Qalamy jorgha jurnalist
Maqala taqyrybyna qarap, Núrmahan Orazbek tek qana jurnalist eken dep oilap qaluymyz mýmkin.
Alayda ol kisi – jaqsy jazushy da. Bir qyzyghy, Núrmahan Orazbek, kezinde Sattar Erubaev qyzmet etken Qaraghandy oblystyq «Ortalyq Qazaqstan»(búrynghy «Qazaqstan proletariaty») gazetinde bas redaktor bolghan jәne Sattar qaytys bolghan 1937 jyldyng 1 jeltoqsanynda, Týrkistan oblysynyng Týrkistan audanyndaghy Qandóz auylynda dýniyege kelgen. Shornaq auylyndaghy orta mektepti bitirgen. N.Orazbekting Qandózde tuylyp, Shornaqta mektep bitiruining sebebi: әkesi búl tughanda Orynbor-Tashkent temirjolynyng Shornaq túsyndaghy №31 razezinde, qatynap qara júmysshy bolyp isteydi eken. Sodan otyz segizinshi jyly ýiin sol Shornaqqa kóshirip әketipti.
Núrmahan agha 1955-1957 jyldary Almaty oblysyndaghy «Ile» kensharynda, Sokolov-Sarybay ken-bayytu kombinatynda júmys istegen. 1958-1962 jyldary Ál-Faraby atyndaghy Qazaq últtyq uniyversiytetining jurnalistika fakultetin bitirgen.
Enbek jolyn 1962-1973 jyldary Qaraghandy oblysynyng Jezdi audandyq «Oktyabri tuy» gazetinde bastaghan ol, Týrkistan oblysynyng Týrkistan audandyq «Kommunistik enbek» gazetterinde, «Leninshil jasta»(qazirgi «Jas Alashta»), Qazaqstan Jastar odaghynyng Ortalyq Komiytetinde, «Sosialistik Qazaqstan»(qazirgi «Egemen Qazaqstan») gazetinde, Partiya tarihy institutynda әrtýrli qyzmetter atqarghan.
1974 jyly Qazaq aqparat agenttigine (QazTAG) bas redaktor, 1982 jyly diyrektordyng orynbasary bolyp taghayyndaldy. 1988-1991 jyldary Qaraghandy oblystyq «Ortalyq Qazaqstan» gazetining bas redaktory, Baspasóz ministrligining merzimdi baspasóz bas basqarmasynyng bastyghy, aghylshyn tilinde shyqqan respublikalyq «Qazaqstan» gazetining bas redaktory, 1995 jyldan «Qazaqstan» baspasynyng diyrektory, sonymen bir mezgilde 2000-2002 jyldary respublikalyq «Aqiqat» jurnalynyng bas redaktory qyzmetterin atqardy. Búdan song «Qazaqstan» baspa ýii» seriktestigining diyrektory boldy. Ol «Ortalyq Qazaqstan» gazetining redaktory bolyp túrghan kezinde, sol zamandaghy kommunistik partiyanyng úrany «Barlyq elderding proletarlary, biriginder!» degen úran sózdi alyp tastap, onyng ornyn «Bas kespek bolsa da, til kespek joq!» degen qazaqtyng naqyl sózimen almastyrdy.
«Qarsybay Sypataev», «Qúrbanbay Yrysbekov», «Kapital qamalyndaghy 18 kýn», «Qasiyettisin, sen Otan!», «Qaghaju kórgen ómirden», «Bar ailasy – bas paydasy», «Múhittyng arghy jaghy, bergi jaghy», «Shapyq Shókiyn» atty kitaptary jaryq kórgen. Ataqty Oksford uniyversiytetining «Sayasattanu», «Áleumettanu» týsindirme sózdikterin týpnúsqadan audarghan.
Sózimizding basynda aitqanymyzday, N.Orazbekting qyzmetining kópshiligi gazet-jurnaldarmen tikeley qatysty bolghandyqtan, taqyrypty «Qalamy jorgha jurnalist» dep alghan edik. Al shyn mәnindegi jazushy, jurnalist, baspager, audarmashy - N.Orazbek 2015 jyly 9 jeltoqsanda Almatyda dýniyeden ozdy.
N.Orazbekting eline jasaghan eresen enbegi elep-eskerilip, «Qazaq KSR-ning Enbegi singen mәdeniyet qyzmetkeri» qúrmetti ataghymen, KSRO-nyng «Enbek ardageri» ordenimen, Qazaq KSR Jogharghy Kenesining «Qúrmet» gramotasymen, 2001 jyly Tәuelsiz Qazaqstan Respublikasynyng «Qúrmet» ordenimen, 2004 jyly «Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri» qúrmetti ataghymen, 2007 jyly «Parasat» ordenimen, 2011 jyly «QR Tәuelsizdigine 20 jyl» medalimen, «Týrkistan qalasynyng qúrmetti azamaty» ataghymen, Qazaqstan Respublikasynyng «Baspa jane poligrafiya isining kayratkeri» qúrmetti ataghymen marapattalghan.
«Últqa qyzmet qylu bilimnen emes, minezden» ekenin kórsete bilgen bilimdi de minezdi túlgha N.Orazbek jóninde qysqasha mәlimet beru – qyruar muzey isining qúramdas bir bóligi ghana. Ázirge maqala maqsaty osy. Ol kisi jayly aitylar úzaq-sonar әngime men jazylar zertteu enbekter aldaghy kýnderding enshisinde dep bilemiz.
Aygýl Baqytqyzy
S.Erubaev muzeyining mengerushisi
Abai.kz