Almatydaghy Pediatriya jәne balalar hirurgiyasy ghylymi  ortalyghynyn  mamandary 17-19 qyrkýiek kýnderi aralyghynda «Qan tapsyryp, ómir syila!» nauqany ayasynda Respublikalyq qan ortalyghyna eki kýnde 37 litr qan tapsyrdy. Aksiyagha ýles qosqan qyzmetkerler «Bizding basty maqsatymyz - nauqas jandargha kómektesu», deydi. Sauapty sharagha dәrigerlerden bastap meyirgerlerge deyin ýles qosty. Sonymen qatar, әkimshilik qyzmetkerleri de qatysty. Barlyghy 83 maman erikti týrde qan tapsyrdy. Qan tapsyrmas búryn, donorlar aldymen medisinalyq saualnama toltyrdy. Sonyng qorytyndysy boyynsha ghana qan tapsyrugha rúqsat aldy. Respublikalyq qan ortalyghy tapsyrylghan qan kólemi men onyng minsiz sapasyna basa nazar audarady. Pediatriya ortalyghynyng qyzmetkerleri donor retinde qan tapsyrudy әdetke ainaldyrghan. Olar bir emes, jylyna ýsh ret qan tapsyryp, qanshama nauqas jandardyng ómirlerine arasha týsude.

Sonyng biri, Transfuziologiya bólimining dәrigeri Daniyar Álipbaev. «Túraqty týrde qan tapsyryp jýrgenime 5-6 jyl boldy. Qan tapsyrudaghy maqsatym - qaterli dertke shaldyqqan kishkentay býldirshinderge kómektesu. Eng bastysy - qan qúnggha múqtaj jandargha kómegim tiyse bolghany. Osynda ózimning bir adamgha bolsyn septigimdi tiygizuge kelip otyrmyn», deydi dәriger D.Álipbaev. Aksiyagha qatysqan әr qyzmetker 350-450 millilitrden qan tapsyrdy. Búl isti iygi dәstýrge ainaldyrghan aq halattylar kezekti ret bir kisidey aksiyagha atsalysyp, kópke ýlgi boluda. Sharanyng túraqty týrde úiymdastyrushysy, klinikalyq transfuziologiya bólimining mengerushisi Quanysh Ýmbetovting aiuynsha, Pediatriya ortalyghynda jylyna 2-3 ret qan ótkizip túratyn túraqty 35-ten astam donorlar bar.

«Ortalyqtan jylyna shamamen 130-160 adam qan tapsyrady. Medisinalyq tekseristen ótken adamnan standart boyynsha 450 millilitr qan alynady. Jyl sayyn donasiyagha qatysushy qyzmetkerler sany artyp keledi. Bizding ortalyqta qan jәne onyng komponentteri osy ortalyqta em alyp jatqan nauqas balalargha qoldanylady. Ota kezinde, sýiek kemigining qaterli isikterinde, oghan qosa sýiekting kemik mayyn transplantasiyalau kezinde jәne basqa da jaghdaylarda dәrigerlerding taghayyndauymen qan jәne onyng qúramdas bólikteri qúiylady. Nauqastargha qoldanylatyn barlyq medisinalyq qúrylghylar bir rettik. Búl búiymdardyng barlyghy balalardyng ata-analarynyng qatysuymen ashylady. Qan qúng barlyq medisinalyq talapqa say jýrgiziledi», deydi Q.Ýmbetov. Dәrigerding pikirinshe, qan tapsyru aghzagha paydaly. «Qan tapsyrudyng paydasy men ziyany qoghamda kóp talqylanady. Medisina mamany retinde qan tapsyrudyng negizgi paydalaryn atap ótkim keledi. Birinshiden, eng bastysy – qan tapsyrghan әr adam 3 adamnyng ómirin saqtap qalugha tikeley kómegin tiygizedi. Ekinshiden, aghzanyzdyng qan qúramy janarady, qan qúramynyng janaruy terige óte paydaly. Ýshinshiden, qan tapsyru arqyly adam boyyndaghy qan qysymy retteledi. Tórtinshiden, qan tapsyrudyng semizdikting aldyn alugha septigi bar. Besinshiden, adam ómirin úzartady. Sonymen qatar Siz qan tapsyra otyra, aghzanyz turaly aqparatty ala alasyz. Qan tapsyrudyng aghzagha esh ziyany joq. Ýlken adam aghzasynda shamamen 4,5 - 5litrdey qan bolady, qan tapsyru barysynda әr adam 450 millilitrden aspaytyn qan tapsyrady. Búl aghzagha ziyanyn tiygizbeydi», deydi Q.Ýmbetov.

Ortalyq qyzmetkerleri ishinde jýieli týrde qan tapsyryp otyrudy әdetke ainaldyra bastaghan belsendi donorlar da bar. Solardyng biri – IT mamany,Aqparattyq tehnologiya bólimining basshysy Baqash Qayrat. «Bizding iygi isimiz kóptegen adamdardyng ómirin qútqarugha septigin tiygizedi. Bir ghana qan tapsyrghan adam – bir adamgha ómir syilaydy. Ýlken Almatynyng ózinde san myndaghan adam qangha múqtaj. Osy kómegimiz arqyly biz bireuding anasynyn, әkesining nemese bauyrynyng ómirin saqtap qalsaq, odan asqan sauapty is bar ma?! Men qan tapsyrudy azamattyq mindetim dep bilemin jәne barsha azamattardy qan tapsyryp, nauqas jandargha kómek kórsetuge shaqyramyn», deydi Q.Baqash.

«Donor» sózining latyn tilinen audarmasy «Ómir syilaushy» degen maghynanybildiredi. Kóptegen nauqas ýshin búl ekinshi ómir sekildi. Donor qany – ómir nәri. Shynymen elimizde san myndaghan adam qangha múqtaj. Kez kelgen oqys jaghdayda, nemese ota kezinde ómir nәri auaday qajet. Elimizde jasy 18-den asqan, medisinalyq kórsetkishi nәtiyjeli kez kelgen azamat donor bola alady. Erler jylyna 6 ret, әielder 4 ret qan tapsyrugha mýmkindigi bar. Aksiyagha qatysqan әrbir donor qan tapsyryp, bireuding ómirine arasha bolyp qana qoymay, ózining densaulyghy turaly da kóp aqparat ala aldy.

«Pediatriya jәne balalar

hirurgiyasy ghylymy ortalyghy»

baspasóz qyzmeti