdi  basu - qalauym.

Kózin ashyp qarasa,kókirek kózimen adamdar,

Dóngelek jer betinde perishte bar,pende bar,

Ómir degen asau tenizde, jolaushymyz  biz de,

Sondyqtan,  meyirimnen ajyrap qalmandar!!

                                    

***

On segiz kóktem men kýzdi ótkerdim,

Ólenmen jyrtyq jýrekti kóktermin.

Shyny jýregimdi syndyryp almasam,

Taghdyryma tәube dep tirlikte ótermin.

 

Janarymda jasyn ot joq,kórmeymin,            

Eki ayaqta qu aghash, adymdaudy bilmeymin.

Bir anyghy - keler kýnnen ýmitimdi ýzbeymin,

Arman qúsyn tabamyn, sony mәngi izdeymin.

 

***

Janarlarym alaulap bir jansa,

Tughan dala tósin bir kórer edim.

Janarymnyng qarashyghy talghansha,

Súlulyqqa tamsanyp óter edim.

 

Qylargha qayranym joq menin,

Kóre almaymyn búlttar kóshkenin.

Qyrdyng gýlderi sheshek jarghanyn,

Tughan dalamnyng erke  kóktemin.

 

Shattyqtyng sharasyn toltyrsa,

Ýmitimdi   óleng ghyp  ýkiler edim.

Bir jan kelip halimdi súrasa,

Tirlikte tiri ekenimdi sezer edim.

 

Jýregimde mәngilik  qys aq qarly,

Janarymnyng tausylmas jastary.

Mensinbey qaraydy kóp adamdar,

Janyndy jýdeter  eleusiz  sanary.

 

Syrymdy aitym keledi bireuge,

Tyndaytyn jan tappadym nege?

Taghdyrymdy tanbalap jyrlap,

Ketermin men de zengir sol kókke.

                    

Dóngelep jer

Qansha ýmit ólip tyndy  bir kýnde,

Qansha ýmit sinip ketti qara týnge.

Jendirdik kónildi biz qansha kýdikke,

IYek artyq  kónilmen qansha ret  ýmitke.

Bilmeymiz,tasyghan órt ómirding legine ilesip,

Zulaghan uaqyttyng jyryna bәlkim ýndesip,

Alghandaymyzdy meyrimdilikti tym  seyretip.

Boyymyzdy bey-jaylyqqa әbden  ýiretip.

Almaymyz biraq, nege jýrek shoghyn  ýrletip?

 

Dóngelep dóngelek jer barady,

Tarihtyng paraghynda izi qalady,

Uaqytty baghalay biluding ózinen,

Úlylyqtyng qadamy bastalady.

 

Múng oiylyp jazylypty pesheneme,

Ór sanagha oy syilap ketti  nesheme.

 

Dóngelep jer, taghy bir kýn keledi,

Aptadan ai, aidan jyl - ne ózgeredi?

Baqyttyng aldan kezikpey bir deregi,

Baqyt dep, jýregim qúr bos sendeledi.

 

Baqyt degen - jýrekting tynyshtyghy,

Baqyt degen - otannyn  tynysh týni.

Zanghar kókten jas tamady sebepsiz,

Janyma auaday óziniz ghana kereksiz.

 

Neslishah Ergen. Sen aman bolsyn dep

(audarma)

 

Bol aman!

Jýregimning iyesi,

Qiyalymnyng kiyesi,

Aq qanat - armanym,

Qoltyghymnan sýieushi.

Er azamattyng eng asyly,

Jýregimning jan múny.

Senimen ótkizsem tilek,

Úly dýbir bir ghasyrdy.

Sertine sengen janmyn,

Aq qarday sendik armyn,

Erinine ernim tiygen sәtten,

Ózine adal bolghan jarmyn.

Sýigenim, sengenim, ómirim,

Ózing degende túmaday túnyq

                                          kónilim.

Sening senimin,

Sening sezimin,

Quat bolyp boygha,

Jyr bolyp oida,

Jýrgenin bilgin.

Ayaly armanym!

Janymnyng jartysy,

Ór kónilding jyr qúsy!

Kýndegi janylmas tilegim,

Bir ózing - aman bolshy!

                         Aman bolshy!

Tәnirden aman boluyndy tilep,

Sharq úrady, keudedegi bir jýrek.

 

Jan qúmarym

Ór deneni basyp túrghanday bir mún,

Kózimnen úshyp  alaulap bir úshqyn.

Úiqasyn izdep bir kónildegi jyrdyn,

Ashugha talpyndym jýreginning qúlpyn.

Jan qúmarym menin,

Án synarym menin,

Jyr quatym menin,

Mynau ómir kóshinde.

Arman әlemim menin,

Aq maralym menin,

Sen - perishtem edin,

Aynalghan jýrek emine.

Saghynyshpen sarghayghanda jýregim,

Ózindi bir kóru boldy arman – mtilegim.

Jaz didarlym, búrymy beline týsken,

Ózindi oilap, týnderde kirpik ildirmedim.

 

«Qayta býr jarghan ýmit» atty ólender toptamasy Topanbay Meyirhan Meyirambekúlynyng ólenderi men audarmalary negizinde qúrastyryldy.

Ólenderdi terip, әzirlegen -  Alua Ábsattarqyzy.

Abai.kz