Senbi, 14 Mausym 2025
Alasapyran 844 0 pikir 13 Mausym, 2025 saghat 14:50

Izraili men Iran: Ejelgi dúshpan el bolmas!

Suret: bbc.com.

Ótken týnde yaghni, 13 mausymgha qaraghan tansәride Izraili Irangha әueden soqqy berdi.

Shabuyldyng basty nysany parsy elining yadrolyq bazasy ornalasqan qalalary boldy. Áue shabuylymen birge Izrailidyng atyshuly «Mossad» úiymy Iran terrotoriyasynda astyrtyn operasiyalar jýzege asyrghan.

Jóitterding shabuyly saldarynan Iran Islam revolusiyasy Saqshylar korpusynyng basshysy, general Hoseyn Salami, bas qolbasshy Múhammet Bageri, yadrolyq qaru boyynsha maman Fereydun Abbasy men Mohammada Mehdy Tehranchy bastaghan alty ghalymnyng qaytys bolghany naqtylandy.

Aqparat qúraldary ayatolla Hameneiyding kenesshisi Ály Shamhany auyr jaraqattanghanyn jazdy.

Shabuyldan keyin Izraili premier-ministri Biniyamin Netaniyahu mәlimdeme jasap: «Shabuyl óte nәtiyjeli boldy. Irannyng yadrolyq baghdarlamasy Izrailiding ómir sýruine tike qater tóndiredi», - dedi.

Onyng sózinshe, basty nysana – Netenzdegi urandy bayytu óndirisi men Irannyng yadrolyq qaru boyynsha ghalymdary.

Netaniyahudyng aituynsha, operasiya «qansha kýn qajet bolsa, sonsha kýnge sozylady».

AQSh memlekettik hatshysy Marko Rubionyng mәlimdemesine qaraghanda, operasiyagha AQSh qatyspaghan. Izraili Vashingtongha búl «ózin-ózi qorghau әreketi» ekenin aitqan.

Áue soqqysyna deyin birneshe saghat búryn AQSh preziydenti Donalid Tramp: «Búl Irannyng yadrolyq baghdarlamasyn diplomatiyalyq jolmen sheshu mýmkindigin mýlde azayta týsedi», - dep eskertken.

Áue shabuylynan bir kýn búryn AQSh Iraq, Oman qatarly elderden azamattaryn kóshire bastaghan edi.

Irannyng ruhany kósemi Ály Hameney «Izrailiden kek qaytaramyz» dep ses kórsetti. Hameneiyding sózinshe, Izrailidi «qatang jaza» kýtip túr.

Saud-Arabiya basylymdary Irannyng Izraili astanasy men ondaghan yadrolyq nysandaryna soqqy jasaghanyn jazdy. Izraili taraby da Irannyng 100 dronmen shabuyldaghanyn rastady.

BÚÚ-nyng bas hatshysy Izrailidyng shabuylyn qatang aiyptap, «aymaqtaghy qaqtyghysty ushyqtyrdy» dep atap ótti.

Halyqaralyq Atom úiymy da Irannyng yadorlyq bazalaryn baqylaugha alghanyn, yadrolyq qauip sezilmegenin jetkizdi.

Shabuyl saldary halyqaralyq naryqqa da әser etti. Múnay baghasy týndegi shabuyldan keyin 13 payyzgha qymbattady.

Sarapshylar Izraili nelikten keshegi týndi tandady degen súraqqa jauap izdeude.

Netaniyahu biylikke qayta kelgen 2009 jyldan beri Irannyng uran bayytu nysandaryna soqqy jasaudy aityp keledi. Biraq Barak Obama da, Bayden de oghan jol bermedi. Tramp Aq ýige kelgennen keyin kókten tilegeni jerden tabyldy. Soqqy jasaugha jol ashyldy.

Búghan deyin Tramp biyligi Iranmen uran bayytudan bas tartsa, ekonomikalyq jazany alyp tastau shartymen 5 kezek kelissózder ótkizdi.

Mausymnyng 15-kýni altynshy kezek kelissózder ótui kerek edi. Búl jolghy shabuyldy Netaniyahu men Tramptyng Irandy qyspaqqa alu, kelissózde kýshpen tizerletu әreketi dep baghalaugha negiz bar.

Búl jolghy shabuyl kelissózding auylyn alystatyp, Tayau Shyghystaghy jaghdaydy odan ary ushyqtyra týsetin boldy. Olargha keregi de sol edi.

Abai.kz

0 pikir