AQSh preziydenti Donalid Tramptyng Nobeli beybitshilik syilyghyn alugha degen niyeti kópshilikke búrynnan belgili. Búl niyetten әlem kóshbasshylary da habardar.

Izraili premier-ministri Biniyamin Netaniyahu juyrda Trampty osy bedeldi marapatqa úsynghanyn aityp, Nobeli komiytetine joldaghan hatynyng kóshirmesin preziydentke óz qolymen tapsyrdy.

BBC-ding Aq ýidegi tilshisi Bernd Debusmannyng habarlauynsha, Tramptyng búl baghyttaghy úmtylysy biylghy Nobeli beybitshilik syilyghynyng iyegerin anyqtau aldyndaghy basty taqyryptardyng birine ainaldy.

Alayda sarapshylardyng pikirinshe, Tramptyng shyn mәninde búl syilyqqa layyq bolu mýmkindigi óte tómen. Sebebi Norvegiyanyng Nobeli komiyteti beybitshilikting túraqtylyghyn, halyqaralyq yntymaqtastyqty jәne osy maqsatta ýnsiz, biraq jýieli enbek etip jýrgen úiymdardyng ýlesin joghary baghalaydy. Al Tramptyng kópjaqty instituttargha degen salqyn kózqarasy men jahandyq klimat ózgerisine nemqúraydy ústanymy onyng bedeline keri әser etui mýmkin.

Soghan qaramastan, Tramp búl taqyrypty jii qozghap keledi. Ol songhy sózderining birinde Birikken Últtar Úiymy minberinen:
«Barlyghy men Nobeli beybitshilik syilyghyn aluym kerek deydi» – dep mәlimdedi.

Tramptyng kandidaturasyn búghan deyin AQSh Kongresindegi Respublikalyq partiya ókilderi men birneshe europalyq sayasatkerler de úsynghan. 2018 jyly ony Soltýstik Koreyamen yadrolyq shiyelenisti bәsendetu әreketteri ýshin, al 2021 jyly Tayau Shyghystaghy bastamalary ýshin nominasiyalaghan.

Degenmen, 2018 jyly Norvegiya Nobeli komiyteti Tramptyng atyna berilgen key úsynystardyng jalghan bolghanyn anyqtaghan — bireu úrlanghan jeke derekterdi paydalanyp, preziydentti eki ret nominasiyalaghan eken.

Ayta ketsek, Nobeli syilyghyna kandidattardy memleket basshylary, últtyq dengeydegi sayasatkerler, uniyversiytet professorlary, syrtqy sayasat instituttarynyng jetekshileri men búrynghy laureattar úsyna alady.

Qazir Tramp Oslonyng nazaryn audaru ýshin búrynghydan da belsendi әreket etude. 10 qazanda jariyalanatyn Nobeli beybitshilik syilyghynyng iyegerin asygha kýtip jýrgen ol, óz aituynsha, әlemdegi eng kýrdeli qaqtyghystardyng biri sanalatyn jaghdaydy sheshuge baghyttalghan «Gazadaghy beybitshilik jónindegi 20 tarmaqty josparyn» tanystyrdy.

Preziydentting sózine sensek, búl bastama tek qana Tayau Shyghysta beybitshilik ornatugha emes, sonymen qatar oghan sayasy mansabynyng eng mәrtebeli marapaty sanalatyn Nobeli syilyghyn әperuge de jol ashpaq.

Abai.kz