Býgingi jahandanu dәuirinde әr salada, sonyng ishinde bilim beru jýiesinde de tyng ózgerister bolyp jatyr. Búl ózgerister qoghamnyng damuymen, zaman talabymen tyghyz baylanysty.

Sebebi HHI ghasyr – aqparat pen tehnologiya ghasyry. Búl kezende tek teoriyalyq bilim ghana manyzdy emes, qazirgi zaman balasy jan-jaqty, óz betimen oilay alatyn, bilimdi, syny kózqaras qalyptastyra alatyn túlgha boluy tiyis. Osy baghytta elimizdegi bilim salasyndaghy reformalar ýlken ról atqaryp otyr.

Birinshi kezekte, janartylghan bilim beru mazmúnyna kóshu – búl ózgeristing basty belesi. Búl jýie búrynghyday dayyn aqparatty jattaugha emes, kerisinshe, bilimdi týsinip, qoldanugha, oqushyny zertteuge, izdenuge, ózindik pikir aitugha baulidy. Sabaq barysynda oqushylar týrli әdis-tәsilder arqyly topta júmys isteudi, bir-birining pikirin tyndaudy, ortaq sheshim qabyldaudy ýirenedi.  Jәne múghalim - oqushy órisinde ghana emes, oqushy - múghalim, oqushy - oqushy órisinde teoriyalyq týrden tәjiriybe arqyly týisinu, ómirde synap kóru, syny oilau arqyly nәtiyjege jetu daghdylaryn mengeredi.  Búl tek bilim alu emes, ómirlik manyzdy daghdylardy qalyptastyrugha jol ashady.

Ekinshiden, syny baghalau jýiesi oqushylardyng bilimin әdil baghalaugha mýmkindik beredi. Búl jýie oqushynyng naqty jetistigin, qay tústa qinalyp jatqanyn kórsetip, әri qaray damu baghytyn aiqyndaydy. Búrynghy 2,3,4,5 sekildi jalpylama baghalardan góri, qazir әr oqushy deskriptor negizinde óz dengeyin naqty kórip, óz bilimin jaqsartugha talpynady. Búl – bilim alu barysynda oqushynyng túlghalyq qyrlaryn ashady, ózine degen senimin arttyrady.

Ýshinshiden, bilim beru isine aqparattyq tehnologiyalardyng enui ýlken serpin berdi. Qashyqtan oqu, elektrondy jurnaldar, onlayn sabaqtar, viydeo resurstar – barlyghy múghalim men oqushynyng júmysyn jenildetip, tiyimdilikti arttyrdy. Oqushylar óz betimen internet arqyly qosymsha materialdar qarap, bilim kókjiyegin keneyte alady. Bilim berudegi qazirgi ózekti mәselelerding biri – “Ýirenudi ýiretu”.  Óitkeni gadjetpen ósken, JY men Google súraghanyn aldyna tosyp túrghan myna zamanda múghalim oqushygha baghdarlamadaghy bilimdi ýiretude qajet daghdylardy, qyzyghushylyqty qalyptastyruy onay emes.  Búl jolda múghalimning sheberligin arttyruda qazirgi aqparattyq tehnologiyalar kenistigining róli zor.  Sonymen qatar, búl auyl men qala arasyndaghy bilim aludaghy tensizdikti azaytugha yqpal etip keledi.

Bilim salasyndaghy osynday ong ózgeristerding barlyghy elimizding keleshegi – jas úrpaqtyng sapaly bilim aluyna, bәsekege qabiletti azamat bolyp qalyptasuyna baghyttalghan. Búl ózgerister múghalimderden de ýnemi izdenisti, janashyldyqty talap etedi. Al bilim salasyndaghy qyzmetkerler zaman kóshinen qalmay, óz kәsibine jauapkershilikpen qarasa, búl ózgerister óz nәtiyjesin beredi.

Qorytyndylay kelgende aitarymyz: bilim salasyndaghy reformalar – bolashaq ýshin jasalyp jatqan manyzdy qadamdar. Onyng bizge bereri mol: sapaly bilim, әdil baghalau jýiesi, aqparattyq tehnologiyamen qamtamasyz etu, ómirlik daghdylardy mengertu – búlardyng barlyghy jana úrpaqtyng jarqyn bolashaghyna bastar jol.

Sveta Jolymova,

M.Júmabaev atyndaghy №137 JBBM-ning qazaq tili jәne әdebiyeti pәnderining múghalimi, pedagog-zertteushi

Abai.kz