Resey Ukrainadan airylsa, Putin imperiyasy kýireydi!
Ukraina býginde býkil Resey imperiyalyq jýiesining taghdyryn sheshushi nýktege ainaldy: onyng ómir sýrui nemese tolyq kýireuine baylanysty. Eger Resey Ukrainany ústap túra alsa, búl oghan kontiynenttik imperiyasynyng ydyrauyn uaqytsha toqtatugha mýmkindik beredi.
Biraq eger ol Ukrainany joghaltsa, Resey memlekettiligining imperiyalyq formattaghy ydyrauynyng naqty prosesi bastalady - tek Resey Federasiyasy ghana emes - Mәskeu ghasyrlar boyy qúrghan býkil tarihy qúrylymnyng kýireuine әkelip soghady. Belgili ukrain jurnaliysi Vitaliy Portnikov búl turaly óz blogynda jazdy.
Sonday-aq, Resey ydyraghan kezde, logikagha qayshy, Shyghys Ukraina, Abhaziya nemese Ontýstik Osetiya siyaqty búrynghy otarlarynyng bólikterin anneksiyalay alady. Degenmen, búl imperiyanyng ómir sýretinin bildirmeydi. Kerisinshe, ol ydyraydy, jol boyynda ózining yqpal etu orbitasynda saqtay almaghan nemese óz kenistigine engize almaghan elderding aumaqtarynyng bólikterin basyp alady.
Resey imperiyasynyng týpkilikti kýireuinen keyin payda boluy mýmkin jana әlemdik tәrtipte búrynghy kenestik respublikalar qanday da bir halyqaralyq konferensiyada jana shekaralar men jana demografiyalyq shyndyqty qabyldaugha mәjbýr boluy mýmkin.
Onyng esesine olar eng manyzdy nәrseni alady: Reseyding endi qaytyp olardyng bolashaghyn anyqtay almaytynyna nemese halqynyng taghdyryn basqara almaytynyna kepildik. Biraq búdan song 2014 jylgha deyingi Ukraina bolmaydy. Búl el mәngilikke joq.
Onyng ornyna jana Ukraina payda bolady – soghystan keyingi, shekaralary basqa, halqy ózgergen jәne memleket pen últtyng basqa filosofiyasy bar. Eger ol payda bola alsa, óitkeni balama - Resey Federasiyasynyng Ukraina jerlerin sinirui jәne Ukraina jobasynyng tәuelsiz últ-memleket retinde, kem degende etnikalyq aumaqtarda is jýzinde ayaqtaluy.
Býgin biz osy eki núsqanyng arasynda túrmyz. Ukraina memlekettiligin saqtau Resey imperiyasy ýshin sózsiz ólim jazasy bolady. Biraq búl ýshin qansha jyl, qúrbandyqtar men synaqtar qajet bolatynyn jәne qaqtyghystyng qanshalyqty auqymdy bolatynyn boljau mýmkin emes.
Kontiynenttik imperiya onaylyqpen berilmeydi. Ózining joyylu prosesinde ol tútas aimaqtyn, tipti onyng qúramyna kirmegen elderding de ýmitteri men úmtylystaryn óz qirandylarynyng astyna kómip tastay alady.
Kerimsal Júbatqanov
Abai.kz