Dýisenbi, 28 Qazan 2024
Janalyqtar 2714 0 pikir 9 Qarasha, 2009 saghat 06:19

Aqberen Elgezek. Jongharlargha qarsy «joryq» jalghasyn tabuda

Jana ghasyrdyng toghyzynshy kýzi elimizge birqatar «birtýrli» sayasy oqighalardy alyp keldi. «Qazaq eli» monumentine Elbasymyzdyng tasmýsinin túrghyzyp, Qazaq memlekettigining irgesin salghan Kerey men Jәnibekting eskertkishterin kýresinge laqtyrdyq. Qazaq tili - últaralyq qarym-qatynas tili bola almaydy dep resmy týrde moyyndadyq. Osynyng bәri qazaqy qoghamdyq sanagha qighashtay qadalyp, sarsangha týsirdi.

Biz avtoritarlyq memlekette ómir sýrip jatqanymyzdy aiqyn sezindik.

Biz dauysymyz joghary jaqqa jetpeytinin, pikirimizge eshkim pysqyryp ta qaramaytynyn jaqsy týsindik. Bireu kýrsindi de qoydy. Últyn jan-tәnimen sýietin azamattar ýndeuler men ashyq hattar jazysyp, maqala jariyalap, halyqtyng ishindegi qyjylyn beruge tyrysty.

Alayda, búghan nazar audaryp otyrghan biylik joq. Búqaralyq aqparat qúraldarynda atalghan mәseleler kóterilip jatqanymen, búl tolqular bizding bәz-bir sheneunikterimizding qaperine de kirip-shyqpaytyn siyaqty. Bir jaghynan ayaysyng olardy. Qazaqstandaghy joghary dengeydegi biylikting ókiline óz qyzmetin saqtap, jala men týrmeden aman qalu ýshin «djungly zandaryna» say ómir sýruine tura keledi. Azamattarymyz aman bolsyn deyik.

«Qazaq eli» tarihiy-memorialdyq keshenge memleket basshysynyng  eskertkishi qoyylghan kýnnen bastap, biylik dәlizderinde maqtau men jaghympazdanudyng jana «marafony» bastalyp ta ketti.

Jana ghasyrdyng toghyzynshy kýzi elimizge birqatar «birtýrli» sayasy oqighalardy alyp keldi. «Qazaq eli» monumentine Elbasymyzdyng tasmýsinin túrghyzyp, Qazaq memlekettigining irgesin salghan Kerey men Jәnibekting eskertkishterin kýresinge laqtyrdyq. Qazaq tili - últaralyq qarym-qatynas tili bola almaydy dep resmy týrde moyyndadyq. Osynyng bәri qazaqy qoghamdyq sanagha qighashtay qadalyp, sarsangha týsirdi.

Biz avtoritarlyq memlekette ómir sýrip jatqanymyzdy aiqyn sezindik.

Biz dauysymyz joghary jaqqa jetpeytinin, pikirimizge eshkim pysqyryp ta qaramaytynyn jaqsy týsindik. Bireu kýrsindi de qoydy. Últyn jan-tәnimen sýietin azamattar ýndeuler men ashyq hattar jazysyp, maqala jariyalap, halyqtyng ishindegi qyjylyn beruge tyrysty.

Alayda, búghan nazar audaryp otyrghan biylik joq. Búqaralyq aqparat qúraldarynda atalghan mәseleler kóterilip jatqanymen, búl tolqular bizding bәz-bir sheneunikterimizding qaperine de kirip-shyqpaytyn siyaqty. Bir jaghynan ayaysyng olardy. Qazaqstandaghy joghary dengeydegi biylikting ókiline óz qyzmetin saqtap, jala men týrmeden aman qalu ýshin «djungly zandaryna» say ómir sýruine tura keledi. Azamattarymyz aman bolsyn deyik.

«Qazaq eli» tarihiy-memorialdyq keshenge memleket basshysynyng  eskertkishi qoyylghan kýnnen bastap, biylik dәlizderinde maqtau men jaghympazdanudyng jana «marafony» bastalyp ta ketti.

Ótken aptada Almaty oblysy әkimdigi Ýkimetke biz «kópten kýtken» úsynysty engizdi, әiteuir. Nege ekeni belgisiz, Elbasy tughan auyldyng atyn ózgertu turaly úsynys jóninde otandyq BAQ ýnsiz qaldy. Bәlkim Jaqsyemesovtyng (Nehoroshev) sózine qaludan basyn alyp qashasa kerek (kim psihikalyq tekseruden ótkisi keledi deysiz?!).

Sonymen oblys әkimdigi Shamalghan selosyn - Ýshqonyr dep, al, Qaskelen qalasyna Qarasay batyrdyng atyn beru - tarihy әdilettilik dep esepteydi eken. Qaskelen men Shamalghan sekildi jonghar batyrlarynyng ataularyna búl eldi mekenderding júrtshylyghy narazy kórinedi. Últtyq sanamyzdyng oyanyp kele jatqanyna osyndayda bir quanyp qalasyn. Onyng ýstine osy aimaqtyng keybir últshyl azamattary qazaq jerining kartasynda qalmaq pen jonghardyng aty mýlde qalmauy tiyis dep mәlimdep jýrgenge úqsaydy. Osynday últtyq sana tughyzghan «dýmpulerdi» basu maqsatynda, kóptegen jinalystar men pikirtalastar ótkizgen audandyq mәslihat deputattary Qazaqstannyng Túnghysh Preziydentining tuyp ósken jerine qazaq ataularyn beru jónindegi ótinishti Ýkimetke ýshbu hat arqyly jiberipti.

Audan әkimi apparatynyng jetekshisi R.Atshabar myrzanyng sózine senetin bolsaq, búl úsynys halyqtyng talqysynan ótken sekildi. Onshaqty jerde ótkizilgen jiyndarda qaraqúrym el jinalyp úsynysty bir auyzdan qoldaghan eken. Eger shynymen de solay bolsa, biz qarsylyq bildirmeymiz. Tek qazaqy atau bolsa boldy bizge.

Bir quantatyny qazaq handary men danqty bahadýrlerin saz-balshyqqa tastaghan biylik, bir ay ótpey qazaqtyng ata jauy jonghar batyrlarynyng attaryn qúrtugha kirisip ketti. Qazaqtyng últtyq namysyn oilaytyn sheneunikterimizding baryna shýkirshilik eteyik, aghayyn!

Endi búl jaqsy bastamany toqtatpay, ary qaray jalghastyrsa, Jetisu aimaghynyng atqaminerleri qazaqtyng paydasy ýshin kóp ister atqarar edi. Mysaly, Úighyr audanyna Sharyn atauyn berse, núr ýstine núr bolar edi dep oilaymyz.

 

Curet:  «Qarasay batyr» kartinasy. Sur. N. Qarymsaq, T. Tileujanov, A. Jamhan. Kenep, mayly boyau. 1999 j.

0 pikir