Myna surettegiler - Týrkiya astanasynyng tórinde túrghan tarihy túlghalardyng mýsinderi. Múnda bizding eramyzgha deyingi III-II ghasyrlarda, dәlirek aitsaq, 234-174 jyldary ómir sýrgen, quatty Ghún imperiyasyn 35 jyl boyy biylep, onyng aumaghyn arttyryp, abyroyyn asyrghan tәnirqút Móde men Europanyng jartysyn jaulap, atyn Adriat tenizinen suarghan әigili ghún kósemi Atilladan (bizding eramyzdyng 406-454 jj.) bastap, orta ghasyrlardaghy oghyz, seljýk súltandaryn qosa, ayaghy HH ghasyrdaghy Mústafa Kemal Atatýrikke deyingi biyleushiler týgel qamtylghan. Bayqasanyz, týrik aghayyndar múnda tek Týrkiyanyng tól tarihymen ghana shektelmey, býkil týrki dýniyesine enbegi singen eleuli túlghalardyng bәrin eskeruge tyrysqan. Tipti qazirgi týrik jerine pәlendey qatysy bolmasa da, týbi Orta Aziyadan shyghyp, Ýndistanda Úly Mogholdar memleketin qúrghan Zahiraddin Múhammed Babyr shahqa deyin úmyt qalmaghanyna qarap, Ankaradaghy úlylar panteonynyng múqiyat oilastyrylghan tarihy keshen ekenine kóz jetkize alamyz.

Myna surettegiler - Týrkiya astanasynyng tórinde túrghan tarihy túlghalardyng mýsinderi. Múnda bizding eramyzgha deyingi III-II ghasyrlarda, dәlirek aitsaq, 234-174 jyldary ómir sýrgen, quatty Ghún imperiyasyn 35 jyl boyy biylep, onyng aumaghyn arttyryp, abyroyyn asyrghan tәnirqút Móde men Europanyng jartysyn jaulap, atyn Adriat tenizinen suarghan әigili ghún kósemi Atilladan (bizding eramyzdyng 406-454 jj.) bastap, orta ghasyrlardaghy oghyz, seljýk súltandaryn qosa, ayaghy HH ghasyrdaghy Mústafa Kemal Atatýrikke deyingi biyleushiler týgel qamtylghan. Bayqasanyz, týrik aghayyndar múnda tek Týrkiyanyng tól tarihymen ghana shektelmey, býkil týrki dýniyesine enbegi singen eleuli túlghalardyng bәrin eskeruge tyrysqan. Tipti qazirgi týrik jerine pәlendey qatysy bolmasa da, týbi Orta Aziyadan shyghyp, Ýndistanda Úly Mogholdar memleketin qúrghan Zahiraddin Múhammed Babyr shahqa deyin úmyt qalmaghanyna qarap, Ankaradaghy úlylar panteonynyng múqiyat oilastyrylghan tarihy keshen ekenine kóz jetkize alamyz.

Áriyne, kez kelgen halyqtyng óz tamyryn tarihtyng sonau túnghiyq qoynaularynan izdegisi keletini - týsinikti jayt. Onda da tek ru-taypa kýiinde ghana ghúmyr keshpegenin, memlekettiligining tamyry terende ekenin kórsetuge tyrysu da - qalypty úmtylys. Búl baghyttaghy qazaq tarihshylary men zertteushilerining de enbegi esh ketip jatqan joq: olar atamekenimizdegi alghashqy memlekettilikting izi sonau este joq eski zamandargha - bizding eramyzdan búrynghy dәuirlerge jeteleytinin san ret dәleldedi de. Sol ejelgi saq, skiyf, ghún, ýisin, qanly, týrki, oghyz, qimaq, qypshaq memlekettik qúrylymdaryn bylay qoya túrghannyng ózinde, tarihta «qazaq» atauymen әliptelgen alghashqy memleket - Qazaq handyghynyng qúrylghanyna da 550 jylgha tayap qaldy.

Álemdegi ózge últtar tól tarihyn barynsha terendete týsuge tyrysyp, ony dәleldeytin tyng derekter izdep, tynym tappay jatsa, Qazaqstanda, kerisinshe, qazaq memlekettiligin... HH ghasyrdyng sonynan - 1991 jyldan bastaugha degen pighyldyng kýsheye týsui oilandyrady. Búl - osydan birneshe jyl búryn әlde abaysyzda, әlde әdeyi aitylyp qalghan «Qazaqta búghan deyin shekara bolmaghan edi...» degen úshqary sózding úsqynsyz jalghasy siyaqty. Bәrin ózinen bastaugha tyrysatyn biylikting kózi óz tanauynan arghyny, yaghni, býgingi «belesten» basqany kóruden qalyp barady. Eng ókinishtisi, sanaly ghúmyryn qazaqtyng ótkenin saralaugha arnap kele jatqan tarihshylarymyz múnday qauipti ýrdiske qarsy shyqpay, qamsyz otyr. Keybiri tipti «qazaqtyng tarihynda mýlde bolmaghan memlekettilikting irgesin Elbasy qalap, qalyptastyryp berdi» degen әngimening әuenine tónkerilip, әlek bop jýr. Kerey jәne Jәnibek handardyng eskertkishterining dau-damay taqyrybyna ainalghan taghdyry - bizding ótken kýnge eshqanday qúrmetimizding joqtyghyn anghartady. Keshen әzirlenip jatqanda da, dayyn bolghasyn da,  tipti, qoqysqa tastalghany anyqtalghan song da ýndemegen mamandarymyzdyng baspasóz shulaghannan keyin baryp bas qosyp, eskertkishterding «mýlde jaramsyzdyghy» turaly mәlimdeui - eriksiz ezu tartqyzghannan basqa esh әserge bólegen joq.

Búl - tereng tarihymyzdy qoldan tayyzdatugha baghyttalghan teris әreket, keri ketu emes pe? Astananyng tórinen oryn tabylmaghan handarymyzdyng mýsinin endi Ankaragha aparyp qoyamyz ba, qaytemiz?.. Qalayda, tarihy túlghalardyng mýsini olardyng qadir-qasiyetine jete alatyn layyqty jerde túrghany jaqsy ghoy...

«Abay-aqparat»