QR Bas prokurory

Berik Asylov myrzagha

DEPUTATTYQ SAUAL

Juyqta birqatar internet resurstarda (Ulysmedia.kz jәne «Vremya svobody») búrynghy EKSPO-2017 Últtyq kompaniyasy basqarmasy tóraghasynyng eks-orynbasary Múrat Omarovtyng (foto - ong jaqta) súhbaty jariyalandy. Eske sala keteyin, búl azamat kezinde elding qúqyq organdary men qazaqstandyq media «jer jarghan jemqorlyq shyrghalany» dep ataghan «EKSPO isi» boyynsha 14 jylgha sottalghan basqarma tóraghasy Talghat Ermegiyaevpen (foto - sol jaqta) birge 4,5 jylgha qamalyp, shartty merzimmen bosap shyqqan edi.

Taghy da deputat әriptesterimning esine salayyn, resmy derekter boyynsha, EKSPO-nyng qúrylysyna memleketten 565 mlrd 100 mln tenge (sol kezdegi bagham boyynsha 2,1 mlrd dollar) bólingen edi. «EKSPO isi» boyynsha osy qarajattyng (jalpy jiyny) 10 milliard 200 mln tengesi talan-tarajgha týsti degen jeleumen 23 adam jazagha tartylghan-dy.

Mine, býginde әleumettik jelilerdi sharlap jýrgen, internet resurstardyng qazaqstandyq segmentinde qogham qyzu talqylaghan taqyryptardyng birine ainalghan osy súhbatta «EKSPO jemqorlyghyna» qatysty jana jaghdayattar jariya etilgen.

Eng bastysy – súhbat spiykeri Omarov myrza búl jemqorlyqty «sausaqtan sorylghan», jalghan jәne jasandy derekter negizinde «qara jippen kóktelip» jýrgizilgen is dep, Bas prokuratura men kezinde Qayrat Qojamjarov basqarghan «Antikor» agenttigin ashyq aiyptaydy. «IYә, EKSPO-da jemqorlyq qylmys bolghan, biraq ol jemqorlyqty Últtyq kompaniyanyng basqarmasy emes, elding kezindegi sayasy basshylyghy taghayyndaghan basqarma bastyghynyng kenesshisi jasaghan» deydi súhbattyng spiykeri. Sottalushylar kezinde ashyq aitudan qaymyqqan ol kenesshining aty-jóni – Aydos Espolov. Ony «anyqtalmaghan túlgha» dep, qylmystyq isting figuranttary qatarynan alyp tastaugha yqpal etken eks-premier-ministr Kәrim Mәsimov pen «Antikordyn» eks-tóraghasy Qayrat Qojamjarov dep kórsetedi súhbat berushi.

Mine, súhbatta aitylghan basqa aiyptaulardy esepke almaghanda, qoghamgha keninen taraghan osy jazghyrugha qatysty tiyisti organdar tarapynan jauap berilui tiyis edi. Biraq bizding Bas prokuratura men «Antikordyn» resmy ókilderi auyz ashpady.

Memlekettik kýshtik organdardyng qyzmetine kólenke týsiretin, azamattargha qatysty qudalau faktisi bar jekelegen qylmystyq ister «qoldan jasalady» degen aiyptaudan keyin jәne osy iske baylanysty qogham tarapynan tiyisti organdardyng is-qimylyna kýdik tughan son, osy súhbatta atalghan jana derekterdi pysyqtau maqsatynda men súhbat berushi azamat Múrat Omarovpen, onyng jәne Talghat Ermegiyaevtyng advokattarymen birneshe kezdesu ótkizdim. Jalpy jiyny 500 tomnan túratyn qylmystyq is kóshirmesining negizgi momentterimen tanystym.

Osynyng nәtiyjesinde men búl jaghdayatty «janadan jariya bolghan jaghday» (vnovi otkryvshiyesya obstayatelistvo) dep baghalay otyryp, súhbatta aitylghan derekter negizinde Bas prokuratura tarapynan mynaday súraqtar tónireginde janadan tekseris jýrgiziluin súraymyn (Qúrmetti Bas prokuror myrza, qozghalyp otyrghan mәselening egjey-tegjeyi jazylghan deputattyq saualdyng jazbasha núsqasyn Sizge qosymsha joldaymyn):

1. Sol kezdegi el basshylyghy basqarma tóraghasyna «kenesshi» retinde qosyp bergen jәne súhbatta aitylghanday, «parany birneshe ret qytaydyng ala sómekesimen alghan» adam kim? Ayyptalushylar tergeu barysynda jәne sot prosessi kezinde aty-jónin atap, odan jauap alu talap etilse de, «anyqtalmaghan túlgha» retinde ol adam qylmystyq isten nege alynyp tastaldy?

2. Ayyptau qorytyndysy men sot isinde zansyz syiaqy alghan «anyqtalmaghan túlghanyn» aty-jóni óshirilip, onyng orynyna eshqanday dәlel-dәieksiz Talghat Ermegiyavtyng sottaluyna baylanysty prokurorlyq bagha berilui tiyis dep esepteymin!

3. Tergeuding nәtiyjesinde 23 birdey azamattyng qylmystyq jauapkershilikke tartyluyna jeleu bolghan para berushi «senimdi ókil» kim? Tergeu barysynda jәne sot kezinde para berushi adamnyng anyqtalmaghany qalay? Parany alushy – bar, al berushi kim?

4. Basqarma basshysyna para beru faktisine qatysy bar dep qylmystyq iste kórsetilgen, biraq psihiyalyq auru retinde tirkeude túrghan adamnyng tergeu men sotqa kuәger retinde tartyluy zandy óreskel búzu faktisi bolyp tabylady. (Bir qyzyghy – jýike auruyna úshyraghan búl kuәger sotqa deyin aurular tiziminen shygharylyp, sot bitken song qaytadan esepke alynghan).

5. EKSPO qúrylysynyng tehnikalyq-ekonomikalyq negizdemesin jasaghan «Rona» seriktestigining (JShS) basshylyghy EKSPO-dan týsken qarajatty ofshorgha audaryp jatqany tergeu barysynda jәne sot barysynda nege nazargha alynbady?

Qúrmetti Berik Noghayúly!

Ádilet eshqashan jartykesh bolmaydy. «Ádiletti Qazaqstan» iydeyasyn qalyptastyru ýshin aqiqatty anyqtaytyn kez keldi. Búl siyaqty «para beru» jәne «jemqorlyq» jeleuimen qudalanghan, al anyghynda, kezindegi jeke dara biylik «qolynan jetektep aparyp sottatqan» túlghalardyng qatarynda – arghysy Ákejan Qajygeldin men Ghalymjan Jaqiyanovtan bastap, bergisi – Serik Ahmetov pen Jaqsylyq Dosqaliyevqa deyin birqatar qiyanatty ister bar. Bas prokuratura búlardy da tolyq reablitasiya jasaugha bastama jasaytyn uaqyt boldy dep esepteymin!

Al «EKSPO isine» qatysty aqiqat tolyghymen anyqtalyp, naqty jazyqtylar jauapqa tartylyp, beykýnalar aqtaluy tiyis! Sondyqtan osy deputattyq saualda kóterilgen jәne Sizge joldanghan jazbasha núsqada egjey-tegjeyi kórsetilgen derekter boyynsha «EKSPO isine» qaytadan oralyp, elding Bas prokurory retinde sot ýkimine «protest» beruinizdi súraymyn!

Deputat Ermúrat Bapiy

Deputattyq saualdy qoldaghan deputattar:

Núrtay Sabiliyanov
Qazybek Isa
Janarbek Áshimjan
Amanjol Áltay
Rinat Zayyt
Erlan Stambekov
Qazybek Ábishev

Abai.kz