Býgin Almatyda Mәjilis janyndaghy Qoghamdyq palatanyng kóshpeli otyrysy ótti. Jiyngha palata tóraghasy Aydos Sarym jetekshilik etip, Mәjilis viyse-spiykeri Daniya Espaeva men biznes-qoghamdastyq ókilderi qatysty. Olar jana Salyq kodeksining jobasyn talqylady.

Otyrysqa  Qoghamdyq palata mýshelerimen qatar Mәjilis pen barlyq dengeydegi mәslihat deputattary, mýddeli memlekettik organdardyn, «Atameken» Últtyq kәsipkerler palatasynyng ókilderi, kәsipkerler men sarapshylar qatysty.

Aydos Sarym Salyq kodeksining jobasyn talqylaugha arnalghan jiyndy Almaty qalasynda ótkizuding manyzdylyghyna toqtalyp, múnda barlyq dengeydegi biznes shoghyrlanghanyn jәne kәsipkerler belsendi júmys isteytinin atap ótti.

Sonday-aq ol Memleket basshysy qyrkýiektegi Joldauynda salyq zannamasy mәselelerin Ýkimet pen Parlamentte jan-jaqty talqylap, qajetti sheshimder shygharudy tapsyrghanyn eske saldy.

– Qyrkýiek aiynan bastap Mәjilis jana Salyq kodeksining jobasyn әzirlep jatyr. Onyng tanystyrylymy kezinde qyzu talqylau boldy. Áriyne, týrli platformadaghy talqylaulargha, sarapshylardyng úsynystaryna qaramastan, joba әli de biz oilaghanday dengeyge jetpey jatyr, tolyq pisip-jetilui kerek, – dedi A.Sarym.

Deputat týzetu engize bermeytin, bolashaqta túraqty júmys isteytin kodeksti qabyldau mindeti túrghanyn atap ótti. Ol kәsipkerlerdi ashyq júmys isteuge, salyq tóleuge mәjbýrlemey, yntalandyruy qajet. Búl rette onyng basty mindeti «salyqty tóleu ony tólemeuden arzanyraq» boluy kerek.

Últtyq ekonomika viyse-ministri Azamat Ámrin jana Salyq kodeksi jobasynyng salyq sayasaty bóligindegi negizgi baghyttary turaly aqparat berdi. Ol búl joba salyq tólemderin azaytugha, salyq jenildikterin ontaylandyrugha, korporativti tabys salyghy mólsherlemesin saralaugha jәne arnayy salyq rejimderin reformalaugha baghyttalghanyn aitty. Sonday-aq jekelegen normativtik qúqyqtyq aktilerde jer qoynauyn paydalanushylar men jeke túlghalar ýshin investisiyalardy yntalandyru jәne salyqtyq retteu qarastyrylghan.

Sonymen qatar Qarjy ministrligi Memlekettik kirister komiyteti tóraghasynyng orynbasary Jәnibek Núrjanov salyqtyq әkimshilendiruding servistik modeli dep atalatyn týri engizilip, salyq eseptiligi qysqartylyp, adal salyq tóleushilerge baqylau azayatynyn atap ótti. Salyq tәuekelderin basqaru, qosymsha qún salyghyn әkimshilendiru, mәjbýrlep óndirip alu, keyinge qaldyru jәne bólip tóleu josparlaryn úsynu jәne basqa da erejeler qamtylghan.

Talqylau barysynda Mәjilis deputaty, kodeks jobasy boyynsha júmys tobynyng jetekshisi Berik Beysenghaliyev, sarapshylar Erlan Smayylov pen Nataliya Malyarchuk, biznes-qoghamdastyq ókilderi men sarapshylar óz úsynystarymen bólisti.

«Atameken» ÚKP Basqarma tóraghasynyng orynbasary, Basqarma mýshesi Timur Jәrkenov óz sózinde jana Salyq kodeksining jobasyn әzirleu jәne talqylau barysynda kәsipkerler men Ýkimet ústanymdarynyng kelispegen tústaryna toqtaldy. Atap aitqanda, ol әleumettik sala úiymdary, medisina, sonday-aq túrghyn ýy jyljymaytyn mýlikti bastapqy satu boyynsha qúrylys salushylar ýshin qosymsha qún salyghynan bosatu jenildikterin saqtaudy úsyndy.

 – Salyq kodeksining jobasynda kez kelgen nysandaghy dәrilik zattardy, medisinalyq maqsattaghy búiymdardy, sonday-aq tegin medisinalyq kómekting kepildik berilgen kólemi jәne mindetti әleumettik medisinalyq saqtandyru shenberinde ghana olardy óndiruge arnalghan materialdar men jinaqtaushy búiymdardy satudy jәne әkeludi qosymsha qún salyghyn tóleuden bosatu boyynsha shekteuler qarastyrylghan. Búl rette kommersiyalyq segmentte satylatyn dәri-dәrmekterge qosymsha qún salyghy salynady. Úsynylyp otyrghan ereje tútynushylar arasyndaghy tengerimsizdikke, halyq shyghynynyng artuyna jәne dәri-dәrmek tapshylyghy qaupine әkeledi, – dedi Timur Jәrkenov.

Jiyn barysynda kәsipkerlerding de  pikirleri tyndaldy. Olar ózderine tanys әri qolayly normalardy alyp tastaugha baghyttalghan zannamalyq týzetulerge alandauly. «Aliyans MarKo» JShS diyrektory Oksana Marchenkonyng aituynsha, qoldanystaghy zannamagha sәikes, salyq organy kameralyq tekseru turaly habarlamany oryndalmaghan dep jariyalaghan kezde tiyisti sheshim qabyldaugha mindetti, biraq Salyq kodeksining jobasynda búl normany alyp tastau úsynylyp otyr. Sarapshylar múnyng tiyimsizdigin bayqap otyr, óitkeni salyq tóleushi ​​búdan bylay kameralyq baqylau nәtiyjeleri turaly tolyq әri senimdi aqparat ala almaydy jәne әkimshilik aktige sotta narazylyq bildiru mýmkindiginen aiyrylady.

Kәsipkerler óz sózderinde basqa da ózekti mәselelerge toqtaldy. Aydos Sarym aitylghan úsynystar Salyq kodeksining jobasy boyynsha aldaghy júmys barysynda Mәjiliste qaralatynyn atap ótti. Sonday-aq ol mәslihat deputattaryn Salyq kodeksining jobasy boyynsha Qoghamdyq palata mýshelerimen pikir almasugha jәne kәsiby úsynymdar beruge shaqyrdy, óitkeni olardyng Mәjiliste qaralyp jatqan zang jobalary boyynsha júmys toptaryna úsynystar engizuge mýmkindikteri bar.

Sonynda viyse-spiyker Daniya Espaeva jalpy Salyq kodeksining jobasyn talqylaugha jәne jiyngha belsene qatysqany ýshin memlekettik organdar men biznes ókilderine alghysyn bildirdi.

 – Salyqty azaytu nemese jana salyqtar engizuden bas tartu turaly úsynystar jasaldy. Degenmen kýni keshe biz biylghy jәne aldaghy ýsh jyldyq budjetke ózgerister men tolyqtyrulardy qarastyrghanymyzdy úmytpauymyz kerek jәne qanday tapshylyq bar ekenin kórip otyrmyz. Budjetti tolyqtyru әdisterining biri – salyq bazasyn úlghaytu. Sondyqtan men qatysushylardy, әsirese sarapshylardy budjet kiristerin úlghaytu mәselesinde memleketting ústanymyn eskerudi súraymyn. Óitkeni býginde shyghystardyng 40 payyzy әleumettik salagha tiyesili. Búl degenimiz – jalaqy, zeynetaqy, bilim beru, densaulyq saqtau jәne olar jyl sayyn ósip keledi, – dedi Mәjilisting viyse-cpiykeri.

Abai.kz